Media-icmal 03.07.20

Koronavirus pandemiyasına qarşı mübarizə sahəsindəki  durum, sosial şəbəkələrlə bağlı yeni qanuna ehtiyacın olub-olmaması, vətəndaşların qınaq obyekti olmasına baxış və s. məsələlər medianın aparıcı mövzularıdır.

Hazırkı yaşam şərtləri

“Azərbaycan” qəzeti ”Karantin rejimi əhalinin təhlükəsizliyinin təmini üçün vacibdir sərlövhəli məqalədə koronavirus pandemiyasına qarşı mübarizəni dəyərləndirir.

Müəllif, vurğulayır ki, Azərbaycanda COVID-19- infeksiyasının yol aça biləcəyi fəsadların qarşısının alınması üçün mümkün tədbirlər görülür.

Müəllif əlavə edir ki, may ayındakı karantin qaydalarının yumşaldılması Azərbaycanda da xəstəliyin yayılma sürətini artırıb. İyun ayının ortalarından gündəlik təsdiq edilmiş yoluxmaların sayı 500-ü ötüb: “Buna görə də dövlətimiz tərəfindən infeksiyanın yayılma sürətini azaltmaq üçün yenidən virusa yoluxma sayının çoxluq təşkil etdiyi ərazilərdə iyunun 12-dən etibarən sərt karantin rejimi tətbiq edilib”.

Müəllif hesab edir ki, tətbiq edilən ciddi karantin rejiminin nəticəsi olaraq  gündəlik xəstəlik sayında müəyyən qədər sabitləşmə təmin edilib.

Yazıda ölkədə epidemioloji vəziyyəti qənaətbəxş sayılmır, yeni yoluxma sayının sağalanların sayından çox olduğu vurğulanır.

Müəllifə görə, pandemiyanın nə qədər davam edəcəyinin məlum olmadığı deyilir və qısa zamanda bitməsini gözləmək sadəlövhlükdür: “ Birmənalı şəkildə hər kəs bilməlidir ki, üzləşdiyimiz vəziyyət kifayət qədər mürəkkəbdir və bu problemdən qısamüddətli çıxış yolu yoxdur.Yeganə ümid yolu məsuliyyətli davranış, vətəndaş həmrəyliyidir”.

Məqalədə deyilir ki, zərurət olmadan evdən çıxmamaq, sosial məsafə saxlamaq, maska taxmaq, gigiyenik qaydalara riayət etmək hazırkı yaşam şərtlərinə çevrilməlidir.

Yeni qanuna ehtiyac varmı?

“Yenisabah.az“ saytı “Sosial şəbəkələr bu gün sanki cəngəllik qanunları ilə idarə olunur” sərlövhəli məqalədə Azərbaycanda sosial media ilə bağlı yeni qanunun lazım olub- olmadığı mübahisələndirilir.

Müəllifə görə, məsələni Türkiyədə sosial media ilə bağlı qanun layihəsinin parlamentə təqdim olunması aktuallaşdırıb, belə ki, layihədə bir sıra qadağalar gündəmə gətirilib. Qadağalar əsasən insanların şərəf və ləyaqətinin qorunmasını nəzərdə tutur. Qanun qəbul edildikdən sonra giriş maneələri, məhkəmə və maliyyə sanksiyaları da daxil olmaqla, bütün üsulların qüvvəyə minəcəyi deyilir.

Azərbaycanda belə bir qanunun qəbul olunmasına baxış isə birmənalı deyil, bəzi deputatlar belə qanuna tərəfdardırlar, media mütəxəssisləri isə bu səpgidə qanuna ehtiyacın olmadığını deyirlər.

Bəziləri hesab edirlər ki, bu sahədə indiki qanunlar da hüquqi tənzimlənmə üçün yetərlidir.

Bəzi media ekspertlərinə görə isə qanun və qadağalar heç bir problemin həllində müsbət yol sayıla bilməz, belə qanunun qəbulu birmənalı şəkildə söz və mətbuat azadlığına zərər vuracaq.

Ekspertlər hesab edirlər ki, pozuntular, təhqirlər, yalanlar varsa bunlarla bağlı ya fərdi qaydada məhkəmə işləri həyata keçirilməli, ya da ictimai qınaq mexanizmi işə salınmalıdır.

Günahkar təkcə vətəndaş imiş...

“Yeniavaz.com” saytında yer alan “Virusun da günahkarı vətəndaş imiş…” sərlövhəli məqalədə isə koronavirus pandemyası fonunda məmur-vətəndaş münasibəti şərh edilir.

Müəllif diqqəti ona çəkir ki, xalq qınaq hədəfinə dönüb, ittiham olunur, koronavirus infeksiyasının çoxalmasının səbəbkarı kimi vətəndaş göstərilir.

Yada salınır ki, demokratik ölkələrdə idarəçilər xalqdan üzr istəyir, istefa edir, Azərbaycanda isə tərsinə olur.

Məqalədə vurğulanır ki, iki  ay əvvəl “koronavirus Azərbaycan qarşısında aciz qalıb”, “dünya ölkələri Azərbaycanın virusla mübarizəsini öyrənirlər” deyənlər, indi vətəndaşı qaydalara əməl etməməkdə, virus məsələsinə ciddi yanaşmamaqda ittiham edirlər.

Müəllifə görə isə qaydalar hamı üçün eyni olmalıdır, əvvəlcə məmurlar özləri əməl etməlidirlər ki, vətəndaş da əməl etsin: “Niyə vətəndaş icazəsi olmadığı halda rayonlara getməyə çalışır? Çünki o vətəndaş görür ki, efirdə ona “getmə” deyən, Qusarda şəlalədən foto paylaşır. Vətəndaş niyə inansın ki beləsinə?!”.

Müəllif əlavə edir ki, bir məmur insanlara rayonlara getmək imkanı yaradılmasını təklif edir, Operativ Qərargah isə əksinə “olmaz” deyir, bu “olmaz”ı da əsaslandırmır.

Müəllifə görə, vətəndaşa dəyər verilsə, məsələlərə o perspektivdən baxılsa,  yaşanan tragikomediya bitəcək və bir problemin həlli üçün öncə onun varlığını qəbul etmək lazımdır.

Çıxış yolu isə çox sadədir, işi bacarana vermək, hüququn üstünlüyünü qəbul və tətbiq etmək lzımdır.