Autizmə qarşı hökumət səviyyəsində mübarizə aparılmalıdır

Autizmdən əziyyət çəkən uşaqların sayı getdikcə artır. “Autizm” Defektoloji və Psixoloji Yardım Mərkəzi İB-nin məlumatına görə, onların sayı bir ildə 1,5 min nəfər artaraq, 4 min nəfərdən çox təşkil edib.

“Baxmayaraq ki, Azərbaycan 4 ildir cəmiyyətin bu xəstəlik haqqında məlumatlılığının artırılmasına yönəlmiş “Mavi işıq saç” qlobal təşəbbüsünə qoşulub, cəmiyyət məlumatlandırılmayıb, deyə təşkilatın rəhbəri Çiçək Məmmədli bildirib. Valideynlər və ekspert həkimlər üçün ixtisaslaşmış http://autizm.az saytının mövcudluğu belə kömək etmir.

Səbəb ondadır ki, problemlə ötəri səviyyətə məşğul olurlar. Bir çox valideynlər uşaqlarını müalicə və reabilitasiya üçün Türkiyəyə aparır, amma bu ölkənin mərkəzlərində bu sindromdan əziyyət çəkən təxminən 3 min uşaq var. Gürcüstanda hökumət xəstəliyin profilaktikası, müalicəsi, habelə yeniyetmələrin cəmiyyətə inteqrasiyası üzrə kompleks tədbirlərə başlayıb. Onlar üçün şərait yaradılır, müalicə edən və tədris edən heyət ayrılır.

Azərbaycanda parlament müvafiq qanunvericilik qəbul etməyib. Səhiyyə Nazirliyi bütün dünyada yeni inkişaf edən xəstəliyi “təqaüd” siyahısına daxil etməyib, valideynlər müvafiq dərmanları imtiyazlı ala bilmirlər, respublikada “Karlar Cəmiyyəti” kimi birlik də yoxdur və s.

QHT sədri autizm xəstəsi övladların dünyaya gəlməsi zamanı ailələrin dağılmasına konkret nümunələr göstərib. Valideynlər “tanış olmayan sindrom” gördükdə çox vaxt uşaqlarından imtina edirlər.

Bu gün təxminən 70 mln. nəfər (Yer kürəsi əhalisinin təxminən 1%-i) uşaq beynində əsasən ətraf mühitin təsiri nəticəsində yaranan psixi xəstəlikdən əziyyət çəkir. Autizm təxminən 3 yaşda başlayır və məhdud hərəkətlərə gətirib çıxarır, beynin inkişafına mane olur. Ötən il autizm xəstəliyinə yoluxmuş uşaqların sayı bütün QİÇS, diabet və xərçəng xəstələrinin sayından çox olub.

Hələlik Azərbaycanda autizm sindromunun yüksək olmamasına baxmayaraq, xəstələrin sayı durmadan və sürətlə artır. Ekspertlərin fikrincə, problemi qanunvericilik və hökumət səviyyəsində həll etməyin vaxtı çatıb. -17D-