Başa düşmək lazımdır ki, həqiqətin alternativi yoxdur - Şahin Cəfərli

Bakı/02.02.19/Turan: Dövlət ənənəvi kağız-tipoqrafiya üsulu ilə nəşr edilən 20-yə yaxın Azərbaycan qəzetini maliyyələşdirməkdən imtina edib. Mətbuat Şurasının sədri Əflatun Amaşov KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun 31 yanvar 2019-cu il tarixli qərarını maliyyələşdirilən qəzetlərin səmərəsizliyi və əhali arasında elektron onlayn KİV-lərin məşhurluğunun artması ilə izah edib. Bu zaman o, müasir elektron daşıyıcılarda əksini tapan məlumatın gələcəkdə qalacağı ilə bağlı şübhəsini bildirib və buna görə bugünki gerçəkləri gələcək nəsillərə çatdıra biləcək kağız qəzetlərin nəşrini davam etdirmək istəyini dilə gətirib. Amaşovun sonuncu hökmünü kənara qoyaq və Azərbaycanda qeydiyyatda olan 5200 KİV-dən (müxtəlif formatlı) cəmi 10%-nin müntəzəm olaraq oxucuya çıxdığı və deməli, həll edilməli olan problem olduğu ilə razılaşaq.

"Qəzet işinə münasibət dəyişməlidir. Niyə Azərbaycanda iriformatlı rəngli qəzetlər nəşr olunmur? Dünya informasiya məkanına inteqrasiya etməliyik, müasir çağırışlara adekvat reaksiya verməliyik. Bunun üçün islahatlara ehtiyac var, onlar çətin ola bilər, amma bu, prinsipcə doğru və faydalı yoldur", deyə Amaşov məqaləsini bitirir. Yəni dövlətin KİV-i maliyyələşdirməsinin gözlənilən nəticəni verməməsi ilə razılaşır, onun əvvəlki abzası isə bunu izah edir: xalq elektron KİV-dən informasiya almağa üstünlük verir. Biz əlavə edək - sosial şəbəkələrdən.

İnternet sahəsində ekspert Osman Gündüz hesab edir ki, ölkədə informasiya sahəsində konsepsiya qəbul edilməlidir. Azərbaycanın bütünlükdə televiziya məkanında da əsaslı islahatlar baş verməlidir. O, AzTV-də baş verən dəyişiklikləri zərurətin mövcudluğunun əlamətləri hesab edir.

Ə.Amaşov problemin həlli reseptini vermir, bəlkə də ona görə ki, o, çoxdan və hamıya məlumdur, Avropa Şurasının, beynəlxalq jurnalist təşkilatlarının çoxsaylı qətnamələrində, yerli müəlliflərin nəşrlərində Azərbaycan hakimiyyətinin diqqətinə çatdırılıb. Söz və fikir azadlığı olmadan, dövlət tərəfindən mətbuat və jurnalist fəaliyyətinin azadlığı təmin edilməsə, KİV inkişaf edə bilməz. KİV-in maliyyələşdirilməsi üçün inhisardan və dövlət müdaxiləsindən azad reklam bazarı lazımdır, inkişaf etmiş bazar iqtisadiyyatı olmadan isə bu, mümkün deyil.

Əhalisi Azərbaycan əhalisindən iki dəfədən də az olan Litvada ötən il jurnal və qəzetlərdə reklam həcmi müvafiq olaraq 9,6 mln. avro və 8,5 mln. avro təşkil edib. Azərbaycanda isə bütün internet-reklam bazarının həcmi 5-6 mln. manata bərabərdir, həm də bunun 60%-i sosial medianın payına düşür, deyə "Universal Reklam" reklam agentliyinin qurucusu Elxan Mahmudov bildirib.

Jurnalist Şahin Cəfərli hesab edir ki, Azərbaycan dövləti maliyyə yardımını digər KİV-lər arasında yenidən bölüşdürməli, maliyyələşməni azaltmalı və ya artırmalıdır, amma mətbuat həqiqətini yayana qədər öz xərclərini çıxara bilməz. "Çap mediası dövrü başa çatmayıb. Yalan dövrü başa çatıb. Belə KİV-lər dövlətə belə lazım deyil, çünki ictimai rəyə təsir edə bilmir və həqiqəti bildirən sosial media fonunda onlar əhəmiyyətsiz və gücsüz görünür. Eyni xətti təkrarlayan qəzetlərin də perspektivi yoxdur. Yüzlərlə saytın, televiziya və radio kanalın ola bilər, amma başa düşmək lazımdır ki, həqiqətin alternativi yoxdur", deyə Ş.Cəfərli fikrini bildirib.

O, APA hökumətyönlü informasiya agentliyində işləyib, burada ayda 200 manat maaş alan 200 nəfər işləyirdi. 2018-ci ilin avqustunda bir saatdaca agentlik yuxarıdan gələn göstərişlə bağlanıb. APA-nın bağlanması Azərbaycan əhalisinin informasiya təminatına heç bir təsir göstərməyib. -0-