Azərbaycan prezidenti Xəzər dənizinin hüquqi statusu haqqında konvensiyanı təsdiq edib

Bakı/23.02.19/Turan: Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev fevralın 22-də "Xəzər dənizinin hüquqi statusu haqqında Konvensiyanın təsdiq edilməsi barədə" qanun imzalayıb. Bundan başqa, Əliyev "Xəzəryanı dövlətlərin hökumətləri arasında nəqliyyat sahəsində əməkdaşlıq haqqında", "Xəzər dənizində insidentlərin qarşısının alınması haqqında", "Xəzəryanı dövlətlərin hökumətləri arasında ticarət və iqtisadi əməkdaşlıq haqqında" sazişləri təsdiq edib.

Xəzər dənizinin hüquqi statusu haqqında konvensiya Azərbaycan, İran, Qazaxıstan, Rusiya və Türkmənistan tərəfindən 2018-ci il avqustun 12-də Aktauda imzalanıb.

Sənəd Xəzər dənizindən, o cümlədən onun suyundan, dibindən, yeraltından, təbii resurslarından və hava məkanından istifadə ilə bağlı tərəflərin hüquq və öhdəliklərini müəyyən edir. Dənizdə fəaliyyət dövlətlərin suverenliyi, ərazi bütövlüyü, müstəqilliyi, suveren bərabərliyi, güc tətbiqinin və ya güc tətbiqi təhdidinin yolverilməzliyi prinsipləri əsasında həyata keçirilir. Həmçinin, prinsiplər qarşılıqlı hörməti, əməkdaşlığı, bir-birinin daxili işlərinə müdaxilə etməməyi, Xəzər dənizindən sülh məqsədləri ilə istifadəni, onun sülh, yaxşı qonşuluq, dostluq və əməkdaşlıq zonasına çevrilməsini nəzərdə tutur.

Xəzər dənizndə tərəflərin fəaliyyəti gəmiçilik, mədən, bioloji su resurslarından istifadə və onların mühafizəsi, dənizin dibində və yeraltında kəşfiyyat və resursların işlənməsi məqsədilə həyata keçirilə bilər.

Dəniz hövzəsi daxili sulara, eni başlanğıc xəttindən ölçülən 15 dəniz milini keçməyən ərazi sularına, ərazi sularına bitişik 10 dəniz mili ölçüsündə balıqçılıq zonalarına və ümumi su məkanına ayrılır.

Konvensiyaya əsasən, hər bir tərəf öz balıqçılıq zonasında bioloji su resurslarının ovlanmasında müstəsna hüquqa malikdir.

Konvensiyaya Xəzərdə regiondankənar dövlətlərin silahlı qüvvələrinin iştirakının yolverilməz olduğu barədə müddəa daxildir.

Ölkələr ekosistemi qorumaq öhdəliyi götürməklə, Xəzər dənizinin dibindən sualtı kabellər və boru kəmərləri çəkə bilərlər. -06D-