2015-ci ildə Azərbaycanın müdafiə və təhlükəsizlik xərcləri ÜDM-in 3%-ni təşkil edib

Turan agentliyi Stokholm Beynəlxalq Sülh Problemlərinin Araşdırılması İnstitutuna (SIPRI) istinadən bildirib ki, Azərbaycan  ÜDM-də müdafiə xərcləri 4%-i üstələyən 16 ölkə sırasında 10-cu yeri tutub. Lakin bu məlumat çox da doğru deyil. 2015-ci ildə Azərbaycanda ÜDM $52,9 mlrd. təşkil edib və güc strukturlarına  $2,116 mlrd. ayrılması planlaşdırılmışdı, lakin sonradan bu məbləğ $1,7 mlrd.-a endirildi. Beləliklə, müdafiə və təhlükəsizlik xərcləri ÜDM-in 3%-ni təşkil edib. Bunun $1,206 mlrd.-ı və ya ÜDM-in 2%-i orduya xərclənib. Lakin 2013-cü illə müqayisədə hərbi xərclər təxminən iki dəfə azalıb.

Ermənistan sözügedən siyahıda 13-ci yeri tutub (hərbi büdcəsi $417 mln.). 

Siyahıya Oman, Cənubi Sudan, Səudiyyə Ərəbistanı liderlik edir. Rusiya 8-ci yerdədir. Siyahını Livan qapayır.

ABŞ böyük hərbi xərclərə malik ölkə olaraq qalır, lakin ÜDM-də 3%-ə qədər təşkil edir. 2015-ci ildə ABŞ-ın hərbi xərcləri əvvəlki illə müqayisədə azalıb və 2,4% təşkil edib. RİA Novosti SIPRI-yə istinadən bildirib. Araşdırmaçılar səbəblər sırasında əvvəlki illərin büdcəsində xərclərin azaldılmasının nəticələrinin yumşaldılması ilə bağlı konqresin qəbul etdiyi tədbirləri göstərirlər. SIPRI-nin məlumatına görə, xərclərin azalmasına baxmayaraq, dünya hərbi xərclərində ABŞ-ın payı çox olaraq qalır və 2015-ci ildə 36% təşkil edib.

Ümumilikdə,  SIPRI-nin tərtib etdiyi siyahı 2014-cü illə müqayisədə demək olar ki, dəyişilməz qalıb.

Yeni reytinqdə ikinci yer əvvəlkitək Çinə verilib (dünya xərclərinin 13%-i). Sonra Səudiyyə Ərəbistanı gəlir (5,2%), Rusiya (4,0%). Beşliyi Böyük Britaniya qapayır (3,3%).

2015-ci ildə dünya üzrə hərbi xərclər təxminən 1,7 trilyon dollar təşkil edib ki, bu da il ərzində 1% artım deməkdir.

Analitiklər 2015-ci ildə Şimali Amerika, Qərbi Avropa, Afrika, Latın Amerikası, Karib hövzəsi ölkələrində hərbi xərclərin cüzi azaldığını bildirirlər. Asiya, Şərqi və Mərkəzi Avropa ölkələri, həmçinin Yaxın Şərq ölkələrində xərclər artıb.

Hərbi xərclər hərbi qüvvə və tədbirlərə ayrılan, əmək haqları və digər ödənişlər, istismar xərcləri, silah və avadanlıq alınması, hərbi tikinti, elmi araşdırmalar, inzibati və s. xərcləri əhatə edir.

  Stokholm Beynəlxalq Sülh Problemlərinin Araşdırılması İnstitutu 1966-cı ildə təsis edilib. Bu, münaqişələrin araşdırılması, silah, silahlara və tərksilaha nəzarət ilə məşğul olan müstəqil analitik mərkəzdir.—0—