Tarla. Arxiv
Aİ ekspertləri Azərbaycanda kənd təsərrüfatının dövlət idarəçiliyini tənqid edirlər
Bakı/07.12.22/Turan: Kənd təsərrüfatının effektiv idarə olunması üçün Azərbaycanda kiçik və kiçik fermer təsərrüfatlarının ƏDV ilə bağlı stimullaşdırılması mexanizmi, monitorinq, düzgün dövlət tənzimlənməsi üçün yeni qanunlara ehtiyac var, deyə RBIS layihəsinin Azərbaycanda eksperti Yatsek Vesierski bildirib.
Dekabrın 6-da Bakıda Azərbaycan İqtisadiyyat Nazirliyi və Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin iştirakı ilə Avropa İttifaqının ekspertləri tərəfindən yaradılmış fermerlər üçün RBIS.az informasiya-analitik saytının yekun təqdimatı keçirilib. Təqdimat Aİ-nin “Kənd yerlərində biznesin informasiya sisteminin yaradılmasının dəstəklənməsi” layihəsinin yekun tədbiri olub.
RBIS - Kənd Biznes Məlumat Sistemi
+Kənd təsərrüfatı istehsalçılarının 80%-dən çoxu kiçik fermer təsərrüfatlarıdır.
Azərbaycan fermerlərini rəqəmsal biznesin idarə edilməsinə və müasir kənd təsərrüfatı texnologiyalarına cəlb etmək üçün onlar təlimlərə və məsləhətləşmələrə cəlb edilməlidir. Aİ eksperti Vesierski hesab edir ki, Azərbaycanda aqrar kreditlər və ipoteka sxemləri hazırlanmalıdır.
O, Azərbaycan Statistika Komitəsinin 1991-2020-ci illər üzrə məlumatlarını təhlil edərək müəyyən edib ki, ət-süd sektorunda illik istehsal 2,8 dəfə artıb. Amma ölkədə milli məhsulla özünütəminetmə 81 faiz olduğu üçün bu məhsulun daxili bazarda satışı üçün daha 19 faiz artım ehtimalı var. Ekspert hesab edir ki, bunun üçün yerli istehsalçıları və emal sənayesini stimullaşdırmaq, yüksək məhsuldar cins heyvanların sonradan iqlimə uyğunlaşdırmaqla ölkəyə gətirilməsini təmin etmək lazımdır.
“Azərbaycanın kənd təsərrüfatı müxtəlif qurumların subsidiyaları arasında uyğunsuzluqla xarakterizə olunur. Bizə subsidiya koordinasiya proqramı lazımdır. Fermerlər arasında maarifləndirmə aşağı səviyyədədir, kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarının koordinasiyası və birləşdirilməsi yoxdur, onlar arasında kooperasiya və mütəşəkkillik yoxdur”, - ekspert qeyd edib.
RBİS layihəsinin tamamlanmasının təqdimat mərasimində çıxış edən Aİ-nin əməkdaşlıq departamentinin rəhbəri Viktor Giner bildirib ki, Azərbaycan istehsalının ümumi həcmində kənd təsərrüfatının payı kiçikdir - 6%, bu, ölkədə kənd təsərrüfatı sektorunun artımı üçün böyük imkan deməkdir.
Mənfi cəhət 1,1 milyona yaxın kənd təsərrüfatı istehsalçısının - kiçik və balaca fermer təsərrüfatlarının sahiblərinin fraqmentarlığı, parçalanmasıdır. Onların təchizat, satış və investisiya bazarına çıxışı məhduddur. Aqrar sektorun dövlət idarəçiliyində şəffaflığa nail olmaq vacibdir”, - deyə ekspert əlavə edib.
2016-cı ildən Azərbaycanda “Elektron Hökumət” proqramı çərçivəsində təsərrüfatların rəqəmsal tənzimləməyə daxil edilməsi üçün onların qeydiyyatına başlanılıb. Giner hesab edir ki, fermerlərin qeydiyyatı prosesinin əhatə dairəsi genişləndirilməlidir.
2018-ci il martın 14-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev elektron hökumətin inkişafı və rəqəmsal hökumətə keçid tədbirləri haqqında fərman imzalayıb.—0—
İqtisadiyyat
-
Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatına görə, bu ilin ilk on bir ayı ərzində Azərbaycan dəmir yolu ilə 6,96 milyon ton yük daşımış və bu yüklərin dəyəri 3,01 milyard dollar təşkil etmişdir. Bu, 2023-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə həcm baxımından 4%, dəyər baxımından isə 10,1% azalma deməkdir.
-
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti ölkənin rəqabət qanunvericiliyi çərçivəsində sazişlərin təsdiqlənməsini tənzimləyən qaydalar qəbul edib. Bu addım hüquqi çərçivəyə uyğunluğu artırmaq və bazar şəffaflığını gücləndirmək məqsədi daşıyır.
-
Erməni işğalından azad edilmiş ərazilərin bərpası ilə bağlı Azərbaycanın ambisiyalı proqramı geniş şəkildə bir mənbədən satınalma metodlarından istifadə edilməsi səbəbindən diqqət çəkir və şəffaflıq və korrupsiya ilə bağlı narahatlıqlar yaradır.
-
Azərbaycan 2024-cü ilin yanvar-noyabr ayları ərzində buğda idxalının 2023-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 2% artdığını qeydə alıb ki, bu da daxili tələbatı ödəmək üçün xarici mənbələrdən asılılığın davam etdiyini göstərir. Bu artım, 2024-cü ildə daxili buğda istehsalının 148,100 ton azalması fonunda baş verir və idxal tədarükünə olan ehtiyacı daha da artırır.
Rəy yaz