ВР prezidentini Bakıda çətin danışıqlar prosesi gözləyir

BP prezidenti Robert Dadli şirkəti ilə Azərbaycan hökuməti arasında gərginliyin yeni mərhələsi başlayır. Bu barədə Oligram News saytı xəbər verir.

Dadlinin Bakıda müzakirə edəcəyi əsas məsələ “Azəri-Çıraq-Günəşli”də hasilatın azalmasıdır. Saytın istinad etdiyi mənbə bildirir ki, Dadli Azərbaycan hakimiyyətindən BP ilə bağlı "bəzi pis xəbərlər" eşidəcək. Məlumata görə, səfər yaxın günlərdə olacaq. 

Londondan olan enerji üzrə ekspert səfərlə bağlı deyib ki, BP Azərbaycan hakimiyyətinə AÇG-də hasilatın azalmasının səbəbi, neft hasilatının niyə vəd ediləndən az olması, bu problemi həll etmək üçün nə düşünməsi barədə izahat verməli olacaq. Ekspert qeyd edir ki, Dadli prezident İ.Əliyevlə görüşəcək. Onun ARDNŞ rəhbərliyi ilə danışıqları da gözlənilir. 

Ekspertin fikrincə, Dadlinin hasilatın azalmasını əsaslandırmaq üçün çoxlu səbəbi var. Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin (ARDNŞ) rəhbərliyi isə BP ilə “daha balanslı” dialoq istəyir. Sayt yazır ki, rəqəmlər Azərbaycan üçün yaxşı deyil. 2010-cu ildə neft hasilatı 50.8 mln tona çatandan sonra ötən il 45,6 mln-a düşüb. Sonradan vəziyyət bir qədər yaxşılaşsa da, avqust-sentyabrda yenidən hasilat düşüb və hazırda azalmaqda davam edir. 

Sayt qeyd edir ki, BP, ARDNŞ və AÇG konsorsiumunun başqa iştirakçıları son həftə ön plana iki element çıxarır. Əvvəla, azalma gözlənilməz oldu. İkincisi, bu, Meksika körfəzində Makondo yatağında qəza ilə bağlıdır. 

Birinci problem əsasən onunla bağlıdır ki, BP yeni quyular qazmaqda maraqlı olmayıb. “Əslində daha çox quyu qazmalı idik", -deyə BP mənbələrindən biri bildirib. Amma yatağın yerləşdiyi sahə çox mürəkkəbdir və yeni quyular qazmaq asan deyil. Hasilat üçün 5 platforma qurulub, 6-cı platformanın istismara verilməsi 2013-cü ilin sonuna çəkəcək. Qazma qurğuları çatmır. İstismar edilən quyuların məhsuldarlığı azalır. 

ВР-nin yüksək vəzifəli əməkdaşı qeyd edir ki, Azərbaycanla münaqişə şəxsi xarakter daşıyır. "Yəqin, Azərbaycanda göstərdiyimiz diqqət gözləniləndən az olub".

Sayt qeyd edir ki, belə az diqqət Azərbaycan üçün çox ciddi nəticələr verir. Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) kəmərinin istismara verilməsindən 6 il keçir (BTC 2006-cı ilin iyununda istismara verilib – red.). Amma AÇG-də hasilat gözlənilən səviyyəyə çatmayıb. Neftdən gələn milyardlarla dollar Azərbaycan hökumətinə imkan verib ki, mülki və hərbi layihələri maliyyələşdirsin. İndi isə hökumət dövlət büdcəsinin kəsirini ödəmək üçün Neft Fondundan $12 mlrd götürəcək. Amma BP gizlətmir ki, dünyada ən mənfəətli olan AÇG-də hasilat azalacaq. 

Məlumat verilir ki, AÇG-də azalma 30 illik sazişin şərtlərinə əsasən, Azərbaycan hasil edilən neftin 75%-i alandan sonra başlayıb. BP-nin tərəfdaşları etiraf edir ki, problemlər var, amma onu da deyirlər ki, hasilatın azalacağı 2 il əvvəl məlum idi. Beləliklə, bütün tərəflər narazıdır və BP-nin vəziyyəti pisdir. 

Aydındır ki, Dadlinin Bakıdakı danışıqları çətin olacaq. Mənbə bildirir ki, BP prezidenti AÇG-də yeddinci platformanın montajı barədə də müzakirə aparacaq. O, prezident İ.Əliyevi əmin etməyə çalışacaq ki, investisiyanın azlığı barədə deyilənlər əsassızdır, çünki 2012-ci ilin sonuna kimi yatağa investisiyalar $2,5 mlrd-a çatacaq. 

* Yəqin, rəsmi Bakı ВР prezidentinin səfərinə çox ciddi hazırlaşır. Neçə gündür, hökumətyönlü saytlar və KİV ВР-nin əleyhinə yazılar verir. Bunun kulminasiyası ARDNŞ prezidentinin jurnalistlərə açıqlaması oldu. O bildirdi ki, işinin öhdəsindən gəlməsə, operator dəyişdirilə bilər. ВР ilə Azərbaycan hökuməti arasında açıq münaqişə 11 oktyabr 2012-ci ildən davam edir. Amma bu proses, yəqin ki, iyulda I yarımilin mənfi nəticələri məlum olanda başlayıb. --12В—