Kiyev xəbərdarlıq edir ki, Rusiyanın elektrik şəbəkələrinə zərbələri nüvə böhranına səbəb ola bilər

Bloomberg: Ukraynanın Energetika Nazirliyinin yüksək rütbəli rəsmisi xəbərdarlıq edib ki, Rusiyanın ölkənin elektrik şəbəkəsinə növbəti zərbələri hələ də Kiyevin nəzarətində olan üç işləyən atom elektrik stansiyasından birində fövqəladə vəziyyət yarada bilər.

Ukraynada minlərlə elektrik yarımstansiyası var. Ukraynanın energetika naziri German Qaluşenko “Bloomberg News”a müsahibəsində deyib ki, atom elektrik stansiyaları ilə bağlı on kritik qovşaq var, onların dağıdılması ölkəni qaranlığa qərq edə və radiasiya fəlakətinə səbəb ola bilər.  

O əlavə edib ki, Rusiyanın zərbələri nüvə risklərini Ukraynanın Avropa İttifaqı ilə sərhədlərinə yaxınlaşdırır.

Çərşənbə axşamı Ukrayna paytaxtından Qaluşenko deyib: "Onlar nə etdiklərini dəqiq bilirlər". "Nüvə təhlükəsizliyi üçün vacib olan yarımstansiyalara hücum etmələri təsadüfi deyil".

Yarımstansiyalar yüksək gərginliyin elektrik şəbəkələri vasitəsilə ötürülməsini tənzimləməklə sabitliyi qoruyur. Qalıq yanacaq və ya bərpa olunan elektrik stansiyalarından fərqli olaraq, nüvə enerjisi təhlükəsizlik sistemlərini qorumaq üçün daimi elektrik təchizatı tələb edir. Bu olmadan, reaktorun nüvəsindəki yanacaq həddindən artıq istiləşə bilər ki, bu da radiasiyanın nəzarətsiz və təhlükəli buraxılmasını təhdid edir.

Nüvə təhlükəsizliyini vurğulayan Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi keçən həftə qeyri-adi addım ataraq Ukraynadakı monitorinq missiyasını elektrik yarımstansiyalarını da əhatə edəcək şəkildə genişləndirib. MAQATE müfəttişləri geniş milli elektrik şəbəkələrinə nəzarət etməkdənsə, nüvə materiallarını hesablamaqla məşğuldurlar.

“Biz ilk missiyanı bu həftə gözləyirdik” deyən Qaluşenko, keçən həftə Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski BAEA-nın baş direktoru Rafael Mariano Qrossi ilə monitorinqin genişləndirilməsi ilə bağlı razılığa gələndə Kiyevdə olduğunu qeyd edib. Energetika Nazirliyinin rəhbəri bildirib ki, Kiyev MAQATE-nin monitorinq missiyasını genişləndirməyə razılaşıb.

MAQATE Rusiya tərəfindən işğal olunmuş Zaporojye AES-də 24 saat fəaliyyət göstərməyə başlayandan iki il sonra nazirin şərhləri göstərir ki, müharibə Vyanada yerləşən təşkilatı səlahiyyətlərini genişləndirməyə məcbur edir. Qrossi bazar ertəsi verdiyi açıqlamada, vəziyyət "qeyri-sabit olaraq qalır" deyib.

Rusiya nüvə insidentindən qaça biləcəyinin sübutu kimi qlobal nüvə sənayesində dominant oyunçu rolunu bir daha təsdiqləyib və sentyabrın 6-da Kalininqradda keçiriləcək görüşdə Atom Enerjisi üzrə Atom Enerjisi Agentliyinin komandasını nüvə stansiyalarının təhlükəsizliyini müzakirə etməyə dəvət edib. Rusiya Kiyevi təxribat cəhdlərində və dron hücumlarında ittiham edib.