Dövlətstatkom inflyasiyanı azaltmaqda davam edir

2013-cü ilin yanvar-fevralında Azərbaycanda istehlak qiymətlərinin artımı illik hesablamada 1% olub. Bu barədə Turan-a Dövlətstatkomda bildiriblər.

2012-ci ilin yanvar-fevralı ilə müqayisədə ərzağın qiyməti 0,2% ucuzlaşıb. DSK əməkdaşlarının müşahidəsinə görə, qeyri-ərzaq malları 0,4%, xidmətlər 3,4% bahalanıb. Azərbaycanda inflyasiya 54 rayonda 565 növ mal və xidmətin qiymətinin müqayisəsi ilə müəyyən edilir.

Amma İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzinin məlumatına görə, istehlak qiymətlərinin artımı illik hesablamada 9,92% olub. Ərzaq inflyasiyası isə 18% təşkil edib.

2012-ci ilin yekununda bu iki institutun məlumatları arasında 10 dəfəyə yaxın fərq olub. Hərçənd 4 il yekun rəqəmlər yaxın olurdu. Bu, İTM-in ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyinin (USAID) dəstəyi ilə 2007-ci ildə alternativ inflyasiya hesablanması 5 illik layihəsinə başlamasından sonra baş verdi.

İTM rəhbəri Qubad İbadoğlu Turan-a bildirib ki, rəsmi inflyasiya hesablanması metodologiyasının analizi və dünya təcrübəsinin öyrənilməsi göstərib ki, DSK rəhbərliyi qiymət indeksi hesablanması üzrə formal metodikadan istifadə edir. Amma bu metod mala tələbatın artımı və azalması da daxil, bazar münasibətlərinin bütün spektrini əhatə etmir.

Bundan əlavə, DSK müstəqil deyil və «hər ehtimala qarşı» rüblük rəqəmləri açıqlamır, dövlət başçısının çıxışını gözləyir. Ona görə onun rəqəmlərini real saymaq olmaz.

İTM rəhbəri hesab edir ki, istehlak qiymətləri indeksi iqtisadi risklər hesaba alınmaqla, məsələn, VaR (Value-at-Risk, «riskə məruz qalan qiymət») metodologiyasının köməyi ilə hesablanmalıdır. Bu, bazarın müxtəlif seqmentlərinin risk qiymətləndirməsini hesablamaq imkanı verir.

Əhalinin böyük hissəsi varlı və ya orta təbəqəyə aid deyil və gəlirin 2/3-i ərzağa xərcləyir.  Ona görə qiymət artımı əhalinin yığımını yeyir. İdxalın bütün sahələri inhisarda olduğu üçün qiymət artımı labüddür. Dövlətstatkomun səsləndirdiyi istehlak qiymətlərinin artımı faizi iqtisadçılar və ictimaiyyət tərəfindən ciddi qəbul edilə bilməz, - deyə İbadoğlu bildirib.

İnflyasiya ötən il 1% korrektə edildiyi üçün əhali minimal pensiya və əmək haqqının indeksasiyasından məhrum oldu. Reallıqda əhali 10% olan inflyasiya ilə üz-üzə qaldı. --08B--