Müdafiə naziri ordu quruculuğu prosesi barədə

Bakı/21.06.18/Turan: İyunun 20-də müdafiə naziri Zakir Həsənov Qaraheybətdəki döyüş poliqonunda KİV nümayəndələri üçün brifinq keçirib.Azərbaycanda son bir neçə il ərzində ordu quruculuğu sahəsində görülmüş irimiqyaslı tədbirlər barədə danışıb, jurnalistləri maraqlandıran sualları cavablandırıb.

Z. Həsənov çıxışına son 3-4 ildə Azərbaycanda ordu quruculuğunda hansı irimiqyaslı işlərin görüldüyü, silahlı qüvvələrdə aparılan islahatlar barədə faktları sadalamaqla başlayıb.

Nazirin sözlərinə görə, 2014-cü ildə Ali baş komandan, prezident İlham Əliyev tərəfindən silahlı qüvvələrdə irimiqyaslı, köklü islahatların keçirilməsi, ordunun ən müasir, yüksək dəqiqlikli və böyük dağıdıcı gücə malik olan silah və hərbi texnika ilə təchizatı vəzifəsini qarşıya qoyub. Bu vəzifənin icra edilməsi çərçivəsində cəmi 3-4 il ərzində ordunun zirehli döyüş texnikası parkı böyük ölçüdə yenilənib. Böyük sayda T-90S döyüş tankları alınıb, ordunun silahlanmasında olan T-72 tankları əsaslı modernizasiyadan keçib və nəticədə onların imkanları ən müasir döyüş tanklarının imkanlarına yaxınlaşıb.

Habelə piyadalar üçün böyük sayda yeni BMP-3 zirehli döyüş maşınları, BTR-82A zirehli transportyorları, tank əleyhinə idarəedilən raket kompleksləri daşıyan "Xrizantema" döyüş maşınları, "Sandcat" zirehli döyüş maşınlarının bir neçə növləri əldə edilib.

Habelə nazirin dediyi kimi, "çox böyük miqdarda" yeni artilleriya sistemləri alınıb, həmin artilleriya qurğuları ən müasir atəş idarəetmə sistemləri edilib, nəticədə atəş dəqiqliyi çox yüksək səviyyəyə çadırılıb.

Müdafiə nazirinin dediyi kimi hazırda Azərbaycan ordusunun raket-artilleriya qoşunlarının silahlanmasında yer alan artilleriya qurğuları, reaktiv artilleriya sistemləri o qədər çoxsaylıdır ki, onlardan eyni vaxtda bir yaylım atəşi açılsa düşmənin bütün mövqeləri darmadağın olardı.

"Biz son illərdə alınan yeni hərbi texnikalar barədə müntəzəm olaraq ictimaiyyəti məlumatlandırmışıq. Bu baxımdan mən hansı texnikanın, silahların alındığı barədə geniş danışmaq istəmirəm, onu deyə bilərəm ki, ordunun zirehli texnika parkının 80 faizdən çoxu yenilənib. İslahatların başlıca istiqamətlərindən biri də ordunun idarəedilməsinin təkmilləşdirilməsi idi. Mən tam məsuliyyətimlə bəyan edirəm ki, Azərbaycan ordusu bu gün dünyada avtomatlaşdırılmış komanda-idarəetmə mərkəzlərinə malik olan çox azsaylı ordularından biridir. Həm mərkəzi idarəetmə sistemi, həm müxtəlif qoşun növlərinin avtomatik komanda mərkəzləri qurulub, bu işlərin 90 faizi artıq görülüb. Biz bu avtomatik idarəetmə mərkəzlərindən artıq istifadə edirik, yaxın vaxtlarda bu işlər tamamilə başa çatacaq"-Z.Həsənov bəyan edib.

Nazir qeyd edib ki, orduda həyata keçirilən islahatların bir istiqaməti də əsgərin onların birbaşa vəzifələrinə aid olmayan məişət qayğılarından azad edilməsi, habelə hərbi texnikanın və digər döyüş texnikasının çağırışçı əsgərlərə deyil, müqavilə əsasında xidmət keçən peşəkarlar tərəfindən idarə olunmasıdır.

"Prezident əsgərin hərbi vəzifələrin yerinə yetirilməsinə aid olmayan işlərdən tamamilə azad edilməsi barədə çox mühüm qərar verdi. Bu, orduda həyata keçirilən islahatların çox mühüm istiqamətlərindən biri idi"-nazir vurğulayıb.

Zakir Həsənovun bildirdiyinə görə, artıq Azərbaycan əsgəri qab yumur, yemək bişirmir, təmizlik işləri görmür. Bu, ilk baxışdan adi məsələ kimi görünə bilər, əslində isə çox ciddi dəyişiklikdir və bu islahatların nəticəsi olaraq orduda nizam-intizam kəskin artıb, döyüş hazırlığı yüksəlib.

Z.Həsənov məlumat verib ki, Ali baş komandanın müəyyən etdiyi vəzifəyə uyğun olaraq hazırda orduda döyüş vəzifələrinin yerinə yetirilməsinə aid olan vəzifələri ancaq peşəkarlar tutur, texnikanı müqavilə əsasında xidmət keçən peşəkarlar idarə edir, çağırışçı əsgərlərə ancaq atıcı vəzifəsi həvalə olunur. Zakir Həsənovun sözlərinə görə, hərbi texnikanın peşəkarlar tərəfindən idarə edilməsi ordunun döyüş qabiliyyətinin kəskin yüksəlməsinə gətirib çıxardı və bu islahatların nəticələri artıq özünü göstərir.

"Bəzən deyirlər Azərbaycan peşəkar orduya keçməlidir və s. Bu yanaşmanın özü səhvdir, çünki ordu deyilən elə peşəkar olmalıdır. Söhbət müqavilə əsasında xidmət keçənlər və çağırışçılar məsələsindən gedirsə hazırda Azərbaycan ordusunun şəxsi heyətinin 80 faizə yaxını məhz peşəkarlardır, yəni müqavilə əsasında xidmət keçənlərdir. Bu, böyük islahatdır, çox ciddi nailiyyətdir"-nazir deyib.

Nazir 3-4 il ərzində Azərbaycan ordusunun kazarmalarının əksəriyyətinin yenidən tikildiyini xatırlatdı. Zakir Həsənovun bildirdiyi kimi prezident kazarmaların tamamilə yenilənməsi vəzifəsini qarşıya qoyub və bu istiqamətdə işlər yaxın 1-2 ilə başa çatmalıdır.

"Mən hərdən xarici həmkarlarımdan soruşuram ki, il ərzində neçə yeni kazarma tikmisiniz. Biri deyir 1 kazarma, digəri 2-sini tikdiklərini deyir və bunu böyük nəticə kimi təqdim edir, yaxud deyirlər 3-4 kazarma təmir edə bilmişik. Mən isə deyirəm: biz son 3 ildə 30-dan çox yeni hərbi şəhərcik inşa etmişik. Bu şəhərciklər mərkəzi istilik sistemləri, kondisionerlərlə təchiz edilib, vaxtaşırı olaraq açılışlardan görüntüləri yayırıq. Bu şəhərciklərdə hər cür şərait var, dünyada çox az ordu var ki, bu cür yüksək səviyyədə təchiz olunsun və müasir kazarmalarda yerləşsin. Bir neçə gün əvvəl prezident, Ali baş komandan yeni raket briqadasının açılışını etdi, oradakı şəraiti gördünüz. Yaxud dünən mən Müdafiə Nazirliyinin rəhbərliyi ilə cəbhə bölgəsində yeni hərbi hissənin açılışını etdim, orada hansı şəraitin yaradıldığını da hamı gördü. Azərbaycan əsgəri bu gün ön xəttdən tutmuş kazarmalara qədər hər yerdə ortopedik yataqlarda yatır, istənilən vaxt yuyunmağa hamamı var, həftədə azı 3 dəfə milli mətbəximizin yeməklərini, yəni belə desək, ev yeməkləri yeyir. Hər əsgər gündə butulkalarda 2 litr içməli su alır. Bu nə deməkdir, bir neçə il əvvələ qədər orduda xidmət edənlər yaxşı bilir. Korpus komandiri Rövşən Əkbərov buradadır, bir neçə il əvvələ qədər o, Şəmkir korpusunun komandiri idi və dağlıq ərazilərdə əsgərin içməli su təchizatının nə demək olduğunu sizə danışa bilər"-general Həsənov bildirib.

Z.Həsənovun bildirdiyinə görə ordunun yeni, müasir silahlarla təchizatına dair qarşıya qoyulmuş vəzifə yaxın bir ildə, il yarımda yerinə yerinə yetirilib başa çatdırılacaq. Yəni yeni silahların, texnikanın alınması böyük ölçüdə artıq tamamlanıb. Zakir Həsənov deyib ki, silah, texnika alınması məsələsində qərar verərkən əvvəlcə qarşıda duran döyüş vəzifələri təhlil edilir. Bu döyüş vəzifəsini yerinə yetirmək üçün hansı silahların lazım olduğu müəyyənləşdirilir. Sonra həmin silahların ən yaxşı nümunələri seçilir və onların taktiki-texniki göstəriciləri öyrənilir. Yalnız bundan sonra bu və ya digər silahı almaq barədə qərar verilir.

"Yəni biz təkcə yeni silah almaq naminə , say xatirinə qərar vermirik. Silahlanma ciddi təhlillər əsasında və Azərbaycan ordusunun qarşısında dayanan döyüş vəzifəsi nəzərə alınmaqla aparılır"-nazir vurğulayıb.

Nazir iyunun 26-da keçiriləcək hərbi paradda son illərdə alınmış yeni silahların və texnikanın ancaq bir qisminin nümayiş etdiriləcəyini deyib. Bildirib ki, bu paradda Azərbaycanın hava və raket hücumlarından müdafiə sahəsində hansı imkanlara malik olduğunu da görə biləcəyik. Nazirin bildirdiyinə görə paradda "barəsində çoxdandır danışılan" döyüş sistemi ilk dəfə nümayiş etdiriləcək. Lakin nazir bu sistemin adını açıqlamayıb. Müdafiə naziri əlavə edib ki, bəzi yeni alınan silah sistemləri də var, amma onlar parada çıxarılmayacaq. "Biz hələlik bu sistemləri öyrənirik, tətbiq edirik, hələlik onları ictimaiyyətə açıqlamayacağıq"-o qeyd edib.

Z. Həsənov son illərdə yeni hərbi şəhərciklərin inşası ilə yanaşı hərbi poliqonların da yenidən qurulduğu barədə danışdı. Dedi ki, orduda təlim-tədris işi yenidən qurulub, müasir trenajorlar alınıb. Ali Hərbi Məktəbin tədris proqramı tamamilə yenidən işlənib. Silahlı qüvvələrin Baş qərargahı nəzdində təlim-tədris işlərinə rəhbərlik edən ayrıca idarə yaradılıb.

Müdafiə naziri ordu üzərində ictimai nəzarət məsələsindən də danışdı. Hansı ki, bu məsələ vaxtaşırı olaraq gündəmə gəlir, NATO standartlarına uyğun olaraq ordu üzərində ciddi ictimai nəzarət tətbiq edilməli olduğu haqda ekspertlər səviyyəsində danışılır.

Z. Həsənov isə deyir ki, Azərbaycanda ordu üzərində çox ciddi nəzarət, o cümlədən ictimai nəzarət mövcuddur. O, hərbi hissələrdə prezidentin tapşırığı ilə vaxtaşırı olaraq "Açıq qapı" günlərinin keçirildiyini, tez-tez müxtəlif ictimai təşkilatların nümayəndələrinin hərbi hissələrə, ön xəttə baş çəkdiyini, jurnalistlərin hərbi hissələrə səfərlərinin təşkil edildiyini xatırladıb. Deyib ki, hərbi hissələrin qapıları valideyinlərə açıqdır. Onlar övladlarının harada yatdığını, nə yediyini, nə içdiyini, harada çimdiyini öz gözləri ilə görə bilərlər.

"Ən böyük nəzarət xalqın nəzarətidir, ordu azərbaycan xalqının üzünə açıqdır. Hansı ictimai təşkilat müraciət edib ki, biz onu orduya buraxmamışıq? Bəzən deyirlər ki, gərək Hesablama Palatası Müdafiə Nazirliyini yoxlasın. Belələrinə demək istəyirəm: bilmədiyin məsələni niyə danışırsan? Hesablama Palatası başqa nazirlikləri bir ay yoxlayıbsa bizi 4-5 ay yoxlayıb. Və xırda-para pozuntulardan başqa heç bir ciddi nöqsan, vəsaitlərin mənimsənilməsini, hansısa başqa nöqsan aşkar etməyib. Orduya ayrılan vəsaitlərin xərclənməsi məsələsində qərarı biz hərbçilər yox, hökumət verir, Maliyyə Nazirliyi verir. Yəni hansısa silahlar alınırsa müqavilənin detallarını Nazirlər Kabinetində müəyyən edirlər. O cümlədən əşya təchizatı məsələsində. Hərbi Prokurorluq orduya çox ciddi nəzarət edir, Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətinin xüsusi strukturu nəzarət edir, üstəlik bizim öz strukturlarımız. Mən bilmirəm daha hansı nəzarətdən danışmaq olar?"-müdafiə naziri bildirib.

"Əlbəttə, biz 2016-cı ilin aprel döyüşlərindən lazım olan nəticələri çıxarmışıq. Vertolyotlarımız indi birbaşa döyüş əməliyyatları zonasına daxil olmadan hədəfləri 10 kilometrdən tutmuş 50 kilometrə qədər məsafədən məhv etmək imkanındadır. Yəni daşınan zenit-raket komplekslərinin atəş məsafəsinə daxil olmadan. Ümumiyyətlə, Ali baş komandanın müəyyən etdiyi vəzifə bundan ibarətdir ki, ordu düşmənin əsas qüvvələrini mümkün qədər az itki ilə, uzaq məsafədən endirilən dəqiq zərbələrlə məhv etmək imkanında olmalıdır. Biz silahlanmada bu vəzifədən çıxış edirik"-müdafiə naziri bildirib.

Yaxud müdafiə nazirinin sözlərinə görə, mətbuatda, sosial şəbəkələrdə orduda ancaq kasıb uşaqlarının xidmət etdiyi barədə müzakirələr aparmaq, hansısa nöqsanı ümumən ordunun adına yazmaq düzgün deyil. Bunlar orduya inamsızlıq yaradan məsələlərdir və düşmən öz təbliğatını məhz xalqın orduya inamsızlığını formalaşdırmaq üzərində qurur. Və mətbuat, vətəndaşlar gərək bu məsələlərdə diqqətli olsunlar.

"Kim deyir ki, vətənpərvər olmaq ancaq əsgərin, zabitin vəzifəsidir? Xeyr, belə deyil. Hamı vətənpərvər olmalıdır, vətənpərvər olmağın şərtlərindən biri də səngərlərdə vətəni qoruyan əsgərə, zabitə arxa durmaqdır. Azərbaycan ordusunun yarısı bu gün səngərlərdədir, qalan yarısı ikinci müdafiə xəttindədir. Səngərdə əlində silah düşmənə qarşı dayananları ruhdan salan hərəkətlərə yol vermək olmaz"-nazir vurğulayıb.

O vurğulayıb ki, Azərbaycan ordusunda son illərdə aparılan islahatların nəticələri döyüş qabiliyyətinin artmasında özünü göstərməkdədir. Nazirin dediyi kimi ordunun qarşısında dayanan vəzifə ölkənin ərazi bütövlüyünün təmin edilməsidir və işğal edilən ərazilərin geri alınmasıdır. Ordu hər an bu vəzifəni yerinə yetirməyə hazır olmalıdır və hazırdır. Bu vəzifənin yerinə yetirilməsinə dair əmrin verilməsi isə siyasi məsələdir, nazirin dediyi kimi, belə əmr yəqin ki, ən münasib məqamda, "beynəlxalq siyasi şəraiti" nəzərə almaqla veriləcək.

Müdafiə nazirinin çıxışının tam mətni:https://www.facebook.com/Herbi.Xeberler/videos/2286352561375702/ -0-