Biz ermənilərin törətdikləri və bizim üzləşdiyimiz bu hala bir millət olaraq toplaşıb AD verməliyik

Bizim kəndlərimiz və şəhərlərimiz yer üzündən silinmiş,bütün mülkiyyət məhv edilmiş və qəbristanlıqlar dağıdılmış və ölülərin cəsədləri və qalıqları çıxarılıb çöllərə atılmışdır. Biz tarixdə heç rastlanmamış hal ilə üzləşmişik. Biz ermənilərin törətdiyi və hələ ki ad verə bilmədiyimiz bu hala bir ad tapmalıyıq.  Bu ad üzləşdiyimiz mənzərəni ifadə etməlidir. Çünki bu mənzərə dünyada baş verən işğal və talana verilən adlara uyğun gəlmir.

Bir çoxları buna erməni  faşizmi deyir. Bu ad keçmiş sovet məkanı üçün başa düşülən olsa da, xaricdə heç də faşizm bizim düşündüyümüz mənada səslənmir. Yəhüdi xalqının və sovet əsirlərinin nasist düşərgələrində məhv edilməsi əməliyyatı faşizmdən qat-qat ağır meqa-cinayətdir  və onun adı Holokost və ya soyqırım kimi gedir.

Amma alman faşistlərinin keçmiş sovet və ya Avropada tutduqları ərazilərdə özlərinin yerli hökümət idarələrini qurduqları və orada yerli əhalinin işlədiyi və tutduqları əraziləri dağıtmadıqları da(hərbi əməliyyatlar istisna olmaqla) tarixə məlumdur. Deməli faşizm adı da bizim üzləşdiyimiz hala uyğun gəlmir.  Tarixdə heç bir işğal zamanı, işğal edilmiş ərazi yer üzündən silinməyib. Ya  onun bütöv əhalisi oradan öldürülüb çıxarılmayıb. Tarixdəki işğalların məqsədləri də bu olmamışdır. 

Biz varvarlar və vandallar haqqında eşitmişik, amma onların da ermənilərdən nə qədər az və ya çox vəhşiliklər törətdiklərini də bilmirik.  Tarix yaranandan bəri işğallar olmuşdur və eramızdan əvvəlki yazılı tarixin bizə verdiyi məlumatlar da heç də işğal edilmiş ərazinin yer üzündən silinməsi demək olduğu və ya onun əhalisinin məhv edilməsi olmamışdır.

2-ci Nebuçadnezzar ( sovet tarixində Navuxodonosor deyirlər) Yerusalemi eradan öncə 598-ci ildə tutsa da və Yahudiləri oradan qovub dünyaya səpələsə də, yahudilərin müəyyən hissəsi Judah krallığında  qalmışdır.  Ancaq bizim üzləşdiyimiz hal eradan oncə 6-cı əsrdə yox, XXİ ci əsrdə müasir dünyanın gözü qarşısında baş vermişdir.  Görünən odur ki, işğal edilmiş ərazilərdə  ermənilərin xüsusi təşkil olunmuş dəstələri həm şəhər və kəndlərin yer üzündən silinməsi və həm də yerin altında yatan şahidlərin silinməsi işləri ilə məşğul olmuşlar. Bu aparılan işlər bu torpaqlardan heç bir zaman çıxmamaq siyasətinin tərkib hissəsi olmuşdur. Bu işin əsasında bu torpaqlarda nə yerin üstündə ,nə də altında heç bir Azərbaycan izinin qalmaması siyasəti olmuşdur….

Biz işğal dönəmində məzarlıqlardan mərmər qəbir daşlarının toplanması və hətta onların aparılıb satılması halları haqda məlumatları əldə etmişdik. Amma ölülərin çıxarılması və cəsədlərinin çöllərə atılması kütləvi halları ilə müharibədən sonra məzarlıqları ziyarət edənlər rastlaşmışlar.   İlkin faktlar məzarlıqlarla bağlı dörd istiqamətdə qrupların işlədiyini göstərir.

• Qəbristanlıqları dağıdan qruplar
• Ölüləri qəbirdən çıxarıb qızıl dişlərini çıxaran qruplar
• Mərmərdən olan qəbir daşlarını daşıyıb satan qruplar
• Ölüləri məzarlıqdan çıxarıb kənara atan qruplar

Yuxarıda deyildiyi kimi,tarix çox işğallar görmüş və işğal bölgəsinin savaş zamanı dağıldığını və insanların öldüyünün də  şahidi olmuşdur. Amma Tarix bu günə qədər işğalçıların ölüləri qəbristanlıqdan çıxarıb çöllərə atması faktı ilə rastlaşmamışdır.

Erməni talançıları hələ 1991-cü ildən, Qarabağda azərbaycanlı kəndlərini işğal etdikləri vaxtdan yağmalamağa başlamışdılar. O zaman ilk yağmaçılar gəlirdi və onların içərisində qadınıar da çox aktiv idilər. Xocalıda vahşet davam edə edə, öldürülən qadın və uşaqların cəsədləri Xocalının küçələrində qala –qala, ermənilər onların yorğan-döşəklərini maşınlarla daşıyırdılar.

 1992-1993 işğalı zamanı da ilk növbədə onlar evlərdən qiymətli əşyaları axtarırdılar. Qiymətli əşyalar, geyim, yorğan və döşək , qab -qacaq, stəkan- nəlbəki oğurlamaq o zamankı ilkin yağmaçıların işi idi.  Hələ 1993-cü ilin yayında bizim kənd işğal olummamış onlar bilmədən bizim kəndə də girmişdilər və əsgərləri görüb gülləlr altında yaralanaraq qaçmışdırlar.  Əsasən Kəlbəcər və Qubadlıda daha çox gəbələr,yorğan döşək,  ev mebeli və qab qacaqlar hamısı yağmalandı.  Təsadüfi deyildi ki, ermənilər Qarabağ gəbələri adı ilə bir neçə sərgi də təşkil etmişdilər.

Ev əşyalarının yağmalanması bitəndən sonra dəmir darvazalar və dəmir çatıların sökülüb satılması ermənilərin 1994-1996-cı illərdə ən gəlirli biznesi idi. Bu məmulatları ancaq qeyri- sovet xarici ölkələr alırdı. Eyni zamanda taxta və sütunlar o zaman öndə gedən inşaat biznesi sayılırdı.  Ermənistanda qaz və elektrikin olmadığı o illərdə meşələr, binaların taxtaları və tikinti materilları da yenidən enerji mənbəyi kimi yağmalanırdı. Qubadlı və Zəngilanı Kafan və Gorus əhalisi daşıyırdı. Bütün Fizuli və Cəbrayılın kəndlərinin inşaat materilları keçmiş Martuni və Hadrutda evlərin tikintisinə və o zonadakı səngərlərin və müdafiə qurğularının tikintisinə sərf olunub. Fizili və Cəbrayılda evlərin yer üzündən silinməsi də ondan qaynaklanır.  Daş və kubikler səngərlər və istehkamlara getmiş, taxta və sütunlar yandırılmış, mis və dəmir isə satılmışdır.

Sadəcə dəmir darvazaların dəmir kimi satılmasınin qiyməti hesablanırmı? 140 min evin dəmir darvazasının qiyməti hesablanıbmı?  Hər şey yağmalanıb qutarandan sonra, ermənilər qəbristanlığa,ölülərin üstündə nə var ona üz tutmuşlar…

Ən son böyük biznes Horadiz-Mincivan dəmir yolu relsləri idi. Bu işə isə bilavasıtə Serj  Sarkisyanın özü rəhbərlik edib.  Erməni mətbuatının verdiyi xəbərə görə Serj Sarkisyana qarşı Pasinyan komandası tərəfindən qaldırılan cinayət işlərindən biri də bu relslərin satılıb pulunun haraya xərclənməsi üstündədir. Məsələ heç də niyə relsləri söküb satmısınız işi üzərində deyil, bu pulların hara və nəyə sərf olunması üzərindədir.

Bilavasitə S. Sarkisyanın əli ilə satılan bu relslər pulu Sarkisyanın dediyinə görə silah alınmasına sərf olunub. Paşinyan isə onun sənədlərini tələb edir. S. Sarkisyan isə bu pulla silahların dolayı yollarla alındığını söyləyir.  

Bu məsələ benəlxalq aləmdə səs salan çox böyük məsələdir. İşğal etdiyi ərazinin mülkiyyətini işğalçı ölkənin prezidenti satıb və silah alıb və silah da qanuni yollarla yox , Sarkisyanın özünün boynuna aldığı kimi, qeyri-qanuni yolla alınıb.  Hesab edirəm ki, Azərbaycan rəsmiləri bu məsələni həm siyasi tribunadan səsləndirməli və  həm də Azərbaycan hüquq mühavizə orqanları bu işin dalınca getməlidirlər.

Belə çıxır ki, biz indi Serj Sarkisyanın satıb yediyi Horadiz –Minicvan dəmir yolunu yenidən qururuq və əvəzində ermənistana da bu yoldan istifadə etmək hüququ veririk. Relslərin harda olduğunu Ermənistandan soruşmalı deyilik?