Media-icmal 11.1017

Azərbaycanın yerləşdiyi regionda əhəmiyyəti, ölkə bazarına təhlükəli qida məhsullarının daxil olması, kredit borclarına görə Avropa Məhkəməsinə müraciət bugünkü (11 oktyabr, 2017-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır.

Regionun sabitlik təminatı -Azərbaycan

"Azərbaycan" qəzeti "Regionda sabitliyin və sülhün təmin olunmasına töhfə verən ölkə" (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=131595) sərlövhəli məqalədə Azərbaycanın yerləşdiyi regionda əhəmiyyətini dəyərləndirir.

Müəllif Azərbaycanın qlobal iqtisadi və siyasi proseslərdə aparıcı qüvvəyə çevrildiyini, prezident İlham Əliyevin qlobal miqyasda sabitliyə xidmət edən siyasi xəttinin xarici aləmdə də təqdir edildiyini bildirir və bunu belə əsaslandırır: "Ölkəmiz regionda sabitliyin və sülhün təmin olunmasına töhfə verir, sülh və əmin-amanlığın, ərazi toxunulmazlığının qorunması istiqamətində prinsipial mövqe nümayiş etdirir. Azərbaycanın dünya birliyinə təsir imkanları daha da genişlənir".

Müəllif deyir ki, regionun əsas problemi olan Qarabağ münaqişəsinin tənzimlənməsilə bağlı son bir ildə aparılan danşıqlar nəticəsiz qalıb, səbəb isə danışıqlar prosesinə real təsir imkanlara malik dövlətlərin və beynəlxalq qurumların konkret təzyiq mexanizmlərindən istifadə etmək istəməmələridir.

Məqalə müəllifi isə Azərbaycanın problemə baxışını dövlət başçısı İlham Əliyevdən sitat gətirməklə xüsusi olaraq vurğulayır: "Dağlıq Qarabağ bizim tarixi, əzəli torpağımızdır, biz bu torpaqlara qayıtmalıyıq və qayıdacağıq. Ölkəmizin ərazi bütövlüyü danışıqların predmeti deyil və heç vaxt olmayacaq. Biz torpaqlarımızda ikinci erməni dövlətinin yaradılmasına heç vaxt imkan verməyəcəyik və ərazi bütövlüyümüzün bərpası bizim əsas vəzifəmizdir".

Məqalə müəllifi bildirir ki, dövlət başçısı bildirib ki, problemin həllinin Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpasından, BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə əməl edilməsindən, Ermənistanın işğal olunmuş bütün ərazilərdən qeyd-şərtsiz çıxmasından keçir.

Müəllifə görə, münaqişənin hələ də həllini tapmaması bəzi təşkilatların məsələyə ikili standartlardan yanaşmaları ilə bağlıdır ki, bu da Yerevanı təcavüzkarlığa daha da şirnikləndirir, danışıqlarda müsbət meyllərin əldə olunmasını əngəlləyir.

Müəllif hesab edir ki, Azərbaycan Ermənistan üzərində hərbi və diplomatik üstünlüyü tam ələ alıb ki, bu da problemin həllilə bağlı mövqeyinin daha da güclənməsi deməkdir.

Müəllif deyir ki, Azərbaycan həm də sivilizasiyaların inkişaf etdiyi bir məkandır və bu, dövlət siyasətinin mühüm tərkib hissəsi olaraq qalır və buna nümunə olaraq 2016-cı ilin Azərbaycanda "Multikulturalizm ili", 2017-ci ilin isə "İslam həmrəyliyi ili" elan edilməsini xatırladır, bunu dünya miqyasında nadir hadisə sayır.

Müəllif ölkənin iqtisadi qüdrətinin daha da artmasını vurğulayaraq bunu qarşıya qoyulan vəzifələrin ən yaxın vaxtlarda gerçəkləşdiriləcəyinə əminlik kimi dəyərləndirir.

Bu ərzaqlar bazara necə çıxır?

"Yeni Müsavat" qəzetində "Bazarda ucuz və sağlamlığa təhlükəli kərə yağları satılır- rəsmi xəbərdarlıq" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

(http://musavat.com/news/bazarda-ucuz-ve-saglamliga-tehlukeli-kere-yaglari-satilir-resmi-xeberdarliq_474117.html).

Müəllif ölkəyə gətirilən ərzaq mallarının və xüsusilə yağ məhusllarının aşağı keyfiyytəli olmasının səbəblərini araşdırır və deyir ki, bu yağlar Azərbaycana əsasən Rusiya, Belarus və Ukraynadan daxil olur.

Müəllif rəsmi statistikaya istinadən deyir ki, bu ölkələrdən Azərbaycana kiloqramı 2-4 dollar qiymətində kərə yağları daxil olub, halbuki, adları çəkilən ölkələrin özlərində bunların topdansatış qiymtələri 5 dollardan ucuz deyil.

Müəllif bu faktın diqqəti idxal olunan ərzaq məhsullarının keyfiyyətinə nəzarət məsələsinə yönəltdiyini bildirir və Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Fazil Talıblının düşüncələrinə yer verir.

Qurum sözçüsü deyir ki, bu ərzaqlar laboratoriyalarda yoxlanılır, standartlara uyğundursa sertifikat verilir, uyğun deyilsə belə sertifikat verilmir.

Standartlara cavab verməyən aşağı məhsulların bazara yol tapmasına gəlincə,

F.Talıblı deyir: "İki ildir ölkədə sahibkarlıq subyektlərinin yoxlanmasının qadağan olunması haqqında qanun qüvvədədir. Buna görə də biz istehlak bazarında planlı yoxlamalar aparmırıq. Sadəcə, konkret müraciətlər olanda yoxlama həyata keçiririk. Bildiyiniz kimi, qanunun müddəti noyabrda bitir, əgər yenidən müddəti uzadılmasa biz planlı yoxlamaları bərpa edəcəyik".

F.Talıblı vurulayır ki, hətta qanunun müddətinin uzaıdlması belə sahibkarlara aşağı keyfiyyətli, vətəndaşların sağlamlığı üçün təhlükə yaradan məhsulları gətirməyə əsas vermir.

Qurum rəsmisi deyir ki, iş adamları bu məsələdə öz məsuliyyətlərini layiqincə qiymətləndirməyi bacarmalıdılar.

Kredit məsələsində "Avropa yolu"...

"Novoye Vremya" qəzetində isə "Həbslərlə problemi həll etmək olmaz-bir daha vaxtı keçmiş kreditlər haqqında" sərlövhəli məqalə diqqəti cəlb edir.

(http://www.novoye-vremya.com/w108035/.../#.Wd0UE2i0PIU).

Müəllif xatırladır ki, ölkədə vaxtı keçmiş kreditlər problemi həllini tapmayıb və cari ilin sentyabrına bu kateqoriya kreditlər daha 23% artaraq 1milyard 824 milyon manat həcminə yetib ki, bu da bütün kredit portfelinin 15%-ə qədəri deməkdir.

Məqalə müəllifi 2017-ci ilin ötən 8 ayında bütün bank və qeyri-bank qurumlarının verdikləri kreditlərin 12 milyard 376 milyon manat və ya 24, 7% azalma olduğunu da yada salır.

Müəllif deyir ki, ölkənin hər dörd vətəndaşından biri banklara borcludur, yəni, problem sistemlidir, çünki aşağı-yuxarı ölkə əhalisinin yarısı bu problemlə üz-üzə qalıb: "Buna görə də problemin həllinə dövlət səviyyəsində yanaşılmalıdır, amma göründüyü kimi, aidiyyatı qurumlar bunu ya istəmir, ya da, sadəcə, bacarmırlar. Deputatlar ancaq danışır, Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası və kommersiya bankları pulların qaytarılmasını tələb edir, əhalinin bu duruma düşməsinə səbəb kimi olan iki devalvasiyanı görməzdən gəlirlər".

Müəllif deyir ki, reallıq budur ki, insanlar borclarını qaytara bilmirlər, səbəb isə kreditlərin götürüldükləri vaxtdan bu yana onların sosial durumunun pisləşməsidir və bu, əhalinin günahından baş verməyib.

Müəllif deyir ki, iki devalvasiyanın baş verdiyi 2015-ci ildən bu yana maliyyə məsələsilə bağlı əhalinin vəziyyəti gərginləşib, qarşı tərəf isə güzəştə getmək istəmir: "Bankirlər kollektorları, məhkəmə və hüquq-mühfizə orqanlarını bu işə cəlb edərək vətəndaşlardan güclə də olsa pulu alır. Amma ölkənin imicinə vurduqları ziyanı nəzərə almırlar".

Bank eksperti Əkrəm Həsənov deyir ki, artıq Avropa məhkəməsində bu məsələ ilə bağlı 3 şikayət üzrə kommunikasiya işləri başlayıb: "Bununla bağlı məhkəmə 2018-ci il yanvarın 18-nə kimi Azərbaycan hökumətinə vaxt verib, hökumət rəyini mənə göndərəcək və mən də rəy bildirəcəyəm və gələn il məhkəmə bu məsələ üzrə qərar qəbul edəcək. Qanunun aşkar pozulduğu ortada olduğu üçün şikayət qəbul ediləcək və hökumət kompensasiya ödəməli olacaq".

Ə.Həsənov deyir ki, indiyə kimi Avropa məhkəməsində belə məsələ müzakirə olunmayıb, təəssüf ki, bunda da Azərbaycan ilkdir.

Ekspert hesab edir ki, buna görə əhaliyə təzyiq edən hakimlər, icra məmurları, bank təmsilçiləri günahkardırlar: "Ümid edirəm ki, bundan sonra həbslərə son qoyulacaq" .

Müəllif deyir ki, həbslər çıxış yolu deyil və problemi bu yolla həll etmək olmaz. Amma bunu Palata, kommersiya bankları, Mərkəzi Bank nə zaman başa düşəcək, bu, məlum deyil.