Media-icmal 23.06.17

İdmanın turizmə təsiri

"Azərbaycan" qəzeti "Beynəlxalq idman yarışları turizmin inkişafına töhfə verir" (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=124703) sərlövhəli məqalədə idman yarışlarının həm də turizm sahəsinin güclənməsinə dəstək olduğunu dəyərləndirir.

Müəllif son illərdə idman sahəsində əldə edilən urğuların artdığını və bütün bunların ölkədə beynəlxalq idman yarışlarının təşkilinə imkan verdiyini deyir: "İdmanın ən çox sıx əlaqədə olduğu sahə turizm sektorudur və ölkəyə turist cəlb etmək üçün mühüm idman tədbirlərinə ev sahibliyi etmək istəyinin təməlində də məhz bu əlaqə dayanır".

Məqalədə vurğulanır ki, İdman turizmi Azərbaycanda inkişaf potensialı olan turizm növlərindən biridir və bu məsələ "Azərbaycan Respublikasında ixtisaslaşmış turizm sənayesinin inkişafına dair Strateji Yol Xəritəsi"ndə də öz əksini tapır: "Turizmdə Azərbaycanın rəqabət imkanları çox yüksəkdir, təbii sərvətlər, rəngarəng iqlim, zəngin tarixi-mədəni irs cəlbedici turizm məhsulu yaratmaq üçün mühüm zəmindir. Azərbaycan dövləti turizm sahəsinin inkişafını iqtisadiyyatın qeyri-neft sektoru üzrə prioritet istiqaməti elan edib".

Müəllif ötən illər ərzində ölkədə bu istiqamətdə bəzi addımlar atıldığını və bunun nəticəsində turizm sənayesinin yeni mərhələyə qədəm qoyduğunu bildirir.

Məqalə müəllifi Azərbaycanda beynəlxalq miqyaslı musiqi, idman yarışlarının təşkil olunmasının həm də turizm sənayesinin inkişafına xidmət etdiyini bildirir.

Yazıda vurğulanır ki, I Avropa, IV Islam Həmrəyliyi Oyunlarına ev sahibliyi etməklə Azərbaycan dünyanın diqqətini, həm idman, həm də turizm baxımından özünə cəlb edə bilib: "I Avropa Oyunları 61 kanal vasitəsilə dünyanın 145 ölkəsində 1100 saat yayımlanıb və təxminən 824 milyon mənzildə izlənib, açılış mərasimi isə 120 ölkədə canlı şəkildə yayımlanıb. Şübhəsiz ki, bu tanıtım gələcəkdə ölkəyə xarici turistlərin və investisiyaların cəlb edilməsi prosesinə öz müsbət təsirini göstərəcəkdir".

Müəllif bunu da xüsusi vurğulayır ki, iman turizmi təkcə idman qurğuları deyil, nəqliyyat, mehmanxana, qidalanma, əyləncə, pərakəndə ticarət bölmələri kimi sahələrdə ciddi canlanma yaradır.

Müəllif xatırladır ki, Azərbaycanın Xəzər sahili bölgələrində çimərlik turizminin inkişafı üçün əlverişli imkanlar var və hazırda sahilyanı ərazilərdə 90-dan çox çimərlik mövcuddur, yenilərinin salınması da davam edir.

Məqalədə deyilir ki, aprel ayında keçirilən "şoppinq-festifal" da turist cəlbinə dəstək olub: "Faktlar göstərir ki, az bir müddətdə turizm sənayesinin yüksəlişi üçün böyük layihələr icra olunub, dünya miqyasında tanınan brend otellər tikilib istifadəyə verilib. İndi ölkəmizdə ümumi daxili məhsulun 4,1 faizini turizmdən gələn gəlirlər təşkil edir.

Manat möhkəmlənib, ya yox?

"Yeni Müsavat" qəzeti"Manat nədən möhkəmlənir?" sərlövhəli məqalədə (http://musavat.com/news/manat-neden-mohkemlenir-qubad-ibadoglunun-tehlili_448645.html) iqtisadçı-ekspert Qubad İbadoğlunun düşüncələrinə yer verib.

Müəllif deyir ki, son zamanlar manatla bağlı mövzuya o qədər də diqqət yetirməməsi heç də milli valyutanın sabitliyinin təmin olunması anlamına gəlmir: "İndiki iqtisadi şərtlər çərçivəsində manatın sabitliyi hələ uzun müddət ictimai əhəmiyyət kəsb edəcək".

Daha sonra müəllif yazıda manatın son sabitliyini təmin edən amillərdən bəhs edərək, bu sabitliyi təmin edən ilk şərt kimi idxalın azalmasını, ixracın isə artmasını göstərir.

Müəllif deyir ki, bu ilin ilk 5 ayında Azərbaycana idxal 3,33 milyard dollar olub, bu da ötən ilin eyni dövrülə müqayisədə 15 faiz və ya 514,5 milyon dollar azdır, ixrac isə eyni dövrdə 4,45 milyard dollar olub ki, bu ötən ilin müvafiq göstəricisindən 45 faiz və ya 1,36 milyard dollar çoxdur.

Müəllif bu sabitliyə daha bir amil kimi idxal və ixrac olunan məhsulların qiymət indekslərini göstərir.

İqtisadçı hesab edir ki, 2017-ci ildə nağdsız əməliyyatların artması və aprel ayından nağd əməliyyatlara qoyulan məhdudiyyətlər manatı möhkəmləndirib. Belə ki, dövriyyədə olan və valyutaların alışına yönələn sərbəst vəsait yığımlarının azalmasına təsir göstərib, bu da son nəticədə nağd valyuta alışına tələbi azaldır.

Q.İbadoğlu vurğulayır ki, manatla depozitlərə görə faiz dərəcələrinin artırılması da bu sabitliyə şərait yaradan şərtlər sırasındadır. Bu ildən başlayaraq manatla əmanətlərin faiz dərəcələrinin valyuta ilə müqayisədə 5 dəfəyədək yüksək olması valyuta ilə yerləşdirilən depozitlərin geri çəkilərək manatla yerləşdirilməsinə səbəb olub.

Müəllif vurğulayır ki, qonşu ölkələrdə milli valyutaların məzənnəsinin sabitləşməsi və möhkəmlənməsi Azərbaycan manatının da məzənnəsinin sabitləşməsinə müsbət təsir göstərib.

İqtisadçıya görə, mühafizəkar monetar və məhdudlaşdırıcı fiskal siyasətin həyata keçirilməsi də manatın möhkəmlənməsinə xidmət göstərib.

Q.İbadolu deyir ki, manatın möhkəmlənməsinin lehinə olan bu faktorların sayını bir az da artırmaq olar: "Amma hazırda məsələ bu amillərin nə dərəcədə dayanıqlı olmasındadır, bu isə iqtisadiyyatın mövcud durumundan və eyni zamanda aparılacaq islahataların keyfiyyətindən asılı olacaq", deyə iqtisadçı bildirir.

Yararsız çimərliklər və turizm

"Exo" qəzetində "Xəzərin kanalizasiya suları və ya niyə bizdə çimərlik turizmi yoxdur?" (http://ru.echo.az/?p=60321) sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif xatırladır ki, dövlət başçısı İlham Əliyev 2017-20-ci illərdə çimərlik turizminin inkişafı ilə bağlı sərəncam imzalayıb.

Müəllif vurğulayır ki, sərəncam Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorundan turizm məqsədlərilə daha rasional istifadəni nəzərdə tutur.

Məqalədə deyilir ki, indiki halı ilə bu çimərliklər turistləri ancaq qorxuda bilər.

Müəllif vurğulayır ki, aparılan monitorinqlər bəzi çimərliklərdə xəstəliyə səbəb ola biləcək bakteriyalar aşkar edilib və odur ki, bu çimərliklərdə çimmək tövsiyə olunmur.

Ekspert Telman Zeynalov deyir ki, Abşeronda çirkli suların töküldüyü yerlər var və bunlar həmin yerləri çimmək üçün yararlı olmaqdan çıxarır.

Ekoloq son illərdə dəniz sahili boyunca bahalı villalar və bağ evləri tikildiyini, amma dənizdə təmizliyi mühafizə etmək üçün kanalizasiya sistemi qurulmadığını bildirir: "Aydın deyil ki, kimsə bahalı villa tikir, amma kanalizasiya sularının təmizlənməsi üçün təmizləyici qurğu qurulmasına pul qoymaq istəmir. Təəssüf ki, bizdə ətraf mühit dəhşətli dərəcədə çirkləndirilir və ona ağır zərbələr vurulur.

Ekoloq buna nümunə kimi Abşeron çimərliklərinin durumunu göstərir: "Abşeron çimərliklərinə baxaq, orada, demək olar ki, qum qalmayıb, hamısını tikinti ehtiyaclarına sərf ediblər. İndi milyon illər lazımdır ki, hər şey özünün əvvəlki vəziyyətinə qayıtsın.Bunu da demək lazımdır ki, sadə vətəndaşlar da bu çimərlikləri zibilləyir, hələ burada da bir maarifləndirmə işi lazımdır".

Yeri gəlmişkən, ekoloq T.Zeynalov Azərbaycan çimərliklərinin beynəlxalq miqyasda tanınması kimi bir təcrübə olmadığını deyir: "Azərbaycanın hələ bir çimərliyi belə təhlükəsizliyi, ekoloji təmizlik səviyyəsini də əhatə etməklə 32 yüksək meyarı özündə birləşdirən "göy bayraq" sertifikatı almayıb.

Ekoloq hesab edir ki, bu sahədə suların təmizlənməsi üzərində görüləcək kifayət qədər iş var, amma buna vaxt da lazımdır.