Media-icmal 30.11.17

Regionlarda qeyri-neft sənayesinin inkişafı, problemli kreditlərin hələ də həllini tapa bilməməsi, iqtidarın Avropa İttifaqı ilə məsafəli davranışı bugünki medianın (30 noyabr, 2017-ci il) aparıcı mövzularındandır....

Qeyri-neft sənayesinin bölgələr üzrə inkişafı

"Azərbaycan" qəzeti "Regionlar irəli çıxır" sərlövhəli məqalədə qeyri-neft

(http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=134880) sektorunun inkişafında ölkə bölgələrinin rolunu dəyərləndirir.

Müəllif sosial-iqtisadi baxımdan ölkə regionlarının bərabər inkişafı üçün dövlət proqramlarının xüsusi əhəmiyyəti olduğunu deyərək, bu proqramların hər bölgə və hər rayon üzrə konkret layihələr üzrə icra olunduğunu bildirir.

Regionların inkişafı üzrə iki dövlət proqramının icra olunduğunu deyən müəllif hazırda üçüncü proqramın icrasının davam etdiyini xatırladır.

Məqalədə deyilir ki, sayca üçüncü olan "Azərbaycan Respublikası regionlarının 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı"nda bütün regionlarda mövcud potensialdan daha səmərəli istifadə etməklə qeyri-neft sektorunun inkişafı və sektorun inkişafı üçün nəzərdə tutulan şəraitin yaradılması xüsusi vurğulanır.

Müəllif bu proqramların icrası nəticəsində ölkənin əldə etdiyi göstəriciləri də sadalayır: "Regionların sosial-iqtisadi inkişafı dövlət proqramlarının icrasına başlanılan 2004-cü ildən 2017-ci ilin 6 ayı da daxil olmaqla ölkədə 1,79 milyon yeni, o cümlədən 1,33 milyon daimi iş yeri yaradılıb. Həmçinin III Dövlət Proqramının icrası çərçivəsində 2014-2017-ci ilin 6 ayı ərzində 452 mini daimi olmaqla 561,7 min, o cümlədən 2017-ci ilin 6 ayı ərzində 101 mini daimi olmaqla 122 min yeni iş yeri açılmışdır".

Müəllif bölgələrdə qeyri-neft sənayesinin inkişafını nəzərdə tutan sənaye parklarındakı durum barəsində isə deyir ki, Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında bu il 5, 2018-ci ildə isə daha 3 müəssisə işə düşəcək, Neftçala Sənaye zonasında artıq 3 müəssisə fəaliyyətə başlayıb.

Bu istiqamətdə işlərin davam etdiyini deyən müəllif artıq Sabirabadda da Sənaye Məhəlləsinin yaradılması barədə sərəncam imzalandığını və məhəllə ərazisində qeyri-neft sənaye sahələri üzrə məhsul istehsalının nəzərdə tutulduğunu bildirir.

Müəllif deyir ki, iqtisadiyyata investisiya təşviqi mexanizmi özəl investisiyaların artımına ciddi töhfə verir və indiyədək 158 sahibkarlıq subyektinə 169 investisiya təşviqi sənədi təqdim olunub və belə sənəd almış 70 müəssisə artıq fəaliyyət göstərir.

Yazı müəllifi regionlarda sahibkarlığın inkişafı ilə bağlı biznes və investisiya mühitinin yaxşılaşdırılması üçün sistemli tədbirlərin həyata keçirildiyini bildirərək, bu ilin 6 ayı ərazində dəyəri 238 milyon manat olan 690 sahibkara 63,3 milyon güzəştli kredit verildiyini bildirir.

İki ildən bu yana bitməyən "problemli kreditlər"

"Yeni Müsavat" qəzetində isə "Hökumət banklarla bacara bilmir" sərlövhəli (http://musavat.com/news/hokumet-banklarla-bacara-bilmir_486859.html) məqalə oxumaq olar.

Müəllif 2015-ci ilin fevralından bu yana ictimai gündəmi "zəbt" edən ölkənin bank sistemindəki problemli kreditlər mövzusunu ekspert Əkrəm Həsənovla müzakirə edir.

Müəllif diqqəti son vaxtlar bu problemin aktuallaşması və hələ də həllini tapmaması üzərinə cəmləyir, bu kateqoriya kreditlərin qaytarılması üçün bankların qanunsuzluğa yol verdiklərinin vurğulayır.

Ekspert Ə.Həsənov deyir ki, problemin həlli qısa müddətə mümkündür və indiyə kimi həll olunmamasının səbəbi onu yaradanların və aradan qaldırılmasına mane olanların dəqiq sərhədlərinin müəyyən olunmamasıdır: "Mən dəfələrlə demişəm ki, problemli kreditlərin mütləq əksəriyyəti bank sahibləri, bankların inzibatçılarının yaxın ətrafına, qohumlarına, müxtəlif məmurlara yaxın olan biznesə verilən kreditlərdir. Belə kreditlər çox aşağı faizlə, bir çox hallarda faizsiz verilib, girov təminatı alınmayıb".

Ekspert deyir ki, sıravi vətəndaşların bu kateqoriya kreditlərdə payı ən uzağı 20-30 faizdir və onlar kreditləri yüksək faiz və artıqlaması ilə girov təminatı ilə alıblar.

Ə.Həsənova görə, yuxarıda göstərilən səbəb üzündən irəli gələrək, banklar problemli kreditlərlə bağlı məsələ dərindən araşdırılıb, günahkarların üzə çıxarılmasnda maraqlı deyildirlər.

Ə.Həsənov problemin aradan qaldırılmasına ölkənin maliyyə, pul-kredit sahəsinə rəhbərlik edən bəzi şəxslərin də mane olduqlarını istisna etmir və deyir ki, belə hallara görə bütünlükdə problem həllini tapa bilmir.

Ekspert vurğulayır ki, indi banklar aşağı faizlə yüksək məbləğdə verdikləri kreditləri qaytara bilmirlər, odur ki, sadə vətəndaşlara yüksək faizlə verdikləri kreditləri geri qaytarmaqla zərərləri ört-basdır etmək istəyirlər: "Amma aydın məsələdir ki, bununla çox uzağa gedə bilməyəcəklər, gec-tez problemli kreditlərlə bağlı real mənzərə üzə çıxacaq".

Ə.Həsənov deyir ki, burada əsas zərər çəkən sıravi vətəndaş, bir də dövlətdir.

İqtidarın marağı xalqdan üstün olanda...

"Azadlıqinfo.az"da "Hakimiyyət Rusiyaya sığınaraq bundan sonra da ölkəni idarə etmək fikrindədir" sərlövhəli (https://www.azadliq.info/207549.html) məqalə oxumaq olar.

Müəllif bu il noyabrın 24-də Avropa Birliyinin (AB) Brüsseldə keçirilən "Şərq Tərəfdaşlığı" sammiti fonunda Azərbaycan nümayəndə heyətinin fəaliyyətini dəyərləndirir.

Müəllifə görə, iqtidar dövlət və xalqdan harada güclüdürsə, orada ilk növbədə bütün məsələlərdə onun korparativ maraqları təmin edilir.

Müəllif hesab edir ki, hətta iqtidarın hər hansı beynəlxalq iqtisadi-siyasi və hərbi məkana istiqamətlənməsi də yenə də korporativ maraqlarından irəli gəlir.

Məqalə müəllifi vurğulayır ki, Avropa Birliyinin genişlənmə və qonşuluq siyasəti kimlərisə istismara yönəlməyib, elmi-texniki, mədəni və siyasi baxımdan da Avropanın şərq və cənub sərhədlərindəki qonşularına hər hansı ehtiyacı yoxdur.

Avropanın hərbi təhlükəsizliyi isə ən etibarlı şəkildə tamamilə NATO-nun nəzarəti altındadır: "Burada yeganə məqsəd bütün tərəfdaş ölkələrə AB ilə dərin və hərtərəfli azad ticarət zonasında olmaq, assosiasiya razılaşması və Birlik hüdudlarında vizasız hərəkət rejimindən yararlanmaq imkanı verməkdir".

Yazıda deyilir ki, hazırda Moldova, Ukrayna və Gürcüstan AB-nin bütün təkliflərindən faydalanmaqdadır, Ermənistan da qarşıdakı illərdə bu imkanlardan yararlanmaq fürsəti əldə etdi.

Müəllif Azərbaycanın Avropa Birliyi ilə saziş imzalamamasını hökumətin öz maraqlarını qoruması üçün xalqın və dövlətin mənafeyi baxımından çox əlverişli imkanı əldən verməsi hesab edir: "Azərbaycan hakimiyyəti hazırda xalqından və dövlətindən güclü olduğu üçün öz maraqlarının təminatına yollar axtarır. Onun üçün xalqın və dövlətin maraqları xüsusi önəm daşımır. Ölkə və xalq üçün ən arzuolunmaz təkliflər belə, iqtidarın maraqlarına cavab verərsə, onu seçməkdən çəkinmir".

Müəllifə görə, iqtidarın strateji seçimi azad dünyanın standartlarından xalqı üçün yararlanmaq yox, azadlıqlara qənim kəsilən Rusiya kimi ölkələrin siyasi çətiri altına sığınaraq ölkəni hələ uzun illər belə idarə etməkdir.

Müəllifə görə, məhz iqtidarın maraqları nəzərə alındıqda Avropa siyasi məkanı ilə danışıqlar nəticə verəcək, əks halda, bu proses hələ ertələnəcək, ona görə ki, Azərbaycan hökuməti özünü xalqa hesabatlı və öhdəlikli hesab etmir.