Media-icmal 28.06.18

İyunun 26-da keçirilmiş hərbi parada baxış, ölkənin bank sistemindəki durum, xaricdə təhsil sahəsində vəziyyət bugünki (28 iyun, 2018-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır...

Ordunun gücünün təsdiqi

"Azərbaycan" qəzeti "Bütün dünya Azərbaycanın hərbi qüdrətini gördü" sərlövhəli məqalədə iyunun 26-da Bakıda keçirilmiş hərbi paradı dəyərləndirir.

Yeri gəlmişkən, rəsmi və hökumətyönlü mediada məqalələrin böyük əksəriyyəti bu paradın şərhinə həsr olunub.

Müəllif Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin yaradılmasının 100 illiyinə həsr edilmiş hərbi paradın ordunun güc və qüdrətinin nümayişinin əyani təzahürü və Ordunun istənilən vəzifəni yerinə yetirməsinin təsdiqi adlandırır.

Müəllif paradla bağlı bir sıra deputatların şərhlərinə yer verir.

Deputat Elman Məmmədova görə, bu hərbi paradla Azərbaycan Ordusu malik olduğu gücü nümayiş etdirib: "Prezident İlham Əliyevin paradda söylədiyi nitq, verdiyi mesajlar bir daha sübut etdi ki, ölkəmiz qısa müddətdə torpaqlarını işğaldan azad edəcək və buna qadirdir".

E.Məmmədov vurğulayıb ki, qarşı tərəf bundan ciddi nəticə çıxarmalı, Azərbaycanın və ordumuzun gücü ilə hesablaşmalıdır, əks halda Azərbaycan torpaqlarını azad etmək üçün hərbi gücdən istifadə etməli olacaq.

Deputat Aydın Mirzəzadə isə deyir ki, hərbi parad Azərbaycan Ordusunun hazırki vəziyyətinin gözəl göstəricisidir: "2016-cı ilin aprelində və bu yaxınlarda Naxçıvanın Günnüt kəndi ətrafındakı əməliyyatlarda iştirak etmiş hərbçilərin parada qatılması Azərbaycanın müstəqilliyinin qarantlarından biri olan çox ciddi dövlət strukturunun - Silahlı Qüvvələrin uğurlu fəaliyyətinin sübutudur.

Deputat Zahid Oruc isə bildirib ki, bu parad ordunun istənilən vaxt işğalda olan əraziləri azad etmək iqtidarında olmasının təsdiqidir: "Prezidentin paradda qeyd etdiyi kimi, Azərbaycan Silahlı Qüvvələri istər şəxsi heyət baxımından, istər maddi-texniki təchizat baxımından dünyanın güclü orduları sırasındadır".

Milli Məclisin Əmək və sosial siyasət komitəsinin sədr müavini Rauf Əliyev isə qeyd edib ki, prezident İlham Əliyevin diqqəti, qayğısı və rəhbərliyi ilə son illər həyata keçirilən kompleks islahatlar nəticəsində Azərbaycan Ordusu Qafqazın ən güclü ordusuna çevrilib, öz hərbi potensialına görə dünya ölkələri içərisində ilk 50-likdə qərarlaşıb.

Deputat bildirir ki, Azərbaycan Ordusu istənilən zaman düşməni darmadağın etməyə hazırdır: "Ali Baş Komandanın dediyi kimi, müharibə hələ bitməyib. Müharibənin birinci mərhələsi başa çatıb. İkinci mərhələ başlamalı olsa, ordumuz düşməni darmadağın etməyə qadirdir".

Azərbaycanın suveren reytinqi yaxşılaşdırılmasa...

"Novoye Vremya" qəzetində isə ""Moodyus"dan risk reytinqləri" sərlövhəli məqalə diqqət cəlb edir.

Müəllif Azərbaycanın bank sistemindəki durumu araşdırır və bu sahədə hələ ki, irəliləyiş olmadığını bildirir, əksinə, beş bankın reytinqi ilə bağlı qiymətləndirmənin ciddi narahatlığa əsas verdiyini deyir.

Müəllif deyir: "Belə ki, "Moodyus" Azərbaycanın "Bank of Baku", "Bank Respublika","Xalqbank", "Kapitalbank" və Azərbaycan Beynəlxalq Bankı" kimi banklarının durumunu belə dəyərləndirib. Uzunmüddətli risk reytinqi baxımından Azərbaycan Beynəlxalq Bankı B-2, "Kapitalbank" Ba-2, "Xalqbank" B-2, "Bank Respublika" B-3, "Bank of Baku" isə Caa-2, qısamüddətli risk kontragenti baxımından isə bu banklar Not Prime səviyyəsində dəyərləndirilib".

Müəllif deyir ki, agentlik bu dəyərləndirməni bankların kredit qabiliyyəti bazası və bu bazada ola biləcək itkiləri nəzərə almaqla aparıb.

Yazı müəllifinə görə, bəzi banklar hökumətdən dəstək gözləyirlər, odur ki, agentlik bu olmadığı halda yaranan riskin də qiymətləndirmədə nəzərə alındığını deyir.

Məqalə müəllifi deyir ki, yaxın 12-18 ay ərzində bu göstəricilərin yaxşılaşması ancaq kredit qabiliyyətinin baza qiymətləndirilməsi yaxşılaşdığı halda mümkün ola bilər: "Əgər problemli kreditlər əhəmiyyətli dərəcədə azalsa, kapitallaşma və rentabellik isə əhəmiyyətli dərəcədə artsa, bu bankların likvidliyi pisləşməyəcək. Dövlət dəstəyi gözləyən bankların kontragent risk reytinqləri ancaq Azərbaycanın suveren reytinqi yaxşılaşdıqda yaxşılaşa bilər. Yeri gəlmişkən, bank böhranı şəraitində fəaliyyət göstərən banklardan uğurlu bank işi gözləmək ciddi məsələ deyil".

Müəllif deyir ki, dövlət dəstəyi olarsa bankların vəziyyəti yaxşılaşa bilər, bu dəstəyi isə, demək olar ki, bütün Azərbaycan bankları gözləyir, amma dövlət bu dəstəyi verməyə tələsmir və elə bank riskləri də buradan yaranır.

Yazı müəllifi xatırladır ki, problemli kreditlərin həllilə bağlı Mili Məclisdə təkliflər verildi, amma hökumətdən bu təkliflərə hər hansı reaksiya olmadı.

Məqalə müəllifi deyir ki, bu mənada Azərbaycanın suveren reytinqinin yüksəlməsinə gəlincə, "Moodyus" tələsmir və buna əsaslar var: "Bu, bütünlükdə ölkə iqtisadiyyatının vəziyyətindən asılıdır ki, iqtisadiyyat hələ ki, böhrandan çıxmayıb. Ən azı neft amilindən asılılıq davam edir və neftin qiymətinin yüksəldiyi indiki halda bu, özünü açıq göstərir".

Müəllifə görə, ölkənin bank sistemi yenidən qurulmasa bankların sağlamlaşdırılması mümkün olmayacaq.

Xaricdə təhsilin enişi

"Trend.az" da isə "Dövlət xəttilə xaricdə təhsil alan azərbaycanlıların sayı azalıb" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif son 5 ildə xarici ölkələrdə dövlət xəttilə təhsil alan azərbaycanlı tələbələrin kəmiyyət baxımından əhəmiyyətli dərəcədə azalmasını müzakirə müstəvisinə çıxarır.

Müəllif xaricdə dövlət xəttilə təhsil alan azərbaycanlı tələbələrin say baxımından əhəmiyyətli dərəcədə azalmasını rəsmi statistik rəqəmlərə istinadən diqqətə çatdırdığını bildirir.

"Statistik məlumatlara istinadən aparılan təhlillərə əsasən, 2013-2014-cü tədris ilində Azərbaycan vətəndaşı olan 3035 nəfər tələbə dövlət xətti ilə xaricdə təhsil aldığı halda, 2017-2018-ci ildə bu rəqəm 1800 nəfərə enib".

Müəllif Azərbaycan vətəndaşlarının dövlət xətti ilə təhsil almaq üçün daha çox Türkiyənin ali təhsil müəssisələrinə üstünlük verdiklərini bildirir.

Məqalədə statistik rəqəmlərin müqayisəsi əsasında vurğulanır ki, ötən müddət ərzində bu ölkədə dövlət xətti ilə təhsil alan azərbaycanlıların sayı təxminən iki dəfə azalıb.

Müəllif deyir ki, əgər dövlət xəttilə xaricdə təhsil dövlət proqramı əsasında 2013-2014-cü ildə Türkiyədə 1024 azərbaycanlı tələbə təhsil alırdısa, 2017-2018-ci tədris ilində bu rəqəm 569 nəfər olub.

Yazı müəllifi Azərbaycan vətəndaşlarının dövlət xətti ilə təhsil almaq üçün üstünlük verdiyi ikinci ölkənin Rusiya olduğunu nəzərə çatdırır.

Müəllif haqqında bəhs edilən xaricdə təhsil dövlət proqramı əsasında 2013-2014-cü ildə Rusiyada 377 azərbaycanlı tələbə təhsil aldığı halda, 2017-2018-ci tədris ilində bu rəqəmin 215 nəfərə endiyini bildirir.

Yazı müəllifinin sözlərinə görə, bu iki ölkədən sonra Azərbaycan vətəndaşları təhsil almaq üçün Böyük Britaniya, Almaniya, Kanada, Niderland və digər Avropa ölkələrini seçirlər.

Statistik rəqəmlərə istinad edən müəllif heç bu ölkələrdə də dövlət xəttilə təhsil alanların sayında pozitiv göstərici olmadığını deyir.

Müəllif 2017-2018-ci tədris ili üzrə statistikaya istinadən deyir ki, beş il öncə Böyük Britaniyada dövlət xəttilə 499 nəfər Azərbaycan vətəndaşı təhsil alırdısa, indi bu rəqəm 289 nəfərə enib.

Yenə də bu hesabla beş il əvvəl Almaniyada 351 azərbaycnalı tələbə təhsil aldığı halda indi bu rəqəm 188 həddinə düşüb.

Müəllif deyir ki, beş il əvvəl Kanadada 179 nəfər azərbaycanlı təhsil alırdısa, indi bu rəqəm cəmi 137 nəfərə bərabər olub.