Ukrayna gələn həftə NATO-dan təşkilata üzv olmaq üçün dəvət istəyir, məktubda deyilir

Reuters: Ukraynanın xarici işlər naziri Andrey Sibiqa gələn həftə Brüsseldə keçiriləcək görüşdə NATO-dakı həmkarlarını Qərb hərbi alyansına qoşulmaq üçün Kiyevə dəvət göndərməyə çağırıb, Reuters-in cümə günü əldə etdiyi məktubun mətnində deyilir.

Məktub Ukraynanın NATO-ya üzv olmağa dəvət olunmaq istəyini əks etdirir, bu da Rusiyanın 2022-ci ildə işğalı nəticəsində yaranan müharibəyə son qoymaq üçün prezident Vladimir Zelenskinin keçən ay ortaya qoyduğu “qələbə planı”nın bir hissəsidir.

Zelenski Britaniyanın Sky News telekanalına deyib ki, Rusiya hazırda ələ keçirdiyi əraziləri saxladığı halda Ukraynaya NATO-ya qoşulmaq təklifi 33 ay davam edən müharibənin “qaynar mərhələsinə” son qoymaq üçün həll yolu ola bilər.

Ukrayna deyir ki, müharibə bitənə qədər Alyansa qoşula bilməyəcəyini qəbul edir, lakin indi dəvət göndərmək Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Kiyevin NATO-ya üzv olmasının qarşısını almaq kimi əsas məqsədlərindən birinə nail ola bilmədiyini göstərəcək.

Sibiqa məktubda qeyd edib ki, "dəvət eskalasiya hesab edilməməlidir".

“Əksinə, Ukraynanın NATO-ya üzvlüyünün qaçılmaz olduğunu aydın şəkildə dərk edən Rusiya bu əsassız müharibənin davam etdirilməsi lehinə əsas arqumentlərindən birini itirəcək”, deyə o yazıb.

“Mən sizi NATO Xarici İşlər Nazirlərinin 3-4 dekabr 2024-cü il tarixli iclasının yekunlarından biri kimi Ukraynanın Alyansa qoşulmağa dəvət edilməsi qərarını dəstəkləməyə çağırıram”.

Zelenski Sky News-a bildirib ki, dəvət rəsmi olaraq bütün ölkəni əhatə etməlidir, çünki Ukraynanın öz ərazisinin hər hansı bir hissəsini Rusiya kimi tanımağa qanuni hüququ yoxdur.

O zaman NATO-ya üzvlük ilkin olaraq yalnız Ukraynanın Kiyevin nəzarətində olan hissəsinə şamil edilə bilərdi.

“Heç kim bizə Ukraynanın bu və ya digər hissəsi naminə NATO-da olmağı təklif etməyib. Fakt budur ki, bu, müharibənin qaynar mərhələsini dayandırmaq qərarıdır, çünki biz sadəcə olaraq Ukraynanın nəzarətimizdə olan hissəsinə NATO üzvlüyünü verə bilərik”, - deyə Zelenski bildirib.

“Lakin dəvət Ukraynaya beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədləri daxilində göndərilməlidir... Biz bunu tez bir zamanda etməliyik və o zaman Ukrayna diplomatiya yolu ilə öz ərazisinin digər hissəsini qaytara biləcək”, - deyə o bildirib.

NATO-da konsensus yoxdur

NATO diplomatları deyirlər ki, hazırda alyans üzvləri arasında Ukraynanın dəvət olunması ilə bağlı konsensus yoxdur. İstənilən belə qərar NATO üzvü olan 32 ölkənin hamısının razılığını tələb edir.

NATO Ukraynanın Alyansa qoşulacağını və üzvlük üçün “dönməz” yolda olduğunu bildirib. Bununla belə, o, rəsmi dəvət göndərməyib və vaxt təyin etməyib.

Ukraynanın baş nazirinin NATO məsələləri üzrə müavini Olqa Stefanişina deyib ki, Kiyev NATO-ya üzv olmaq dəvəti ilə bağlı “hələ konsensusun olmadığını” başa düşür, lakin məktub güclü siyasi siqnal olmalıdır.

“Müttəfiqlərimizə məlumat göndərmişik ki, ətrafında müxtəlif manipulyasiyalar və fərziyyələrdən asılı olmayaraq, dəvət ləğv edilmir”, o, Reuters agentliyinə bildirib.

Məktubunda Sibiqa, dəvətin "Rusiyanın başlatdığı müharibənin davamlı artmasına düzgün cavab olacağını" iddia edir, eskalasiyanın ən son nümayişi isə on minlərlə Şimali Koreya əsgərinin cəlb edilməsi və Ukraynadan yeni silahların sınaq meydançası kimi istifadə edilməsidir”.

Lakin son günlər diplomatlar xüsusən də alyansın dominant gücü olan ABŞ-ın yeni seçilmiş prezident Donald Tramp administrasiyası dövründə Ukrayna ilə bağlı siyasətində dəyişiklik gözlədikləri bir vaxtda NATO ölkələrinin mövqeyində heç bir dəyişiklik görmədiklərini bildiriblər.