Media-icmal 16.06.17

Cocuq Mərcanlıda tikinti- abadlıq işləri, EFD-in uçot dərəcəsini qaldırmasının Azərbaycana təsiri, ölkədaxili miqrasiyanın güclənməsi, bahalı mülklərin satışa çıxarılması (16 iyun, 2017-ci il) bugünkü medianın aparıcı mövzusudur.

Xüsusi yeri olan kənd-Cocuq Mərcanlı

"Azərbaycan" qəzeti "İlham Əliyev "Qurtuluş" salnaməsinin növbəti möhtəşəm uğuruna imza atdı" sərlövhəli məqalədə Cocuq Mərcanlı kəndindəki (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=124292) tkinti- abadlıq işləri dövlət başçısının öz baxışından dəyərləndirlir.

Bu günlərdə adı çəkilən kəndə səfər edən dövlət başçısı kənd və burada görülən işlər barədə mövqeyini bildirib: " Bu gün ölkəmizin həyatında əlamətdar gündür, tarixi gündür, bu gün Cocuq Mərcanlı kəndinin bərpası günüdür. İndi bütün Azərbaycan Cocuq Mərcanlı kəndinin tarixini bilir, bu kəndin Azərbaycan tarixində xüsusi yeri vardır".

İ.Əliyev kənddə martın 22-də başlanan tikinti-abadlıq işlərinin mayın 20-də, yəni, iki aya tamamlandığını bildirir: "Cəmi 2 ay ərzində kəndin bir hissəsi bərpa edildi, birinci mərhələdə 50 ev, məktəb, tarixi Şuşa məscidinin bənzəri olan məscid tikilib, Horadizdən Cocuq Mərcanlıya yol çəkilib. Növbəti mərhələdə təqribən 100 əlavə ev - bəlkə ondan da çox - tibb məntəqəsi tikiləcək və iş yerlərinin yaradılması ilə bağlı əlavə tədbirlər görüləcəkdir".

Bu səfərdə dövlət başçısı Qurtuluş Günü aldanan 1993-cü ilin 15 iyununu müasir Azərbaycan tarixində dönüş nöqtəsi adlandırıb. İ.Əliyev deyib ki, Heydər Əliyev müstəqilliyin ilk günlərindən Azərbaycanda rəhbərlikdə olsaydı bir qarış torpaq belə işğal altına düşməzdi.

Dövlət başçısı Lələtəpədə və işğaldan azad edilmiş digər torpaqlarda Azərbaycan bayrağının dalğalandığını deyərək "Gün gələcək ki, bizim bayrağımız Şuşada da qaldırılacaq" bəyanatı səsləndirib.

Daha sonra dövlət başçısı ölkədə ordu quruculuğu, hərbi-sənaye kompleksinin uğurları, 2016-cı ilin aprel qələbəsi barədə danışıb.

İ.Əliyev bütünlükdə Cocuq Mərcanlı kəndində iki ay ərzində aparılan tikinti, abadlıq işlərini dəyərləndirib: "Yeni, gözəl mərhələnin başlanğıcını qeyd edirik. Yeni evlər, məktəb, Şuşa məscidinin bənzəri olan məscid tikilib. Növbəti mərhələdə ən azı 100 əlavə ev tikiləcək və Cocuq Mərcanlı kəndinin sakinləri buraya qayıdacaqlar".

Daha sonra İ.Əliyev burada gənc zabitlərlə görüşərək onlara məsuliyyətlərini xatırladıb: "Siz isə gənc zabitlər kimi gələcəkdə ölkəmizin müdafiəsinin keşiyində dayanacaqsınız. Bütün gənclər kimi siz də hər an Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bərpa etmək üçün hazır olmalısınız. Bu gün Azərbaycan gənci vətənpərvərdir, Vətənə bağlıdır, peşəkardır, biliklidir və bizim gücümüz bundan ibarətdir. Sizin kimi gənclər gələcəkdə ölkəmizin inkişafında önəmli rol oynayacaqlar".

Daxili miqrasiya-ünvan Abşeron

"Novoye Vremya" qəzetində isə "Region sakinləri niyə Bakıya can atırlar?" (http://www.novoye-vremya.com/w95297/.../#.WULAVGiLTIU) sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif regionlarda yaşayışın ağır olduğunu bildirir, buna səbəb kimi işsizliyi, gəlirlərin cüzi olmasını göstərir, odur ki, qəsəbə və kəndlərin sakinlərinin Bakıya axışmaqda olduğunu deyir: "Daimi daxili miqrant axını nəticəsində Bakının əhalisi artır, Abşeron yarımadası və paytaxtın çoxsaylı qəsəbələrində tikinti artır.

Müəllif xatırladır ki, bu günlərdə Abşeron yarımadasında 30 qəsəbəyə şəhər statusu verilməsi ilə bağlı səsləndirilən bəyanat da həmin daxili miqrasiyanın nəticələrindən irəli gəlib və Qaraçuxur, Bakıxanov, Binə və Rəsulzadə kimi qəsəbələrdə sakinlərin sayının 52-84 min nəfər arasındadır, qalan 26 qəsəbədə sakinlərin sayı 10-20, 20-50 min nəfər arasındadır.

Məqalədə ölkə regionlarının kifayət qədər inkişaf etmədiyi göstərilir və ümumi daxili məhsilun (ÜDM) 90%-nin Bakı və Abşeronda yaranması bunun bariz göstəricisi adlandırılır.

Müəllif deyir ki, ölkə iqtisadiyyatı paytaxt və qonşu zonalarda cəmləndikdə bir qayda olaraq digər rayonlar zəif inkişaf edirlər.

Yazı müəllifi regionların inkişaf etməməsinin daha bir göstəricisi kimi maliyyə imkanlarını nəzərə çatdırır: "Bakı istisna olmaqla Azərbaycanın regionlarında əhalinin bank sisteminə cəlb edilmiş əmanəti 6%-dən bir az artıq, regionlara verilən kreditlər isə 15%-i əhatə edir. Əgər ölkədə 7 milyard manata yaxın vergi toplanırsa və bunun cəmi 600 milyon manatı regionların payına düşürsə, bu regionların daim geridə qalacağı deməkdir".

Müəllif deyir ki, rəsmi sənədlərə baxdıqda sanki regionlar pis inkişaf etmirlər, ölkədə regionların inkişafı ilə bağlı dövlət proqramlarına 60 milyard manat vəsait qoyulub.

Yazi müəllifi deyir ki, bu investisiyalardan səmərə yoxdur, çünki yeni iş yerləri yaranmır, vergi gəlirləri artmır, paytaxta can atmaq səyləri qurtarmaq bilmir.

Müəllif hesab edir ki, ölkənin dərinliklərində yaşayan, bu kiçik vətəndə inkişaf perspektivi görməyən ölkə sakinləri qazanc əldə etmək üçün paytaxta gəlməyi davam etdirirlər.

Satan çox, alan yox...

"Yeni Müsavat" qəzetində "Oliqarxların milyonlarla manatlıq mülkləri: satan çoxalıb, alan yoxdur..." (http://musavat.com/news/oliqarxlarin-milyonlarla-manatliq-mulkleri-satan-coxalib-alan-yoxdur-fotolar_446789.html) sərlövhəli məqalədə müəllif bahalı mülklərin satışa çıxarılması səbəblərini araşdırır.

Müəllif bu mülklərin Bakının müxtəlif rayonlarinda yerləşdiklərini nəzərə çatdırır, qiymətlərin 1 milyondan 6 milyon manata qədər, həm də söhbətin 10-20 otaqlı mülklərdən getdiyini deyir.

Müəllif Bakıda qiyməti milyonu keçən əmlakların satışa çıxarılmasını ekspertlərin də təsdiqlədiyini deyir.

Daşınmaz əmlak üzrə ekspert Nüsrət İbrahimov deyir ki, elanların sayı artsa da alıcı yoxdur, təklif payı çoxalıb, amma satışda artım yoxdur, əksinə bahalı mülklərin satışı çətinləşib.

Digər ekspert Ramil Osmanlı da bahalı mülklərin satışında azalmann olduğunu bildirir: "Son vaxtlar bahalı əmlaklar üzrə təklifin artımı müşahidə olunur, amma bahalı əmlaklara tələb çox aşağı səviyyədədir. Tələb və təklif arasında fərqin çox böyük olması təbii ki, bu cür əmlakların ekspozisiya müddətini uzadır. Ötən illərlə müqayisədə bahalı əmlakların alqı-satqı əməliyyatlarındakı payı da çox azalıb".

Ekspertlərin anlatdıqlarına görə, bu bahalı mülklərin satışa çıxarılması sahibinin xərcləri ödəyə bilməməsi, kommunal tariflərin artması və s. səbəblərlə bağlıdır.

Ekspertlər deyirlər ki, əmlak alqı-satqısına görə vergilərin və kommunal tariflərin artırılması ilə bağlı qərarlar var. Bu qərarlar da bahalı mülklərə marağı azaldıb: "Çünki onların saxlanma xərcləri artır, bəzi insanlar bu səbəblərdən öz bahalı mülklərini satışa çıxarırlar, eyni zamanda tələb aşağı düşür, Bu da təklifi artırır, təklif artdıqca qiymətlər azalır".

Ekspertlər vurğulayırlar ki, ölkədə problemli kreditlərin həcmi də artıb, odur ki, bu mülklər həmin ödənilməyən kreditlərin əvəzi kimi də satışa çıxarıla bilər.

Ekspertlərin sözlərinə görə, son dövrlər ölkədə maliyyə bazarında baş verən proseslər alqı-satqı bazarına təsir edib və alqı-satqı əməliyyatlarının həcmi azalıb.

Ekspertlər belə mülklərin alıcılarının iş adamları ola biləcəyini deyərək bu təbəqənin özünün villaları olduğunu açıqlayırlar.

Ekspertlər özləri də yaxın müddətdə milyonluq mülkləri kimlərinsə alacağına inanmadıqlarını deyirlər.

Bu, manata təsirsiz ötüşməyəcək

"Bizim Yol" qəzeti "Azərbaycanda dollar nə qədər bahalaşa bilər?" sərlövhəli məqalədə müəllif dolların uçot dərəcəsinin bahalaşdırılması və bunun Azərbaycana təsirini (http://www.bizimyol.info/az/news/3002.html) deputat Vahid Əhmədovla müzakirə edir.

Müəllif xatırladır ki, martın 14-də ABŞ Federal Ehtiyatlar Sisteminin (FED) Açıq Bazar Əməliyyatları üzrə Komitəsinin (FOMC) iclası yekunlaşıb və proqnozlaşdırıldığı kimi, FED uçot dərəcəsini 0,75-dən 1-1,25 faizədək artırıb.

Müəllif deyir ki, artıq Səudiyyə Ərəbistanı, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Bəhreyn və Honq-Konqun tənzimləyiciləri müvafiq olaraq uçot dərəcəsini 0,25% artırıb və bu qərarlar FED-in bəyanatından dərhal sonra verilib.

"FED-in uçot dərəcəsini növbəti dəfə artırması Azərbaycana da təsirsiz ötüşməyəcək". Bunu isə Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vahid Əhmədov Unikal.org-a mövzu ilə bağlı şərh edib.

V.Əhmədov deyir ki, "FED bu addımı nə vaxt atıbsa dünyada milli valyutalara təsirini göstərib.

Deputat deyir ki, uçotun qaldırılması istər avro, istər digər dövlətlərin milli valyutasına öz təsirini göstərməyə bilməz və səbəb də budur ki, dollar yeganə valyutadır ki, dünyanın bütün maliyyə bazarlarında fəaliyyət göstərir.

FED-in bu son qərarının Azərbaycana konkret təsirinə gəlincə, V.Əhmədov qeyd edib ki, bu, birbaşa olmasa da maliyyə bazarında müəyyən ajiotaj yarada bilər: "Ola bilər ki, manatın məzənnəsində müəyyən dəyişiklik olsun. Amma hələlik milli vayuta tələb-təklif əsasında maliyyə bazarında öz işini görür. Manatın xarici valyutalara kursu maliyyə institutlarının verdiyi tələb və təkliflər əsasında, o cümlədən neftin dünya bazarındakı qiyməti, idxal-ixrac əməliyyatları ilə tənzimlənir və sonda üzən məzənnə siyasəti ilə müəyyənləşir".

V.Əhmədov vurğulayır ki, yaxın günlərdə FED-in qərarının manatın məzənnəsinə ciddi təsir göstərəcəyi hələlik inandırıcı deyil və təsir 1-2 qəpik imkan təsiri halında ola bilər.

Deputat hesab edir ki, FED uçot dərəcəsini bundan sonra da artırmaqda davam edərsə təbii ki, dünyanın digər valyutalarına olduğu kimi, bu manata da ciddi təsir göstərəcək".