Media-icmal 24.01.20

Dünya İqtisadi Forurmunda Azərbaycanla bağlı söhbətlər, Fond Birjasının inkişafının ölkəyə verə biləcəyi töhfələr, taksi xidməti sistemindəki vəziyyətlə bağlı müzakirələr və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır.

Dünya İqtisadi Forumunda Azərbaycan söhbətləri

“Azərbaycan” qəzeti “Ölkəmiz qarşıya qoyduğu hədəflərə çatır” sərlövhəli məqalədə Azərbaycanda həyata keçirilən islahatları dəyərləndirir.

Müəllifin deməsinə görə, ölkədə həyata keçirilən enerji, nəqliyyat, infrastruktur və iqtisadiyyatın digər sahələrini əhatə edən layihələrin regionun həyatında mühüm əhəmiyyət daşıması Dünya İqtisadi Forumunun (DİF) illik toplantısı çərçivəsində keçirilən görüşlərdə vurğulanıb.

Müəllif əlavə edir ki, DİF prezidenti Borge Brende prezident İlham Əliyevlə görüşündə Azərbaycanı  dördüncü sənaye inqilabına ən yaxşı hazır olan ölkələrdən biri kimi dəyərləndirib.

Məqalədə vurğulanır ki, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı da Azərbaycanda aparılan islahatları yüksək qiymətləndirir və və son illərdə mövcud investisiya mühitinin daha da yaxşılaşdığını bildirir.

Müəllif deyir ki, Forum çərçivəsində dövlət başçısı İlham Əliyev beynəlxalq miqyaslı müxtəlif iqtisadi qurumların rəhbər şəxslərilə görüşüb və bu görüşlərdə   ölkənin müxtəlif  istehsal, xidmət sahələrinə investisiya yarıtılması və s. kimi məsələlər müzakirə olunub.

Yazıda deyilir ki, DİF çərçivəsində aparılan söhbətlərdə Azərbaycan-Türkiyə əlaqələrinin bütün sahələrdə genişləndiyi də vurğulanıb, Xorvatiya ilə  əməkdaşlığın perspektivləri barədə fikir mübadiləsi aparılıb.

Müəllifə görə, DİF çərçivəsində keçirilən görüşlər Azərbaycan-Rusiya iqtisadi əlaqələrinin də uğurla davam etməsinin daha bir təzahürü oldu, belə ki,   bankın prezidenti -İdarə Heyətinin sədri Andrey Kostinlə görüşündə prezident İlham Əliyev bu qurumun Azərbaycan iqtisadiyyatının real sektoruna kredit qoyuluşunun artırılmasını təklif edib və bank tərəfi təklifə müsbət yanaşıb.

Yazı müəllifi əlavə edir ki, karbohidrogen ehtiyatlarının işlənməsi sahəsində etibarlı tərəfdaş olan "LUKOIL” şirkəti ilə də əməkdaşlıq davam edir və bu şirkətlə Xəzərdəki "Naxçıvan” və "Qoşadaş” yataqlarının birgə işlənilməsi məsələsi müzakirə olunub və qərar qəbul edilib.

Müəllifə görə, DİF-də Azərbaycanın qazandığı uğurlar qeyd olunmaqla  əməkdaşlıq əlaqələrinin yeni istiqamət və ünvanları müəyyən edilib.

Fond bazarı və perspektivlər

“Bizimyol-info.az”da isə Rövşən Ağayev: “Valyuta məzənnəsini formalaşdıran əsas mərkəzlərlərdən biri Fond Birjasıdır" sərlövhəli məqalə diqqəti çəkir.

Müəllif ölkədə fond bazarının formalaşması məsələsilə bağlı iqtisadçı-ekspert Rövşən Ağayevin düşüncələrinə yer verib.

“Son iqtisadi müşavirədə Mərkəzi Bankın sədri demişdi ki, ölkədə fond bazarının formalaşmasına nəhayət ki, başlamaq üçün "pioner şirkətlər"i üzə çıxarmağa ehtiyac var" deyə R.Ağayev bildirib.

R.Ağayevə görə, ideya müəllifi "pioner şirkətlər" deyərkən bu işin önünə çıxarılacaq aparıcı milli şirkətləri nəzərdə tutur: "Və çox güman ki, onun düşündüyü belə şirkətlər iqtisadiyyatın brendləri olan, dayanıqlı və geniş maliyyə potensialına malik, şəffaf korporativ menecmentə keçidə, rəqabətli və hər cür imtiyazlı, diskriminasiyalı himayədən uzaq mühitdə çalışmağa tam hazır olmalıdırlar”.

Ekspertə görə, ölkədəki maksimum qapalı iqtisadiyyatda yüksək açıqlıq və şəffaflıq tələb edən bir institutun çalışması nə dərəcədə realdır, bu, ayrı bir mövzudur: “Çünki canlılar onlar üçün minimum yaşayış şərtlərinin olmadığı mühitdə mövcud olmurlar, hətta onlar belə mühitə gətirilsələr də məhv olurlar”.

R.Ağayevə görə, inkişaf etmiş Fond Birjasının olduğu ölkələrdə valyuta məzənnəsini formalaşdıran əsas mərkəzlərlərdən biri məhz həmin birjalar olur və  birjalarda əsas indekslərin volatilliyi məzənnəni də öz arxasınca aşağı-yuxarı çəkmək riski mövcud olur.

Ekspert hesab edir ki, ondan sonra milli valyutanın sabitlyini MB-nin arsenalında olan sadə və administrativ alətlərlə "şüşədə" saxlamaq mümkün olmayacaq.

R.Ağayevin fikrincə, Fond bazarının formalaşması təkcə bu prosesə hazır "pioner şirkətlər"in mövcudluğu ilə də bağlı deyil, iqtisadiyyatı bazar relsləri üzərindən tənzimləməyə hazır olan peşəkar iqtisadi menecment də hazır olmalıdır.

Ekspert deyir ki, Fond bazarını inkişaf etdirmək primitiv və administrativ iqtisadi idarəçilikdən bazar tənzimləməsinin xeyrinə imtina etməkdir.

Onun fikrincə, fond bazarı həm də iqtisadiyyatın durumunu təyin etmək üçün əsas informasiya mənbələrindən biridir. Bu mexanizm çalışandan sonra yalnız ÜDM-ə, hökumətin ehtiyatlarına baxıb iqtisadiyyatın durumuna diaqnoz qoyulmur, gözlər həm də indekslərdə olur".

Taksi xidməti: inkişaf görünürmü?

“Yeni Sabah.az”da isə “Ancaq pul gözü ilə baxırlar” - İnsanları bu fırıldaqdan necə xilas etmək olar?” sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif ölkənin taksi xidməti sistemindəki vəziyyətlə bağlı nəqliyyat üzrə eskpert Elməddin Muradlı ilə söhbətləşir.

Müəlllif deyir ki, Azərbaycan vətəndaşları, xüsusən də ölkəyə gələn turistlər çox vaxt həqiqi gediş haqqını dəfələrlə artıran taksi sürücülərinin fırıldağına məruz qalırlar.

Yazı müəllifi bununla bağlı sosial şəbəkələrdə də tez-tez ittihamların səslənməsini və bundan irəli gələrək taksi xidmətləri sahəsinə necə nəzarət olunması, taksometr probleminin  nədən qaynaqlanması, müştəriləri bu fırıldaqdan necə xilas etmək yolları ilə bağlı sualları gündəmə daşıyır.

E.Muradlı hesab edir ki, taksi xidmətilə bağlı vahid sistem qurulmalıdır və Tarif Şurası tərəfindən kilometrə görə vahid qiymət tətbiq edilməlidir. 

Ekspertə görə, pik saatlarda fərqli qiymət də tətəbiq etmək olar.

E.Muradlı hesab edir ki, taksi xidməti maşınlarında taksometrlərin quraşdırılmasına gəlincə, əksəriyyət ya taksi sürməkdən, ya da taksometrləri quraşdırmaqdan imtina edəcək. 

E.Muradlı deyir ki, Azərbaycanda Bakı Nəqliyyat Agentliyi olmaqla taksi fəaliyyətinə icazə verən qurum var, amma taksilərə nəzarət edən qurum yoxdur. 

Ekspertin deməsinə görə, taksi sürücüsünün mənsub olduğu şirkət yoxdur, çünki taksi sürücüsü fiziki şəxsdir.

E.Muradlı taksi xidmətinin yaxşılaşdırılması üçün təkliflər irəli sürərək deyir ki, taksi sürücülərilə təlim keçmək olar, taksi sürücülüəri birliyini yaratmaq olar,

“Taksi sürücülərilə zaman-zaman görüşülsün, mənəvi-psixoloji söhbətlər aparılsın. Bəzi taksi sürücüləri yalnız pula hərislənib, müştəriyə ancaq pul gözü ilə baxırlar. Amma müştəri ilə normal ünsiyyət, norma söhbətlər, müştəriyə yaxşı qulluq daha çox qazanc deməkdir”.

Ekspert yada salır ki, Azərbaycanda taksilərin yalnız sarı, ağ və bənövşəyi rəngdə olması haqda qanun var, amma bununla belə şəhərdə istənilən təngdə taksi maşınları fəaliyyət göstərir. 

Onun fikrincə, müasir taksi sürücüləri həm avtomobilin təmizliyi, həm sürücünün səliqəliliyi, xarici dil bilmələri kimi keyfiyyət tələblərinə cavab verməlidirlər.