Media-icmal 30.12.19

Sosial müdafiənin gücləndirilməsi, yarmarkalardakı qiymətlər ətrafında müzakirələr, ölkənin bank sistemindəki vəziyyət və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır...

Sosial müdafiənin əsas mənbəyi - iqtisadi inkişaf

“Azərbaycan” qəzeti “Sosial müdafiənin gücləndirilməsinin əsas mənbəyi - iqtisadi inkişaf” sərlövhəli məqalədə sosial islahatların mahiyyətini dəyərləndirir.

Müəllifin sözlərinə görə, dünya ölkələri uğurları geniş islahatlar hesabına qazanıblar, bir sıra Asiya ölkələri artıq dünyanın inkişaf etmiş ölkələri sayılırlar.  

Müəllif vurğulayır ki, Prezident İlham Əliyev dekabrın 23-də yerli jurnalistlərə ilin yekunları ilə bağlı verdiyi  müsahibəsində bildirmişdir: “Bütövlükdə deyə bilərəm ki, bizim siyasətimiz konseptual xarakter daşıyır və ardıcıllıqla icra edilir. Əgər son 16 il tarixinə geniş nəzər salsanız, görərsiniz ki, heç bir addım təsadüfi olmayıb. Hər bir addımın arxasında çox böyük təhlil və böyük məqsədlər dayanır..İlk növbədə, bizim milli maraqlarımız, dövlətçiliyimiz, vətəndaşların rahat yaşaması, sosial rifah və kadrlar bu məqsədlərə qulluq etməlidir”.

Müəllif hesab edir ki, son bir neçə ildə iqtisadi və sosial sahədə əldə edilən uğurlar da islahatlarla bağlıdır, belə ki, 2019-cu ildə ümumi iqtisadi artım 2 faizdən çox yuxarıdır, qeyri-neft sektoru təqribən 3,5 faiz böyüyüb, qeyri-neft sənayesində 14 faiz,  kənd təsərrüfatında isə 7 faizdən çox artım baş verib, qeyri-neft ixracı təqribən 14-15 faiz artıb: “Beləliklə, aparılan islahatlar sayəsində vergi və gömrük orqanları bu il planda nəzərdə tutulduğundan əlavə xəzinəyə bir milyard manat vəsait köçürüblər”.

Müəllif vurğulayır ki, ölkənin gəlirlərinin artması ilə müavinətlər orta hesabla 50 faiz və ya 2 dəfə çox, minimum əməkhaqqı 2 dəfə, minimum pensiya isə 70 faizdən çox artıb.

Müəllif əlavə edir ki, prezident vətəndaşların sosial problemlərinin daim dövlətin diqqət mərkəzində olduğunu və bunun prioritet hesab edildiyini bildirərək demişdir: “Mən qeyd etdim, hətta böhranlı illərdə biz sosial sahəyə nəzərdə tutulan vəsaiti azaltmamışıq. Çünki mən həmişə demişəm ki, iqtisadi islahatlar sosial müdafiə ilə bərabər aparılmalıdır. Bu, siyasətimizin əsas qollarıdır. Çünki bir çox hallarda, - biz bunu tarixdən də bilirik, bəzi ölkələrin təcrübəsindən də, - çox ciddi iqtisadi islahatlar sosial problemlər yaradır və biz buna qətiyyən yol verə bilmərik.

Bazar qiymətindən seçilməyən qiymətlər

“Müsavat.com”da isə “Bakıda bayram yarmarkası keçirilir: Bəs qiymətlər necədir? Reportaj (Fotolar)” sərlövhəli məqalədə isə qoyulan suala cavab axtarılır.

Müəllif deyir ki, Bakının bəzi rayonlarında qış yarmarkası keçirilir, bu yarmarkalarda qiymətlər bazara nisbətən ucuzdur, amma “fərq nə qədərdir?” sualına cavab isə açıq qalmaqda davam edir.

Müəllif deyir ki, yarmarkaladan birində olub, alıcı elə də çox deyilmiş, bəzi məhsulların qiymətləri bazar və iri supermarketlərlə müqayisədə bir qədər ucuz olsa da, əksəriyyətində ciddi fərq yox imiş: “Hətta bəzi balıq növlərinin bazarla müqayisədə xeyli baha qiymətə satıldığını öyrəndik. Belə ki, yarmarkada sazanın kiloqramı 7, xan balığı 5 manat 50 qəpik, kütüm isə 18 manata satılırdı”.

Yazı müəllifi deyir ki, bir neçə gün öncə bazarda bu balıqlar 8-9 manata satılırdı...

Məqalə müəllifi alıcılara istinadən deyir ki, yarmarka yeni başlayan zaman qiymətlərdə ciddi fərq olub: “Yeni açılan zaman burada kütüm balığının qiyməti 6 manat idi, ancaq indi qiymətlərdə artım var”, deyə alıcılar bildiriblər

Müəllif deyir ki, alıcılar kartofun, soğanın qiymətinin ucuz olmasını istədiklərini bildirirlər, belə ki, kartof bazarda da 70 qəpikdir, yaramarkalarda da “Yaxşı olar ki, insanların ən çox tələbatları olduqları tərəvəzlərin qiymətini aşağı etsinlər. Burada satıcılar yer pulu da vermirlər, Dövlət onlar üçün bu cür şərait yaradıb. Onlar da bundan istifadə edib həm müştəri qazana, həm də camaatı məmnun edə bilərlər”, bunu alıcılar bildiriblər.

Satıcılar isə bildirdilər ki, burada satılan məhsulların hamısı yerli maldır, öz təsərrüfatlarının məhsullarını, yer pulu ödəmədən satdıqları üçün qiymətlərdə endirim edirlər.

Müəlifin sözlərinə görə, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin “Aqrar Tədarük və Təchizat” ASC tərəfindən Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü və Yeni il bayramı münasibətilə təşkil olunan qış yarmarkası 30 dekabr tarixinə qədər davam edəcək. Yarmarkada əvvəlcədən qeydiyyatdan keçmiş 140-dan çox fermer 60-dan artıq adda müxtəlif məhsulun satışını həyata keçirir.

Davam edən durğunluq

“Fed.az”da isə “Əkrəm Həsənov: “Mərkəzi Bankın rəhbərinin dəyişəcəyini gözləyirəm” sərlövhəli məqalə diqqət çəkir.

Müəllif ölkənin bank sahəsindəki vəziyyətlə bağlı bu sahə üzrə ekspert Əkrəm Həsənovla söhbətləşir.

Müəllifin sözlərinə görə, ekspert ölkənin bank sektorunda  2018-ci ildəki kimi 2019-cu ildə də durğunluq olduğunu iddia edib. “İl ərzində sektorun problemləri dərinləşmədi, həmin problemlərin qismi həll olundu. Bu da dövlətin hesabına baş verdi. Ölkə prezidentinin 28 fevral 2019-cu ildə imzaladığı “Fiziki şəxlsərin problemli kreditlərinin həlli ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” fərmanla ABŞ dolları ilə götürülmüş istehlak kreditlərinə dair vəziyyət sabitləşdirildi”, Ə.Həsənov belə deyir.

Ekspert deyir ki, 2016-cı ildə təsdiq olunmuş “Maliyyə xidmətlərinin inkişafına dair Strateji Yol Xəritəsi”nə əsasən, 2018-ci ilin sonuna qədər bank sektoru sağlamlaşdırılmalı idi.

Ə.Həsənov əlavə edir ki, amma bu proses 2019-cu ilin sonuna qədər də baş vermədi, bir neçə bank ağır vəziyyətdədir.

Ekspert Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasının (MBNP) ləğv edilərək səlahiyyətlərinin Azərbaycan Mərkəzi Bankına (AMB) verilməsini müsbət hal sayır və bunu onunla əsaslandırır ki, bu iki qurum əməkdaşlıq etməyi bacarmadı, bank sahəsində yaranan vəziyyətə görə bir-birini ittiham edirdilər, indi isə belə ittihamlar olmayacaq.

Ə.Həsənov 2020-ci ildə AMB-nin rəhbərliyinin dəyişdiriləcəyinə ümid etdiyini bildirir və iddia edir ki, indiki rəhbərlik qaldıqca bank sektorunda irəliləyiş olmayacaq.

“Bu tənzimləyici qurumun rəhbərliyinə yeni kadr gəlməli, vəziyyəti dəyişməli, xüsisilə də bank qanunvericiliyində dəyişiklik edərək sektoru sağlamlaşdırmalıdır”, - deyə ekspert bildirib.