Azərbaycan Avropa Şurasının daha bir qurumu ilə əməkdaşlıqdan imtina edib

Azərbaycan Avropa Şurasının İşgəncələrin Qarşısının Alınması Komitəsi ilə əməkdaşlıqdan imtina edib. Qurum bunu Azərbaycan tərəfindən İşgəncələrin Qarşısının Alınması haqqında Avropa Konvensiyasının pozuntusu kimi qiymətləndirib.

Avropa Şurasının İşgəncələrin Qarşısının Alınması üzrə Komitəsi (Council of Europe anti-torture Committee (CPT)) bu gün Azərbaycanla bağlı açıq bəyanatını dərc edib. Bu, İşgəncənin və qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftarın və ya cəzanın qarşısının alınması haqqında Avropa Konvensiyasının 10(2)-ci maddəsini icra etmək məqsədilə verilmiş bəyanatdır.

Açıq bəyanat vermək barədə bu müstəsna qərarın səbəbi Azərbaycan hakimiyyətinin CPT ilə əməkdaşlıqdan birbaşa imtina etməsidir.

"Komitə İşəncələr əleyhinə Avropa Konvensiyasının mövcudluğunun əsasını təşkil edən məsələlərin həlli üçün Azərbaycan hakimiyyəti ilə konstruktiv dialoq qurmaq üçün səmimi cəhdlər edib. CPT başçəkmələr haqqında hesabatlarında açıq şəkildə qeyd edib ki, polis əməkdaşları tərəfindən amansız rəftar və hətta işgəncələr haqqında müraciətlər almağa davam edir. Bununla belə, Azərbaycanın Daxili İşlər Nazirliyi Komitənin bu təcrübəyə son qoyulması ilə bağlı çoxdan verdiyi tövsiyələrin yerinə yetirilməsi üçün heç bir addım atmayıb", deyə Avropa Şurasının mətbuat xidmətinin məlumatında bildirilir.

Bundan başqa, Komitə öz prezidentinin Bakıda yüksək səviyyədə danışıqlar aparılması yolu ilə dialoqa şərait yaratmaq xahişi yer alan məktubuna cavab almayıb. "CPT-nin Komitənin nümayəndə heyətinin üzvlərinin toxunulmazlığının və təhlükəsizliyinin təhdid altında ola biləcəyi haqqında əldə etdiyi məlumat daha çox narahatlıq doğurur. Bu, Konvensiyanın fundamental və misli görünməmiş pozuntusudur", deyə Avropa Şurasının press-relizində qeyd edilir.

"Hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları tərəfindən saxlanılan şəxslərə qarşı amansız rəftar və hətta işgəncə ilə bağlı Qarşıya qoyulmuş məsələlərin ciddiliyini nəzərə alaraq", CPT həm də 2022-ci ildə Azərbaycana xüsusi səfər haqqında hesabatı da açıq bəyanatın əlavəsi olaraq dərc etmək qərarına gəlib.

CPT-nin 38 səhifəlik hesabatında bildirilirdi ki, qurumun nümayəndə heyəti yenidən etirafedici ifadələr alınması məqsədilə "saxlanılan şəxslərə qarşı amansız fiziki rəftar/işgəncə haqqında çoxsaylı iddialar alıb".

Məruzəyə əsasən, təxmin olunan amansız rəftar/işgəncə növləri əsasən şillə, yumruq və təpik, həmçinin dəyənək və ya taxta çubuqlarla vurmaqdan ibarətdir.

Nümayəndə heyəti ayaq altına dəyənəklə vurulması ("falaqa") haqqında da bir neçə iddia alıb. Bundan başqa, nümayəndə heyəti butulka ilə zorlama təhdidi və elektroşok cihazlarından istifadə haqqında məlumatlar əldə edib. Eyni zamanda, saxlanılan şəxslərin qohumları ilə hesablaşma, o cümlədən cinayət təqibi təhdidi haqqında məlumat verilib.

Fiziki cəhətdən anonim rəftar adətən sözlü təhqirlərlə də müşayiət olunub.

Bununla belə, CPT ümid edir ki, əməkdaşlığın olmaması Azərbaycan hakimiyyəti ilə münasibətlərin daimi olaraq kəsilməsinə gətirib çıxarmayacaq. CPT Azərbaycanın Avropa Şurasının üzvü kimi altına imza atdığı fundamental dəyərlərin qorunması üzrə qətiyyətli addımların atılmasında hakimiyyəti dəstəkləməyə hazırdır. Komitə öz mandatının yerinə yetirilməsi çərçivəsində Azərbaycan hakimiyyəti ilə dialoqun davam etdirilməsinə tamamilə sadiqdir, deyə AŞ-ın press-relizində bildirilir.

Bundan əvvəl Azərbaycan 2024-cü il növbədənkənar prezident seçkilərini müşahidə etmək üçün AŞPA-nın nümayəndə heyətini dəvət etməkdən imtina edib. Bu, Azərbaycanın AŞPA-dakı nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərinin 1 il müddətinə dayandırılmasına gətirib çıxarıb. Lakin bu məsələ ilə bağlı səsvermədən əvvəl Azərbaycan nümayəndə heyəti özü AŞPA sessiyasını tərk etdiyini bildirib.