Türkiyə erkən parlament seçkilərinə

Türkiyə Yüksək Seçki Qurumu (YSK) erkən parlament seçkilərini noyabrın 1-nə təyin edib. 

Seçkinin keçirilməsi müddəti 90 gündən 60 günə endirilib. YSK-nın bu qərarının partiyalara çatdırılacağı bidlirilir. YSK bu qərarı 45 gün ərzində hökumət qurulması vaxtının avqustun 23-də başa çatması ilə əlaqələndirir.

Belə ki, bu il iyunun 6-da Türkiyədə Böyük Millət Məclisinə seçkilər keçirilib. 550 millət vəkili sayından 258-i 2013-cü ildən Türkiyəni təkbaşına iqtidar olaraq idarə edən Ədalət və İnkişaf, 132-i Xalq Cümhuriyyət, 80-i Millətçi Hərəkat, 80-ni isə əsasən kürdlərdən ibarət Xalqların Demokratiya partiyalarına aid olub. Beləliklə, 6 iyun seçkilərində 276 deputat millət vəkili sayı qazan bilməyən AKP parlamentə düşmüş partiyalarla koalisiya hökumətu qurmali idi. Amma nə CHP, nə də MHP AKP ilə koalisiya hökuməti yarada bilməyib. Belə ki, AKP koalisiya ortağı olacaq partiyaların hökumət qurulması ilə bağlı şərtlərini qəbul etməyib.

Partiyalar ölkə Konstitusiyasında təsbit edilən parlament və hökumət idarəçiliyinin AKP tərəfindən prezidentlik üsul-idarəsinə dəyişdirilməsi cəhdlərindən geri çəkilmələrini istəyiblər. Buna cavab olaraq Ərdoğan siyasi partilayara “istər qəbul edin, istər etməyin, ölkədə idarəçilik dəyişib” kimi cavab verib. Partiyalar isə Ərdoğanın bu cavabını “qanunu zorun əvəz etməsi” kimi dəyərləndiriblər.

Ölkə politoloqları hələ hökumət qurmaq müddəti yeni başlayanda bu koalisiyanın alınmayacağını bəyan ediridlər. Onlar daha çox qalib partiyalar arasında ölkə idarəçiliyinə baxışda prinsipial fərqlərin olmasına isnad edirdilər.

İndiki halda isə siyasi ekspertlər erkən seçimdə AKP-nin yeni səslər itirəcəyini, CHP və MHP-nin millət vəkili sayını artıracağını təxmin edirlər. Yenə də politoloqlara görə, əsasən kürdlərdən ibarət XDP-nin də erkən seçimdə səs itirəcəyini vurğulayırlar. Politoloqlara görə, XDP-nin terrorçu PKK ilə əlaqəsi, Türkiyədə terrorları gücləndirməsi  kimi amillər bu partiyanın seçkilərdə səs itirməsinə səbəb olacaq.-05D-