Bakı/27.09.10/Turan: Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Nyu-Yorkda çıxışı zamanı Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin siyasi, hüquqi və tarixi aspektlərini tamamilə təhrif edib. Bu barədə Azərbaycan Prezident Administrasiyası xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyevin KİV-ə şərhində bildirilir.
Bu ilin avqust ayında Xankəndidə çıxış edən Paşinyan faktiki olaraq Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərinin anneksiyasına çağırıb, bununla da danışıqlar prosesinə ciddi zərbə vurub. İndi isə o, BMT tribunasından "sülhpərvər" görünməyə çalışır.
Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın tarixi torpağıdır və ayrılmaz hissəsidir. Ermənilər bu ərazini qoparmağa dəfələrlə cəhd göstəriblər. Hələ 1921-ci ildə Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Qafqaz bürosu bu iddiaları rədd edərək Dağlıq Qarabağın Azərbaycanın tərkibində saxlanması barədə qərar vermişdi.
Ötən əsrin 80-ci illərində ermənilərin iddiaları artıb, Ermənistan Dağlıq Qarabağa açıq iddialar irəli sürüb, zorakı əməlləri və təcavüzkar separatizmi aktiv şəkildə dəstəkləyib.
Hələ o zaman ali konstitusiya səviyyəsində təsdiqlənmişdi ki, Azərbaycanın icazəsi olmadan Dağlıq Qarabağın birtərəfli qaydada ayrılması sovet qanunlarına ziddir.
Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdə həmin dövrün qanunvericiliyinə əsasən Dağlıq Qarabağ ölkənin tərkib hissəsi hesab olunub.
Dağlıq Qarabağın "Ermənistana birləşdirilməsi" və ya "müstəqilliyi"nin əldə edilməsi ilə bağlı Ermənistanın iddiaları beynəlxalq uti possidetis prinsipinə ziddir. Bu prinsipə əsasən Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etməmişdən öncəki sərhədləri daxilində müstəqilliyini elan edib.
Ermənistanın baş naziri BMT tribunasında çıxış edərkən BMT Nizamnaməsi əsasında ölkəsinin öz üzərinə götürdüyü öhdəlikləri ciddi şəkildə pozması faktının üzərindən sükutla keçir. Belə ki, BMT Nizamnaməsinin 2-ci maddəsinin 4-cü bəndinə əsasən "bütün dövlətlər digər dövlətin ərazi bütövlüyü və ya suverenliyinə qarşı" gücdən istifadə və ya gücdən istifadə ilə hədələməkdən çəkinməlidir".
Ermənistan hərbi gücdən istifadə edərək Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ regionunu və ona bitişik yeddi rayonu işğal edib, həmin ərazilərdə Azərbaycan əhalisinə qarşı qanlı etnik təmizləmə törədib. Bu siyasətin nəticəsində bir milyondan artıq soydaşımız hələ də qaçqın və məcburi köçkün şəraitində yaşayır.
BMT Təhlükəsizlik Şurası münaqişə ilə əlaqədar 822, 853, 874 və 884 saylı qətnamələr qəbul edib. Bu qətnamələrdə Azərbaycanın ərazilərinin işğalı pislənilir.
Qətnamələrdə ərazinin işğal edilməsinin qəbuledilməzliyi vurğulanır, işğalçı qüvvələrin tam və qeyd-şərtsiz Azərbaycan ərazilərindən çıxarılması tələb olunur".
Ermənistan rəhbərliyi bu münaqişənin Azərbaycan və Ermənistan arasında olan ərazi münaqişəsi olmadığını iddia edir və bunun insan hüquqları məsələsi olduğunu bildirir.
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin verdiktinə görə, Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində yaradılmış qondarma rejim Ermənistanın siyasi, hərbi, maliyyə və digər dəstəyi sayəsində mövcuddur.
Ermənistan rəhbərliyi münaqişənin həllinin Ermənistan, Dağlıq Qarabağ və Azərbaycan üçün məqbul olan formul əsasında həll edilməli olduğunu deyir. Münaqişənin tərəfləri Ermənistan və Azərbaycandır. Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinin azərbaycanlı və erməni icmaları var.
Münaqişənin Azərbaycan üçün məqbul olan həlli BMT Nizamnaməsinə, beynəlxalq hüquqa və ədalətə əsaslanır və bu mövqeyi beynəlxalq ictimaiyyət dəstəkləyir. Budan ötrü Ermənistan qoşunları Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindən çıxarılmalı, hərbi işğala son qoyulmalı, azərbaycanlı məcburi köçkünlər öz doğma torpaqlarına qayıtmalı, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və suverenliyi bərpa olunmalıdır.
Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinin erməni və azərbaycanlı icmalarının Azərbaycanın sərhədləri daxilində sülh və təhlükəsizlik şəraitində birgə yaşamasını nəzərdə tutan özünü idarəetmə modeli müəyyən olunmalıdır.
Münaqişənin Azərbaycanın ərazi bütövlüyündən kənar həlli modeli mövcud deyil, -Hikmət Hacıyevin şərhində bildirilir. -02D-
Rəy yaz