Viruslu günlərin virusları : “güllələyin jurnalistləri”

Yox,İskender Paladan  və “Sanatoriya istəyən” yazıçıdan danışmamaq lazımdır,o övliyalarla onsuz da işiniz yoxdur,onlar “siz”dəndir…

Viruslu günlərdə “düşmən axtarmaq”, tapa bilməyəndə onu  “yaratmaq”…

Deyəsən,məramlar və niyyətlər  o döngəyə, hətta dalana  yönəlir.

Türkiyə uzun müddətdən bəri iqtidarın kiçik ortağı Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının gündəmə gətirdiyi,  reallaşması üçün  təzyiq göstərdiyi “Məhkumluq şərtlərində dəyişiklik”  qanununu,nəhayət,qəbul etdi. Hökumət inkar etsə  də bu,ictimaiyyətin nəzərində növbəti “Əfv qanunu”dur. “Çox ağır” kateqoriyasında  cinayətlər  törədən məhkumlar istisna olmaqla,həbsxanalardakı əksər  məhkum  ya azad edildi ya da cəzalarında mühüm endirimlər oldu.Yox,20 ildən bəri həbsxanada olan rəsmi mafiya lideri Alaattin Çakıcının azad edilməsi (MHP lideri Devlet Bahçelinin ən çox təkid etdiyi adam) qeyri-rəsmi mafiya başçıları  MTN generalının azad edilmələri  qədər mənfi reaksiya oyandırmadı. 1993-cü ildən bəri  gurultulu insidentlər törətdirən Allattin Çakıcı heç vaxt  rəsmi dövlət məmuru olmayıb,buna baxmayaraq,dövlət bəzi  gizli əməliyyatlarında onun  xidmətindən istifadə edib(məsələn,ASALA terror təşkilatının liderlərindən birini məhz onun öldürdüyü  deyilir),onun azad edilməsi milliyyətçi təbəqədə sevincə də səbəb oldu.Ona görə,deyəsən, MTN generalları ilə müqayisə yerinə düşmədi,biz də sizdən əfv istəyirik…

 Türkiyə axırıncı dəfə belə bir əfvi 20 il əvvəl görmüşdü.20 il əvvəlki əfv qanununu da Məclis qəbul etmişdi,indiki qanun layihəsi də Məclisdə kifayət qədər müzakirə edildi,cəmiyyətdən gələn reaksiyaların mühüm qismi nəzərə alındı.Ancaq indiki əfv qanununun 20 il əvvəlki qanundan yeganə fərqi jurnalistlərə şamil edilməməsi oldu.Türkiyə,həbsxanalarında jurnalist saxlayan ölkələr sıralamasında dünya birinciliyini  qorumağa davam etdi. Jurnalistlərin vəkilləri  müdafiə etdikləri müttəhimlərin lehinə yeni qanunda işıq ucu axtarıb məhkəməyə müraciət etsələr də tələbləri  ildırım sürətiylə rədd edildi.Nə baş verir? Korona  virusunun dünya miqyasında ciddi şəkildə yayılmağa başladığı günlərdə bəzi ölkə liderlərinin  bundan istifadə edərək demokratiyadan uzaqlaşacağına,digərlərinin öz diktaturalarını daha da gücləndirməyə çalışacağına dair  proqnozlar verilmişdi.O küçəyə girildimi? Türkiyə dövlət başçısına məxsus bu sözlər o küçənin başında və ya ortasında olunduğuna işarə edə blərmi? :”İnşallah,ölkəmiz təkcə bu koronavirusdan deyil,bu media və siyasət viruslarından da xilas olacaqdır”

“Siyasət virusu”nun ünvanı məlum oldu: ana müxalifət  partiyası və onun lideri.Türkiyə cəmiyyəti həqiqətən,”ana müxalifət virusu”ndan xilas olmaq istəyirmi?Əlbəttə ki,cəmiyyətin yarısından çoxu bunu istəmədiyini seçkidə nümayiş etdirdiyinə  görə,bu  sözlər havada qalır. Bəs jurnalistika,jurnalistlər? Orada vəziyyət qəlizləşir.Çünki cəmiyyət nə qədər dəstəkləyib gücləndirməyə çalışsa da (məsələn, beynəlxalq müstəqil reytinq  qurumu  “Sözcü” qəzetinin gündə ortalama 300 min ədəd satıldığını sənədlərlə isbat edir)   müstəqil olmayan nəzarət qurumları (məsələn,Radio-Televiziya Yüksək Şurası) və məhkəmələr iqtidarın  narahat olduğu istənilən media qurumunun əlini-ayağını bir yerə yığa bildiyi kimi,jurnalistləri də dörd divar arasına göndərməyə tərəddüd etmirlər.Gündə 1 milyon 250 min fərdi giriş olan ən böyük  internet portalının baş redaktorunun və xəbər müdirinin son əfvdən faydalana bilməmələri(başqa qələm sahibləri də var),ən yüksək reytinqə malik TV kanalının ana xəbərlər proqramının 3 gün müddətə dayandırılması, 3 kanala isə yenidən cəza verilməsi,Çetin Altanın “Peysərinizi qaraltmayın”- tövsiyyəsnin əksinə “Peysərin qararlmasına” səbəb olur.Narahatlıq istər-istəməz getdikcə artır,artdıqca  “Bu  addımlar Türkiyəni demokratiyadan  getdikcə uzaqlaşdırırmı?”- sualını özü ilə gətirib gəlir.

TV-lərə cəzaların da demokratiyadan uzaqlaşmanın bir göstəricisi ola biləcəyini dedik.İşin maraqlı tərəfi odur ki,cəza verilən  TV-lərdən  biri də Azərbaycanın sərmayəsi ilə qurulan (ARDNŞ sərmayəsi olduğu iddia edilir) Haber Global kanalıdır.Necə xarakterizə edək: ironik, komik,tragik, tragikomik? O birilər hökumətə sərt müxalif mövqedədirlər,ona görə  hökumət qözlərini açmağa qoymur,bəs Azərbaycan sərmayəli kanala verilən cəzanın səbəbi nədir? Bu fakt da Türkiyənin demokratiyadan uzaqlaşdığının göstəricisi sayılacaqmı?

Demokratiyanın taleyi baxımından həyati dərəcədə əhəmiyyətli sualdır.