ABŞ konqresmenləri: «Azərbaycanda Konstitusiya referendumu legitimlik böhranı yaradır»

ABŞ Konqresi Helsinki Komissiyasının sədri  konqresmen Kris Smit (Nyu-Cersi ştatından  respublikaçı) Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevə məktubunda sentyabrın 26-da ölkə Konstitusiyasına dəyişikliklərlə bağlı  referendum keçiriləcəyindən ciddi narahatlığını bildirib.

Onun fikrincə, təklif edilən dəyişikliklər demokratiyanın qorunması üzrə Azərbaycanın beynəlxalq öhdəliklərini poza bilər.

İki partiyanın adından referendum keçirilməsi məsələsinə yenidən baxılmasına və Əliyev hökumətinin insan hüquqlarına sadiqliyinin nümayiş etdirilməsinə çağıran məktubu həmçinin Helsinki komissarı, respublikaçı konqresmen Co Pitts və respublikaçı Adam Şiff imzalayıblar. Turan-ın Vaşinqton müxbiri bildirib.

“Prezident müddətinin artırılması və prezidentin səlahiyyətlərinin genişləndirilməsi siyasi hakimiyyətdən sui-istifadəyə gətirib çıxara bilər”, - Konqres üzvləri yazırlar. “Biz ümumi debatların açıqlığı və hökumətin hesabat verməsi üçün zəruri olan əsas  hüquqları məhdudlaşdıran düzəlişlərdən çox narahatıq”, - onlar qeyd edirlər.

Azərbaycan Konstitusiyasına təklif edilən dəyişikliklər prezidentin səlahiyyət müddətinin beş ildən yeddi ilədək artırılmasını;  seçkili vəzifələrin tutulması üçün yaş məhdudiyyətinin aradan qaldırılmasını; dövlət başçısı tərəfindən təyin edilən vitse-prezidentlərin toxunulmazlığının təminatını, prezidentin parlamenti buraxmasını və vaxtından əvvəl seçkilər elan etməsini, prezident hakimiyyətinin varislik xəttinin yenidən təşkilini nəzərdə tutur.

Azərbaycan hökuməti  jurnalistlər, fəallar, müxalifətçi siyasətçilər və dini azlıqların nümayəndələrinə qarşı repressiyalara görə beynəlxalq tənqidlə artıq üzləşib. Referendum əlavə olaraq söz azadlığını (“əgər düşmənçiliyə sövq edərsə”), toplaşma azadlığını (ictimai mənəviyyatı pozarsa”), mülkiyyət hüququnu (“sosial ədalətliliyi və effektiv istifadəni pozarsa”) məhdudlaşdırmaq yolu ilə əsas azadlıqları məhdudlaşdıracaq.

“Qarşıdakı referendum ciddi legitimlik böhranı yaradır”, - məktubda qeyd olunur. Nə beynəlxalq birlik, nə Azərbaycan xalqı informasiya əldə etmək imkanları, açıq diskussiyalar və şəffaflıq olmadan keçirilən səsverməyə etimad edə bilməz”.

2015-ci ilin dekabrında sədr Smit “Azərbaycanda demokratiya aktı” (HR 4264) qanun layihəsini təqdim edib. Qanun layihəsinə görə, Azərbaycanda siyasi məhbusların azadlığa buraxılması, vətəndaş cəmiyyətinin sıxışdırılması,  azad və ədalətli seçkilərin keçirilməsi istiqamətində mühüm irəliləyiş olmayana qədər ABŞ Azərbaycanın yüksək vəzifəli hökumət üzvlərinə vizaların verilməsindən imtina edəcək. -0-