Ölkə mediası nə yazır?-media-icmal 24.12.20

Koronavirus əleyhinə vaksinləşdirmə prosesinin elektronlaşdırılması, Qarabağda sülhməramlıların fəaliyyətinə baxış, daxili borclanma ilə bağlı şərh, test sayının azalması və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır.

“Azərbaycan” qəzeti  “Azərbaycanda peyvəndləmə elektronlaşdırılacaq” sərlövhəli məqalədə koronavirus əaleyhinə olan bu vaksinasiya prosesinin səbəbləri şərh edilir.

Müəllif Azərbaycanda vaksinasiya strategiyasınşn hazırlandığını, prosesin bir neçə mərhələdə həyata keçiriləcyini bildirir. İlk mərhələdə ən yüksək risk qrupu olan səhiyyə işçilərinin və 65 yaşdan yuxarı olan vətəndaşların vaksinasiyası nəzərdə tutulur.

Müəlif deyir ki, strategiyada yer alan mühüm müddəalardan vətəndaşların vaksinə inamını təmin etmək üçün tədbirlər həyata keçirilməsidir: “Biz əminik ki, vətəndaşlar vaksinasiyaya inanacaq və peyvəndləmədən keçəcəyik. Vətəndaşlara izah etməyə, inandırmağa çalışacağıq ki, təəssüf ki, pandemiyadan qurtulmağın başqa yolu yoxdur.

Müəllif lavə edir ki, vaksinasiya pulsuz olacaq və könüllülük prinsipi əsasında tətbiq ediləcək: "Koronavirus əleyhinə vaksinasiya könüllülük prinsipi əsasında aparılacaq. Azərbaycanda indiyədək vaksinasiya könüllülük əsasında aparılıb”.

Müəllif vurğulayır ki, vaksinasiyadan sonra yaranan immunitetin dayanıqlığının nə qədər olacağı ilə bağlı yekun tədqiqat nəticəsi yoxdur, amma  alimlərin fikrincə, peyvəndləmədən sonra ən azı bir il gözləmək lazımdır.

Müəllifə görə, tədbirlər planında yer alan strateji məsələlərdən biri peyvəndləmənin elektronlaşdırılmasıdır: “Azərbaycanda koronavirus vaksini vurulacaq şəxslərlə bağlı elektron sistem mövcud olacaq, Mütəxəssislər bu proqram üzərində çalışırlar. İnsanlara vaksinin hər iki dozası vurulmalıdır, Birinci dozanı vurduranlara ikinci dozanı vurdurmaq vaxtı üçün xəbərdarlıq edilməlidir, Elektron sistem e-təbib proqramı üzərində hazırlanıb”.

“Yenisabah.az” saytı “10 noyabr razılaşması bəyanatdır; hüquqi yox, siyasi sənəddir, ona görə də təəssüf ki...” – açqılama” sərlövhəli məqalədə bu sənəddən irəli gələn məsələlər şərh edilir.

Yada salaq ki, 2020-ci il 10 noyabr bəyanatı 44 gün davam etmiş İkinci Qarabağ Müharibəsinin nəticəsi olaraq Rusiyanın vasitəçiliyi ilə Azərbaycanla Ermənistan arasında imzalanıb. Hazırda Qarabağda baş verən proseslər həmin bəyanatın müddəlarından irəli gəlir.

Müəllif hesab edir ki, bəyanata əsasən Qarabağa daxil olmuş Rusiya sülhməramlılarının fəaliyyəti Azərbaycanın maraqlarına cavab vermir. Həm də müəllif deyir ki, onların qarşısına ölkənin suverenliyi və ərazi bütövlüyü ilə bağlı şərtlər qoyulmalı idi.

Müəllif  vurğulayır ki, bu sülhməramlılar bəzi yaşayış məntəqələrəni ermənilərin adlandırdıqları kimi adlandırır.  

Ekspertlər isə hesab edirlər ki, sülhməramlılar önünə belə şərtləri öncədən qoymaq mümkün deyildi: “Ona görə ki, 10 noyabr razılaşması bəyanatdır. Hüquqi yox, siyasi sənəddir. Belə şərtlər qoyulması üçün ikitərəfli hüquqi-siyasi saziş də imzalanmalı idi. Həmin saziş olmadığı üçün deyilən şərtləri qoya bilmirik.    

Ekspertlər  belə qənaətdədirlər ki, Rusiya sülhməramlıları Azərbaycan ərazisində həm səlahiyyətlərini aşdılar, həm də öz vəzifələrini icra etmədilər.  

Ekspertlərə görə, sülhməramlıların əsas vəzifəsi 5 kilometrlik Laçm dəhlizində ermnilərin sərbəst gediş-gəlişini, Azərbaycan Ordusunun nəzarətində olmayan ərazilərdəki sakinlərin təhlükəsizliyini təmin etmək idi.

Ekspertlər diqqəti belə bir fakta cəlb edirlər ki, bu sülhməramlı deyilənlər Ağdamın Papravənd kəndində post  qurublar, orada nəinki Ermənistanın bayrağı, üstəlik Qarabağdakı separatçı rejimin də “bayrağı” asılıb ki, bu, yolverilməzdir.  

“Azpolitika.info” saytı "2 milyard daxili borclanmaya getmək hədsiz böyük məbləğdir" - Rövşən Ağayev” sərlövhəli məqalədə 2021-ci il dövlət büdcəsilə bağlı Mərkəzi Bankın rəhbəri Elman Rüstəmovun “büdcə kəsirinin maliyyələşmə dayanıqlığının itirməsi problemilə qarşılaşırıq” ifadəsini şərh edir.

Məsələ ilə bağlı şərh verən tanınmış iqtisadçı-ekspert Rövşən Ağayevə görə,  bu yaxın illərdə büdcə kəsirinin gözlənilən böyük miqyası ilə bağl narahatlığın göstərcisidir.

İqtisadçı əlavə edir ki, bu həm də hökumətin makroiqtisadi tənzimləmə fəlaiyyətini mürəkkəbləşdirir.

R.Ağayev qeyd edir ki, 2 milyard manat daxili borclanma həddən artıq böyük məbləğdir:  “Nəzərə alanda ki, daxili borclanma üçün əsas maliyyə mənbəyi bank sektorudur, deməli banklar risksiz qiyməti dövlət kağızlarına kreditlərdən daha artıq həvəs göstərir” deyə ekspet bildirib.

R.Ağayev əlavə edir ki, iqtisadi fəallığın onsuz da aşağı, pul kütləsinin    məhdud olduğu şəraitdə daxili borclanma kanalı vasitəsilə maliyyə sistemindəki sərbəst resursların “nasos” kimi sorulması problemdir. Onun fikrincə, burada çıxış yolu vətəndaşların banklardan daha fəal istiqraz alıcısı olmasındadır. 

Xatırladaq ki,  Milli Bankın sədri Elman Rüstəmov Milli Məclisdə çıxışnda Azərbaycanın dövlət büdcəsinin kəsirində gələn il də artım olacağını, ümumiyyətlə, büdcə kəsirinin hər il artacağını bildirib. 

“Redaktor.az”  saytı "Yoluxma sayı test edilmədiyi üçün azdır" – həkimdən açıqlama” sərlövhəli məqalədə son vaxtlar koronavirusa yoluxma sayının azalmasının səbəbləri göstərilir. 

Doktor Qalib Əsədovun deməsinə görə, son günlər yoluxanların sayının aşağı düşməsinin səbəbi gündəlik testləmə sayının azalması ilə bağlıdır.  

Onun vurğulamasına görə, bəzi vətəndaşlarda koronavirusun əlamətləri olsa da test verməkdən imtina edirlər: “Həmçinin, ötən gün özəl klinikalalara test verilməyib. Əvvəlki günlərə diqqət etsək, görərik ki, 18-19 min test edilirdi deyə say 3-4 min arası idi. Bu gün test az olduğu üçün yoluxma sayı da iki dəfə az olub. Bu nəticəni sərt karantinlə əlaqələndirmək doğru olmaz. Çünki sərt karantin rejiminin bu xəstəliyin müalicəsində heç bir effekti yoxdur”.

Doktor bildirir ki, xəstəliyi yüngül keçirən vətəndaşların bəziləri də 14 günlük karantin rejimində qalmamaq üçün məsuliyyətsizlik edərək test verməkdən imtina edirlər.

Q.Əsədov deyir ki, bəzi xəstələr virusa yoluxsalar da test verməkdən imtina edirlər, bu isə xəstəliyin geniş yayılmasına səbəb olur.