"Fitch Ratings" Paşa Banka "B+" reytinqi verib, proqnoz "Sabit"dir

"Fitch Ratings" beynəlxalq reytinq agentliyi "Paşa Bank"a "Sabit" proqnozla "B+" səviyyəsində uzunmüddətli emitent defoltu reytinqini (EDR) verib. 

Agentlik qeyd edir ki, "Paşa Bank"ın EDR və davamlılıq reytinqi Azərbaycanda əməliyyat mühitində yüksək riskləri, məhdud müştəri bazasını, bankın kiçik tarixçəsini, tikinti biznesi ilə bağlı potensial şərti riskləri, siyasi riskləri, həmçinin balansın yüksək konsentrasiyasını əks etdirir. 

Reytinq həmçinin bankın yaxşı maliyyə göstəricilərini diqqətə alır. Mühüm kapital ehtiyatı, likvidlik ehtiyatı və məqbul mənfəətlilik bunu göstərir. Hazırda bankın kredit qabiliyyəti üçün əlverişli amil kapital haqları və fondlanmaya çıxışdır. 

«5» dəstək reytinqi və uzunmüddətli "dəstək səviyyəsi yoxdur" EDR dəstəyi səviyyəsi onu əks etdirir ki, Azərbaycan hakimiyyətindən və ya mükiyyətçidən dəstək gözləmək olmaz. Bu fikir isə bankın məhdud sistem əhəmiyyətini, ölkədə siyasi mühitdə dəyişiklik olsa, Paşa Bank üçün riskləri (hazırda Fitch dəyişiklik gözləmir) əks etdirir.

Fitch etiraf edir ki, bankın səhmdar kapitalının strukturu potensial likvidlik dəstəyi və əlverişli tənzimləmə planında müsbət amil ola bilər. Paşa Bank Pasha Holding-in mülkiyyətidir. Ona ölkə prezidentinin qayınatası nəzarət edir. 

2011-ci ilin sonunda 90 gün və artıq vaxtı keçən kreditlər 10% olub. Bu isə yüksək səviyyədir. Amma problemli kreditlər 90% səviyyəsində ehtiyatlarla ödənilir və Fitch-in analizi onların məqbul səviyyədə olduğunu göstərir. 

Paşa Bankın ziyanı absorbsiya etmək qabiliyyəti yüksəkdir. 2012-ci il I rübün sonu üçün bank kapitallaşmaya minimal requlyativ tələbi pozmadan kredit portfelinin yarıdan çoxu üçün ehtiyat yarada bilərdi. Fitch-ə görə, kapital yetərliliyinin requlyativ göstəricisi 2012-ci ilin I yarısının sonunda 37% olub. Ehtimal ki, 4-5 ilə 15%-ə düşəcək. Çünki kreditlərin illik artım tempi 20%-25% gözlənilir. Öz mənbələri hesabına kapital yığmaq qabiliyyəti isə 10%-dir.

Fitch səhmdarın tikinti biznesi ilə bağlı şərti riskləri qeyd edir. Agentliyə görə, hazırda o, Pasha Holding üçün daha vacibdir. Paşa Bank tikinti fəaliyyətini ciddi şəkildə maliyyələşdirməsə də (2011-ci ildə bağlı tərəflərin kreditləşməsi əsas kapitalın 15%-i qədər olub), kapital ehtiyatının və likvidliyin zəifləməsi agentlikdə narahatlıq doğurur. Kapital bank («B+»/proqnoz «Sabit»/«b-») da Pasha Holding-ə məxsusdur və qrupun tikinti layihələri üzrə ciddi riskləri var. 

Paşa Bankın fondlanma strukturunda Pasha Holding-in başqa şirkətləri tərəfindən yerləşdirilən vəsaitlər (2011-ci il üçün öhdəliklərin 17%-i) və nəzarətçi səhmdarın ailəsinin vəsaitləri (32%) üstünlük təşkil edir. Onların bir hissəsi faizsizdir və fondlanmanın aşağı orta qiymətini şərtləndirir (2011-ci il üçün 3,5%). Bu isə Paşa Bankın xalis mənfəətinə töhfə verir. Fitch bu vəsaitlərin daha uzunmüddətli davamlılığına əminliklə qiymət verə bilmir və onlar bankdan çıxsa, likvidlik və mənfəətliliyin azalacağından narahatdır. Filial şəbəkəsi olmadığı üçün Paşa Bank onları yerli pərakəndə fondlanma ilə əvəz edə bilməz. Amma suveren istiqrazlar formasında bankın mühüm likvidlik ehtiyatı var. O, 2011-ci ilin sonunda öhdəliklərin 50%-i qədər olub. Paşa Bankın reytinqinə mənfi təzyiq o vaxt olar ki, kapitallaşma və likvidlik xeyli zəifləsin. Əgər Azərbaycan iqtisadiyyatı kəskin zəifləsə, siyasi sabitlik pozulsa, neft ucuzlaşsa, bunlar da mənfi təsir edə bilər. 

Paşa Bankın qısamüddətli perspektivdə reytinqinin artması potensialı məhduddur. Eyni zamanda, yaxşı mənfəətliliyin uzun müddət davam etməsi, bankın müştəri bazasının daha mühüm şaxələnməsi, tikinti biznesinin şəffaflığının artımı kredit qabiliyyəti üçün müsbət məqam ola bilər. 

Bank sistemi üçün Paşa Bankın əhəmiyyəti, müştəri bazası artsa, Azərbaycan hökuməti dövlət mülkiyyətində olmayan banklara dəstək verməyə hazır olduğunu nümayiş etdirsə, dəstək reytinqi və uzunmüddətli EDR dəstəyi səviyyəsi artırıla bilər. Eyni zamanda, Fitch yaxın müddətdə belə dəyişiklikləri az ehtimal edir. –15D—