Media-icmal 15.04.2016

Ölkənin maliyyə, sosial, problemləri, regional münasibətlər bugünkü medianın aparıcı mövzusudur

“Azərbaycan” qəzeti dövlət başçısı İlham Əliyevin də qatıldığı İslam Əməkdaşlıq Təşkialtının XIII sammiti haqda yazır və sammitdə çıxış etdiyini bildirir. 

İ.Əliyev çıxışında Azərbaycanın islam ölkələrilə münasibətlərinə də toxunub. “Azərbaycan islam ölkələri ilə əməkdaşlığı prioritet hesab edir. Son illər ərzində Bakıda İƏT-ə üzv olan ölkələrin xarici işlər, turizm, mədəniyyət, təhsil, əmək və digər nazirlərinin 10-a yaxın görüşü olub. Mən İƏT-in qarşılıqlı dəstək və həmrəylik yolunda fəaliyyətini yüksək qiymətləndirirəm. Bu gün dünyada islamofobiya ciddi təhlükələrdən biridir. Biz bu tendensiyanı qəti şəkildə pisləyirik. Əslində islam sülh, mərhəmət, dözümlülük, ədalət dinidir. İslamı terrorla eyniləşdirmək isə səhv və qərəzli yanaşmadır. Terrordan ən çox əziyyət çəkən elə müsəlman ölkələridir”. 

Bir gün xalq ayağa qalxacaq xəbərdarlığı

“Azadlıq” qəzeti ölkə ekspertlərilə birlikdə maliyyə sahəsindəki durumu təhlil edir. “Fitch” beynəlxalq reytinq agentliyinin Azərbaycanı maliyyə sabitsizliyi gözləməsi, problemli kreditlərin artması kimi rəyləri bu narahatlığı yaradıb”.

“Belə beynəlxalq qurumların verdikləri proqnozlar ciddiyə alınmalıdır. Belə təşkilatların verdikləri açıqlamalar xarici investorlar üçün ciddi mənbə sayılır”. Bu mövqeyi ekspert Nemət Əliyev ifadə edir. Onun fikrincə, nüfuzlu beynəlxalq qurumlar ölkənin gələcəyilə bağlı arzuolunmaz proqnozlar verirsə bu, hökumət üçün ciddi siqnal olmalıdır. N.Əliyev bu qurumların bundan əvvəl də hökumətə xəbərdarlıq etdiklərini xatırladıb, amma hökumətin bunu ciddiyə almadığını vurğulayıb və mövcud durumun yaranması səbəblərini sadalayıb. “Məlumdur ki, Azərbaycanda rüşvətxorluq, korrupsiya, meydan sulayır, inhisarçılığın əlindən sahibkarlar cana yığılıb, investorlar ölkədən qaçaq düşüblər və ölkəyə investisiya yatırmaq istəyən yoxdur”.

Ekspert hətta ölkənin iqtisadi göstəricilərinin ağırlaşdığını nəzərə çatdırıb və xalqın bu ağırlıqla uzun müddət üz-üzə qala bilməsinin mümkünsüzlüyünü xatırladıb. “Bir gün sosial çətinliklərə dözməyən xalq ayağa qalxacaq, o an xalq kütlələrinin qarşısını almaq qeyri-mümkün olacaq. Ona görə uzun müddət ölkənin maliyyə vəsaitlərini xaricə daşıyaraq özlərinə komfort həyat tərzi quranlar bu gün xalqın taleyini düşünməlidir”.

Bu, demoqrafik inkişafa zərbə olacaq

“Exo” qəzeti ölkədə uşaqların bağçalarla təmin olunması həyəcanı qaldırır. “13 000 uşaq bağçası...” sərlövhəli məqalə bu problemə həsr edilib. Bu problem ilk cümlələrdən özünü göstərir. “Uşaq bağçalarının dəhşətli dərəcədə çatışmazlığı problemi demək olar ki, bütün Azərbaycanı əhatə edir. Uzun illər ərzində vətəndaşlar da, ekspertlər də bu bu məsələni qaldıraraq hökumətin nəzərini buna cəlb etmək istəyirlər. Məsələ həllini tapmasa demoqrafiq situasiyaya və doğum artımına böyük maneə olacaq”. Məqalədə uşaqla iş arasında qalan ananın ailənin rifahı naminə son nəticədə karyeraya üstünlük verəcəyi proqnozlaşdırılır. Digər tərəfdən,  uşaq bağçalarında aylıq ödənişlərin bahalı olması, ümimiyyətlə, vəziyyəti bir az da mürəkkəbləşdirir.

Uşaq hüquqlarını Müdafiə Liqasının rəhbəri Yusif Bəkirov uşaq bağçalarına zərbə kimi Təhsil Nazirliyinin onların özəlləşdirilməsinə verdiyi icazəni göstərir. “Sahibkarlar bu bağçaları aldılar, onların əksəriyyətinin yerində restoranlar, şadlıq evləri tikildi, cüzi hissəsi təyinati üzrə iş gördü”.

Y.Bəkirov məsələnin problem olmasını rəqəmlərlə anladır. “Hazırda bütün ölkədə cəmi 1200 uşaq bağçası fəaliyyət göstərir, bu isə uşaqların cəmi 10%-ni əhatə edir. Qalan 90% uşağı bağça ilə təmin etmək üçün əlavə 13000 uşaq bağçası tələb edilir. Amma hökumətin planından belə görünür ki, yaxın zamanda bu məsələ həllini tapmayacaq”.

İƏT-in Qarabağ Təmas Qrupu yaratması mümkündürmü?

“Novoye Vremya” qəzeti İslam Əməkdaşlığı Təşkilatının İstambulda keçirilən XIII sammitində Qarabağ problemilə bağlı Təmas Qrupunun yaradılması məsələsini “İslam aləmi Qarabağa kömək edəcəkmi?” adlı məqalədə bunun real olub-olmamasını şərh edir.

Məqalədə bu məsələyə nikbinlik ifadə edilmir. Bu bədbinliyə səbəb kimi  qurum daxilindəki fikir ayrılıqları göstərilir. “İƏT-in daxilində çoxsaylı fikir ayrlığı var. İran, Səudiyyə Ərəbistanı və ya Türkiyə terrorizmə qarşı mübarizədə öz aralarında vahid rəyə gələ bimirlərsə Qarabağ məsələsində necə vahid rəyə gələ biləcəklər?”

Daha sonra bu yaxınlarda İƏT-in Qarabağ probleminin həllində Azərbaycana zor işlətməmək çağırışı etdiyi xatırladılır. Bakının isə bu mövqeyi islam həmrəyliyinə zidd saydığı vurğulanır. Digər tərəfdənsə bu qrupun yaranmayacağına əsas kimi Ermənistanını islam ölkələrilə əlaqələri göstərilir.

“Rəsmi Yerevanın təkcə İranla, Suriya və Livanla deyil, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Küveytlə də əlaqələri var və bu ölkələrə səfər zamanı İƏT-in kursuna təsir məsələsi müzakirə edilir”.

Bütün bu şərhlərdən sonra məqalədə yekun rəy belə ifadə edilir. “Odur ki, biz hamımız həş şeyi yalnız özümüzə hesablamalıyıq və kənarda dəstək axtarmamalıyıq”.

Kompensasiyanın azlığı və “Sovetski” “düyünü”

“Aprlein 14-dən Yasamal Rayon İcra Hakimiyyəti yarımuçulu “Sovetski” məhəlləsində sakinlərdən evləri boşaltmağı, əks halda qaz, su, işıq verilməsinin kəsiləcəyi hədəsi gəlir”. “Bizim Yol” qəzeti “Sovetski” sakinlərindən evləri boşaltmaq tələb edilir” adlı məqalədə bu ərazidə yaşananları anladır.   

Məqalədə deyilir ki, sökülməsi nəzərdə tutulan evlər kvadrat baxımından azsahəlidir və ən yaxşı halda 30-35 min manat kompensasiya deməkdir. İnsan Hüquqları İnstitutu rəyində yazır: “Mənzillərin az kvadratlı olması, verilən kompensasiyanın ev almağa imkan verməməsi, həyətyanı sahələrdəki tikililərə kompensasiya ödənilməsinin nəzərə tutulmaması əhalini dilemma qarşısında qoyub, ona görə də evindən çıxan insanlar ev ala bilməyəcəkləri problemilə üz-üzə qalırlar”.

Qəzet qeyd edir ki. məhəllədə 10500-dən çox belə ev var. Kompensasiya isə 1500 manatdan artıq deyil. Şəhərin mərkəzində yaşayan bu insanların verilməsi nəzərə tutulan kompensasiya ilə ən yaxşı halda mərkəzdən 15-20 kilometr aralıda  ev ala biləcəkləri vurğulanır.