ABŞ-ın din haqda hesabatı Azərbaycanda sui-istifadələrin olduğunu əks etdirir

Vaşinqton/11.06.20/Turan: ABŞ Dövlət Departamenti dini azlıqların təqib edildiyi ölkələrdə təqiblər, dözümsüzlük və digər mənfi tendensiyaların qaranlıq mənzərəsini çəkir. Bu barədə Dövlət Departamentinin 2019-cu ildə beynəlxalq dini azadlıq haqqında illik hesabatında deyilir, Turan-ın müxbiri məlumat verir.

Dövlət katibi Mayk Pompeo çərşənbə günü mətbuat konfransında məruzəni təqdim edib. “Amerika heç bir halda ideal ölkə olmasa da, biz həmişə ən yaxşı tərəfə doğru dəyişməyə çalışırıq”, - o, jurnalistlərə bildirib.

Bu ilin məruzəsi prezident Trampın sərəncam imzalamasından bir həftə sonra təqdim edilib. Sərəncamda ABŞ hökumətinə dini etiqad azadlığına prioritet diqqət ayırmaq tapşırılır.

Hesabata görə, bir çox ölkələrdə insanlar “dini azadlıqdan daha çox dini təqiblə daha yaxşı tanışdırlar”, - ABŞ-ın beynəlxalq dini azadlıqlar üzrə səfiri Sem Braunbek bildirib.

“Biz bunu ilk növbədə kommunist ölkələrində görürük, kommunizmə dini azadlıqla yanaşı yaşamaq çətindir. Kommunistlər ateistlərdir və din azadlığına dözə bilmirlər”,- Braunbək Dövlət Departamentinin mətbuat mərkəzində virtual brifinqdə çıxışı zamanı deyib.

Məruzədə Azərbaycan ilə bağlı bildirilir ki, yerli məhkəmələr 2018-ci ilin iyulunda Gəncə şəhər merinə hücumdan sonra saxlanmış 77 nəfərdən 57-ni müxtəlif müddətə azadlıqdan məhrum edib.

“Hakimiyyət bəyan edib ki, məhkumlar konstitusiya quruluşunu devirmək məqsədilə şiə “ekstremist əlbirliyi”nin bir hissəsi olublar.

Hüquq müdafiəçiləri həmin şəxslərdən 48-ni siyasi məhbus hesab edirlər. Məhkəmə proseslərində onlar şahidlik ediblər ki, polis və digər hüquq-mühafizə orqanları nümayəndələri onlara yalan etiraf almaq üçün işgəncə veriblər”.

Yerli hüquq- müdafiə təşkilatları bildirirlər ki, hakimiyyət orqanları dini fəallara qarşı fiziki təqibləri və həbsləri davam etdirir.

“Müsəlman Birliyi” Hərəkatının liderləri Taleh Bağırzadə və Abbas Hüseynov Qobustan həbsxanasında nəzarətçilərin davranışına etiraz edərək 16 və 14 gün aclıq ediblər.

Hüquq müdafiəçiləri “Müsəlman Birliyi” Hərəkatının bu və digər üzvlərini siyasi məhbus hesab edirlər.

ABŞ-ın dini etiqad azadlığı üzrə orqanı USCIRF bu yaxınlarda Azərbaycanı Dövlət Departamentinin xüsusi nəzarət siyahısına daxil etməyi tövsiyə edib ki, bu da o deməkdir ki, bu ölkədə “dini etiqad azadlığı sistematik və görünməmiş şəkildə pozulur”.

Bu məruzənin nəticələri ilə bağlı Turan-ın müxbirinin sualının cavabında  Braunbek deyib ki, USCIRF-in tövsiyələri “nəzərə alınacaq”.

Dövlət katibi Pompeonun xüsusi narahatlıq doğuran ölkələr üzrə yekun qərar qəbul etmək üçün 90 günü var.

Braunbek həmçinin Azərbaycan parlamentinin keçmiş əməkdaşı, dini əqidəsinə görə işdən çıxarılmış Rəhim Axundovun işini xatırladı.

“Bizim mövqeyimiz belədir ki, insanın özünə etiqad seçmək haqqı var.

Buna görə də onları öz seçimlərinə görə cəzalandıranda – həbsxanaya salanda, işdə sıxışdıranda və ya işdən çıxaranda, bu, bizim  dini azadlıq anlayışınıza zidd olur. İnsanın öz ruhu ilə lazım bildiyini etməyə haqqı var”, - Braunbek bildirib.

“Azərbaycan uzun illər ərzində çox çalışdığım və böyük hörmət bəslədiyim ölkədir. Bu, həqiqətən bizim azad, inkişaf etmiş və irəliləyən ölkə kimi görmək istədiyimiz ölkələrdən biridir”, - o deyib.25B-