Rəna Səfərəliyeva: �Nağdsız hesablaşmalar haqqında� qanun düzgün tətbiq olunmur

Bakı/25.04.17/Turan: Son vaxtlar  «Nağdsız hesablaşmalar haqqında” qanunun tələblərinin icrası adı ilə banklar tərəfindən müştərilərə (biznes subyektlərinə), o cümlədən QHT-lərə münasibətdə bir sıra problemlər yaradılması müşahidə olunur. Elə təəssürat yaranır ki, qanunun qüvvəyə minməsi ilə əlaqədar Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası (bundan sonra “Palata”) tərəfindən banklara göndərilən qanunun icrası ilə bağlı göstəriş məktubu banklar tərəfindən aydın anlaşılmayıb, bütün hüquqi şəxslərə və fərdi sahibkarlara, o cümlədən QHT-lərə münasibətdə tətbiq edilməyə başlanılıb. Nəticədə QHT-lərin fəaliyyətində bir sıra problemlərin yaranmasına səbəb olub. Bu barədə

“Şəffaflıq Azərbaycan” Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə İctimai Birliyinin icraçı direktoru Rəna Səfərəliyevanın bəyanatında bildirilir. 

“Banklar tərəfindən QHT-lərin (maliyyələşmə mənbəyindən asılı olmayaraq) korporativ bank kartları ilə bankomatdan pulu nağdlaşdırması faktiki qadağan olunaraq həmin kartlardan nağd pul vəsaitinin əldə edilməsinə maneələr yaradılıb, kartlar bloklaşdırılıb”, - R.Səfərəliyeva qeyd edib.

Palatanın məktubunda göstərilib ki, dövlət satınalma müqaviləsi üzrə əldə olunan vəsaitin istifadəsinin (xərclənməsinin) yalnız nağdsız qaydada həyata keçirilməsi nəzərdə tutulub. Lakin banklar tərəfindən sözügedən müddəanın QHT-lərə dövlət büdcəsi hesabına verilmiş qrant müqavilələrinə də şamil edilərək tətbiqinə başlanılmayıb.

R. Səfərəliyeva qeyd edib ki, qanunda fərdi sahibkarlara bankomatdan 15,000 AZN məbləğinə qədər nağdlaşdırma həddi müəyyən edilsə də praktikada banklar tərəfindən bu məbləğ heç bir əsas olmadan 5,000 AZN-dək azaldılıb.

Təşkilatımıza daxil olmuş şikayətlərdən məlum olur ki, fərdi sahibkarlara korporativ bank hesablarından ayda cəmi 5,000 AZN məbləğinə qədər nağdlaşdırma həddi müəyyən edilmişdir. Sahibkar yerdə qalan 10,000 AZN məbləği nağdlaşdırmaq üçün banka getməyə məcburdur. Hesab edirik ki, sözügedən bu məhdudiyyətin heç bir qanuni əsası yoxdur.

ƏDV məqsədləri üçün qeydiyyata alınan və vergi tutulan əməliyyatlarının həcmi 200,000 AZN-dən yuxarı ticarət və (və ya) ictimai iaşə fəaliyyəti ilə məşğul olan vergi ödəyiciləri 30,000 AZN məbləğində, digər vergi ödəyiciləri, yəni vergi tutulan əməliyyatlarının həcmi 200.000 AZN-dən aşağı olan ticarət və (və ya) ictimai iaşə, xidmət fəaliyyəti ilə məşğul olan vergi ödəyiciləri, habelə büdcə təşkilatları, QHT-lər və s. təşkilatlar 15,000 AZN məbləğində bankdan pul nağdlaşdıra  bilər.

Qanunun icrasına nəzarəti həyata keçirən qurum qismində Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasının banklara göndərdiyi məktub və ya göstəriş qanun çərçivəsində icra edilməlidir. Palatanın qanundankənar banklar tərəfindən məhdudiyyətlər yaradılmasına dair göstəriş verməyə səlahiyyəti yoxdur.

“Bizim təşkilat qanunun tələblərinin praktikada fərqli şəkildə tətbiq olunduğunu nəzərə çatdırır, onun düzgün tətbiq edilməməsinin biznes və QHT sektoruna mümkün mənfi təsirlərindən narahat olduğunu bildirir. “Şəffaflıq Azərbaycan” təşkilatı ölkədə nağdsızlaşma prosesini dəstəkləyir, lakin bu prosesin nağd əməliyyatlara total qadağa qoyulması yolu ilə deyil, ağlabatan məhdudiyyətlərin tətbiqi vasitəsilə təşviq edilməsini dəstəkləyir”, - bəyanatda vurğulanır. –71D-