Analoqsuz dezinformasiya

Bir neçə gün əvvəl Azərbaycanın bəzi saytları İstanbulun bələdiyyə sədri Ekrem İmamoğlunun şəhərdəki Naxçıvan mənşəli Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarını oradan kütləvi şəkildə deportasiya etdirdiyinə dair xəbər verdi.

Türkiyənin dünyada məşhur yazıçısı (110 dildə 10 milyon tirajdan artıq kitabı çıxıb) Aziz Nesini kiçik oğlu,dostum Ahmet Nesinin sözüylə desəm, bu xəbər medianı necə "qaza gətirdisə",hətta Qərbin 70 illik media qurumlarının Azərbaycan redaksiyaları da "deportasiya" topuna girməyə həvəsləndilər.Ancaq elə ilk məşvərətlərdən sonra işin bəsit bir dezinformasiyadan ibarət olduğunu görüb vaz keçdilər.

Burada məsələnin diqqəti cəlb edən tərəfi dezinformasiyanın mahiyyəti yox,onun təqdimat forması idi.Daha doğrusu, təqdim edilə bilməmək tragikomikliyi.Oraya keçməzdən əvvəl işin başqa tərəfini gündəmə gətirmək lazımdır.Zira Azərbaycan mediasının bu günkü tablosunda 1-2 qurumu çıxmaq şərtiylə heç birinin müstəqilliyindən söhbət gedə bilməz.

Əllərin ciblərdən çıxması (çıxmaması da deyilə bilər,mahiyyət dəyişmir) bir tərəfə dursun,reklamların belə göstərişlə pay-püşk edildiyi bir mühitdə,1-2 qurumu çıxmaq şərtiylə,qurumların hamısının idarə edildiyi,tənzimləndiyi,iplərin bəzən bərkidilib bəzən boşaldıldığı hamıya məlumdur.Ona görə "İmamoğlu Naxçıvanlıları deportasiya etdirir"- xəbər başlığına, hər şeydən əvvəl, bu nöqtədən baxmaq lazım gəlir.Bu baxış bucağının gətirib-gəldiyi suallardan bəzilərini sıralayaq:

1)Səbəblərini sadalamadan deyə bilərik ki, Ekrem İmamoğluna qarşı antipatiyası olan qruplar Türkiyədə olduğu kimi Azərbaycanda da vardır.Ancaq Türkiyədən fərqli olaraq,Azərbaycandakı qruplar Türkiyədəki siyasətçiləri hansı səbəbdən dəstəklədiklərini və ya qarşı çıxdıqlarını bilmirlər.Bakıda siyasət ideologiyası yoxdur,intriqa və şantajın əsas instrumenti 1-2 mərkəzdən maliyyələşən saytlardır.İqtisadi mənafelər "dövlət malından daha çox pay əldə etmə" fəlsəfəsi üzərində formalaşdığına görə,şantaj,təhdid,qorxu o saytların qacınılmaz şəkildə dövriyyədə saxladıqları silahlardır.Ona görə "İmamoğlu Naxçıvanlıları deportasiya etdirir"- başlıqlı xəbəri tədavülə daxil etməzdən əvvəl o saytlar özlərinə azacıq da olsa zəhmət verib Türkiyədə bələdiyyə sədrlərinin hansı səlahiyyətlərə malik olduğunu araşdırmalıydılar.Bələdiyyə sədrlərinin səlahiyyətinə "deportasiya" daxildirmi?

2)Əcnəbi vətəndaşları deportasiya etmə səlahiyyəti məhkəmələrə aiddir.Qanunları pozduğundan şübhələnilən şəxs prokurorluğun sanskyası ilə polis nəzarətinə götürülür,prokurorluqda ifadəsi alınandan sonra məhkəməyə göndərilir,məhkəmə prokurorluğın iddialarının faktlarla sübut olunduğunu görsə, əcnəbi vətəndaşın deportasiyasına qərar verir,görməsə,sərbsət buraxır.Bu işin bələdiyyəyə nə dəxli var ki,Azərbaycan saytları "İmamoğlu Naxçıvanlıları deportasiya etdirdi" başlıqlı xəbəri ictimaiyyətlə paylaşmağı rəva görürlər?

3)Bu işlərin arxasında kimlər var: Azərbaycan iqtidarında Türkiyə iqtidarı ilə yaxın mənafe münasibətləri olan qüvvələr yoxsa ideoloji baxımdan İmamoğlunun üzvü olduğu ana müxalifət partiyasına daban-daban zidd olan və çoxu kənar ölkələrdən maliyyələşən və Türkiyənin dünyəvi rejiminə qarşı hər cür şər-böhtan atmağı özlərinə peşə edən marginal qruplar? Yoxsa İstanbul bələdiyyəsindən aldıqları yardımlar kəsilən bəzi qruplar Ekrem İmamoğluna qarşı şantaj kampaniyasının ən münbit və bərəkətli yerlərindən biri olacağına inandıqları Azərbaycandan baza kimi istifadə etməyə hazırlaşırlar? Yaşayışı və dünyaya baxışı ilə dəstəklədiyi siyasi cərəyan(AKP) arasında 180 dərəcəlik fərq olan bəzi Azərbaycan mənşəli yaradıcı insanlar (Türkiyədə və Azərbaycanda) bu şantaj kampaniyasının təşkilatçıları və ilhamvericiləri ola bilərlərmi? Çünki Ekrem İmamoğlunun gəlməsindən sonra,deyəsən, onların da çörək qapıları bağlanır və ya bağlanmaq üzrədir.

Müasir dünyamızda media kateqorial qüvvə halına gəldi: demokratiyanın,insan haqlarının,şəffaflığın,dürüstlüyün kateqorial qüvvəsi.

Deyəsən, Azərbaycanda medianı dizayn edənlər bu vəziyyəti tərsindən oxuyuraq onu təzyiqin,şantajın,qaranlığın kateqorial qüvvəsi hesab edirlər.

Heç təəccüblü deyil. "İmamoğlu Naxçıvanlıları deportasiya etdirir" xəbəri bunun ən parlaq örnəyidir.