Maykl Ross: Azərbaycanda vəziyyət bir çox neftlə zəngin ölkələrdə olduğundan daha pisdir

Amerika yazıçısı və səs-küyə səbəb olmuş “Neft lənəti: xalqların inkişaf forması” kitabının müəllifi professor Maykl L.Ross Azərbaycanda qarşıda duran prezident seçkilərinin mümkün iqtisadi nəticələrindən narahatlığını bildirib.

Hökumətlər özlərini məşhurlaşdırmaq üçün seçki dövründə böyük məbləğdə vəsait xərcləyir ki, bu da iqtisadiyyata ciddi ziyan vurur və seçkilərdən sonrakı dövrdə bu ziyan daha çox hiss olunur, deyə o bildirib.

“Ümid edirəm ki, Azərbaycanda seçkiqabağı kampaniya başqa cür, ölkənin gələcəyi və gələcəkdə neftdən daha yaxşı istifadə etmək yolları haqqında konstruktiv dialoq şəklində keçəcək”, deyə Kaliforniya Universitetinin siyasi elmlər professoru Maykl Ross Turan-ın Vaşinqton müxbirinə müsahibəsində bildirib.

Ross sonuncu kitabında neft sərvətlərindən yanlış istifadənin mənfi nəticələrini və bunun inkişaf etməkdə olan ölkələrin taleyinə, habelə demokratiya və azad iqtisadiyyat məsələlərinə necə təsir etdiyini qiymətləndirir.

Sonuncu dəfə o, ötən ilin iyul ayında Bakıya gəlib və 2006-cı il ilə müqayisədə dəyişiklikləri müşahidə etmək imkanına malik olub.

“Bir çox cəhətdən Azərbaycan cəmiyyəti neft zənginliklərindən böyük faydalar əldə edib Məsələ ondadır ki, iqtisadiyyat 2016-cı ildə azalmağa başlayacaq neft gəlirlərindən hədsiz dərəcədə çox asılıdır”, deyə o bildirib.

“Bu başlayanda, son 7 ilin bütün nailiyyətlərini yalnız müxtəlif və sabit iqtisadiyyatın yaradılmasında böyük irəliləyiş olduğu halda qoruyub saxlamaq olar”.

Ölkə iqtisadiyyatının müxtəlifləşdirilməsində maneələrdən biri korrupsiyadır. Dünya Bankının məlumatına görə, Azərbaycan biznes başlamaq üçün, xüsusən beynəlxalq ticarət və ya inşaat icazəsinin alınması üçün çox mürəkkəb yerdir. Nüfuzlu beynəlxalq təşkilatların məlumatlarına görə, Azərbaycan hökuməti öz büdcəsi haqqında çox az məlumatı açıqlayır və nəticədə biznes azadlığı indeksində bir çox Afrika və Yaxın Şərq ölkələrindən aşağıda yer alır. 

Bunun səbəbi nədir? Bu suala cavab verən Ross bildirib ki, nefti olan ölkələr bir qayda olaraq, çox vaxt korrupsiyanı gizlətmək üçün, qapalı hökumətlərə malikdir.

“Azərbaycanda vəziyyət bir çox digər neftlə zəngin ölkələrdə olduğundan daha pisdir. Mərkəzi hakimiyyətin büdcəsində şəffaflığın olmaması azmış kimi, daha az şəffaf olan SOCAR vasitəsilə çox pul gedir”, deyə o əlavə edib. -25В-