Azərbaycan dərin borc quyusuna düşüb - ekspert

Mərkəzi Bankın xarici valyuta öhdəliklərinə bağlı investisiya layihələri və xarici borcların qaytarılması üçün valyuta bazarından kənarda vəsait axtarmasının səbəbi odur ki, qarşıdakı iki ildə hökumətin özünün və dövlət sektoruna aid şirkətlərin kifayət qədər böyük həcmdə valyutaya ehtiyac var, deyə iqtisadçı Rövşən Ağayev hesab edir.

«2016-cı ildə büdcədən dövlət borclarının qaytarılması üçün nəzərdə tutulan vəsaitin 85%-i xarici borc ödənişləri ilə bağlı idi, amma 2017-ci ildə büdcənin borca xidmət xərclərindən 96%-i xarici borcların qaytarılması ilə bağlıdır. 2017-ci ildə dövlət büdcəsindən xarici borcların qaytarılmasına təxminən 1 mlrd USD ayrılmalıdır. Bu, ölkənin səhiyyə büdcəsindən 2.1 dəfə çoxdur”. Ekspertin fikrincə, dünyada öz büdcəsinin təxminən 10%-ni borcun qaytarılmasına xərcləyən ölkələr azdır.

Dövlət investisiyalarının əsas istiqamətlərindən biri Transanadolu boru kəməridir (TANAP). 2017-ci ildə dövlət büdcəsi və Neft Fondu vasitəsilə bu layihəyə təxminən 600 mln USD ayrılacaq. Ekspertin hesablamasına görə, tikintinin başa çatması üçün 2017-2018-ci illərdə 2-2.5 mlrd USD valyuta vəsaiti tapılmasına ehtiyac var.

Rövşən Ağayev iri xarici korporativ borc kimi SOCAR-ın 2017-ci ildə 600 mln USD-yə yaxın öhdəliyini göstərir. Bankların və qeyri-maliyyə şirkətlərinin dövlət zəamnəti ilə alınmayan, amma 2017-ci ildə qaytarılmalı olan borcları var. Bu öhdəlikləri nəzərə alanda, qarşıdakı dövr üçün Mərkəzi Bankın narahatlığını anlamaq olar, deyə iqtisadçı bildirir.

«Heyf ki, AMB ölkənin beyblxalq investisiya mövqeyinə dair məlumatları açıqlamır. Ona görə ölkənin xarici aktivləri və öhdəliklərinin nisbətini aydın görmək, yaxın dövrü daha rahatlıqla proqnozlaşdırmaq mümkün deyil. Belə görünür, bu məlumatı açıqlamaq öhdəliyi olan Mərkəzi Bank durumu "qara qutu"da idarə etməkdə maraqlıdır”, deyə Rövşən Ağayev kinayə ilə bildidir. 08D