Ukrayna qaz kəməri müqaviləsini ilin sonuna qədər uzatmasa, Rusiya ildə 6,5 milyard dollar itirə bilər

BUSINESS INSIDER: Ukraynanın dövlət enerji nəhəngi “Naftoqaz” Rusiyanın “Qazprom” şirkəti ilə qaz tədarükü müqaviləsini ilin sonuna qədər uzatmaq niyyətindədir. İki ölkə danışıqlar aparır, lakin müqavilənin müddəti dekabrda başa çatana qədər razılaşmanın əldə olunma ehtimalı azdır, bu da Bloomberg hesablamalarına görə, Rusiya üçün ildə 6,5 milyard dollara qədər itkiyə səbəb ola bilər.

Qaz kəməri müqaviləsinin ləğvi Rusiyanın Ukraynada müharibənin üçüncü ilində iqtisadiyyatın saxlaması üçün əsas amil olan qaz ticarətinə zərbə olacaq. Moskva artıq neft və qaz satışına yönələn Qərb sanksiyalarından böyük itkilər verib, ötən il satış 24% düşüb.

Ukrayna da ziyan görə bilər. Kiyevdə yerləşən konsaltinq şirkətinin hesablamalarına əsasən hazırlanan hesabatda deyilir ki, ölkə tranzit ödənişlərindən ildə təxminən 800 milyon dollar itirə bilər.

Bu, Avropanın enerji təhlükəsizliyinə də təsir edə bilər. Son iki ildə qitə Rusiyanın enerji resurslarından imtina etsə də, hələ də iki boru kəməri ilə Rusiyadan qaz alır.

Hesabatda deyilir ki, ilin sonunda başa çatacaq sövdələşmənin payına Avropaya tədarük olunan qazın 5%-i düşür.

Vaxtilə Avropanın qazının 40%-ə qədərini təmin edən Moskva Avropaya enerji daşıyıcılarının nəqlini bərpa edib və digər ölkələrə ixracı artırıb.

Rusiya bu yaxınlarda onun ən böyük ticarət tərəfdaşlarından birinə çevrilmiş Çinlə qaz kəmərinin tikintisinə dair saziş imzalayıb.

Bununla belə, ekspertlər xüsusilə Ukraynaya qarşı müharibənin artan xərclərini nəzərə alsaq, Rusiya iqtisadiyyatının çətin vəziyyətdə olduğunu deyirlər.

Yale Universitetində aparılan bir araşdırma göstərib ki, ölkənin maliyyə vəziyyəti qitəyə təbii qaz ixracının azalmasından sonra digər ölkələrə əhəmiyyətli endirimlər olmadan enerji təchizatında çətinlikləri nəzərə alaraq pisləşib.