Azərbaycan vətəndaş cəmiyyətinə dəstəyi imitasiya edir

Azərbaycanda normal dövlət idarəçiliyi yoxdur, çünki demokratiya, qanunun aliliyi, əsas insan haqları və azadlıqlarına hörmət yoxdur. Şəffaf bazar iqtisadiyyatı yoxdur, cəmiyyət, o cümlədən vətəndaş institutları inkişaf etmir. «Mədən sənayesində şəffaflığın artırılması» QHT koalisiyası 17 dekabrda parlamentin QHT-lər haqda qanuna dəyişikliklərlə bağlı belə bir bəyanatla çıxış edib.

Onların fikrincə, beynəlxalq strukturlar qarşısında öhdəlikləri olan və bu prinsipləri əsas tutduğunu bildirən siyasi hakimiyyət vətəndaş cəmiyyətinə davamlı təzyiqlər edir. Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin (SMDT) rəhbəri Anar Məmmədlinin siyasi motivlərlə həbsi buna nümunə ola bilər.

Bundan başqa, QHT-lərin fəaliyyətini məhdudlaşdıran normalar artırılıb, cərimələr yüksəldilib. 17 dekabrdakı məhdudiyyətlər «QHT-lərə dövlət dəstəyi konsepsiyasının təsdiqi haqqında» və «İnsan haqlarının qorunması üzrə Milli Planın təsdiqi haqqında» 27 iyul 2007-ci il tarixli sərəncamlarına ziddir. Hər iki normativ sənəddə əsas qayə ictimai həyatın demokratikləşməsi, vacib hökumət qərarlarının qəbulundə ictimai iştirakın gücləndirilməsi, QHT-lərin təşviqi və dəstəklənməsi siyasətidir.

Ekspertlər hesab edir ki son dəyişikliklər icra hakimiyyətinin QHT-lərin fəaliyyətinə müdaxilə imkanını artırır, onların bağlanması üçün zəmin yaradır, bu isə vətəndaş cəmiyyətinin mövqeyini zəiflədir.

«Azərbaycanın aparıcı koalisiyalarından biri kimi bəyan edirik ki, qanunvericiliyə məhdudiyyətlər ictimaiyyətin iştirakı olmadan edilib. Bu isə yolverilməzdir və ölkə rəhbərliyinin “Mədən sənayesində şəffaflıq təşəbbüsü” və “Açıq idarəetmə tərəfdaşlığı” kimi beynəlxalq strukturlar qarşısında götürdüyü öhdəliklərə ziddir. Qanunvericiliyin sərtləşdirilməsi – toplaşma və birləşmə azadlıqlarını nəzərdə tutan əsas insan hüquq və azadlıqlarına dair Avropa Konvensiyasının 11-ci maddəsinin birbaşa pozulmasıdır.

  Yeni normativ aktın məhdudlaşdırıcı ruhu bütövlükdə QHT-lərin qismində cəmiyyətə nəzarət funksiyalarının zəiflədilməsinə xidmət edir. Artıq QHT-lər hökumətlə paritet əsaslarla qeyd olunan beynəlxalq institutların dünya standartlarını tətbiq edə bilməyəcək», - deyə bəyanatda bildirilir.

“Mədən Sənayesində Şəffaflığın Artırılması” İctimai Birliklərin koalisiyası aşağıdakı tələblərlə çıxış edib: 1. Dövlət başçısı QHT-lərin fəaliyyəti ilə bağlı qanunvericiliyə mürtəce dəyişiklikləri imzalamamalıdır. 2. «Mədən Sənayesində Şəffaflığın Artırılması» hərtərəfli qrupu parlamentin düzəlişlərini müzakirə etməli və onlarla bağlı öz mövqeyini bildirməlidir. 3. Koalisiya rəhbərliyi situasiyanın təhlilini tərtib etməli və “Mədən Sənayesində Şəffaflıq Təşəbbüsü” və “Açıq İdarəetmə Tərəfdaşlığı”nın İdarə Heyətinin iclasında çıxış etməlidir.

Xatırladaq ki, dekabrın 17-də Azərbaycan QHT-lərin fəaliyyəti ilə bağlı normativ aktlara bir sıra düzəlşilər qəbul edib. Belə ki, «Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının fəaliyyəti haqqında» qanunun 7.1-1 maddəsinə görə, xarici QHT-lər Azərbaycan ərazisində yalnız bir filial yaxud nümayəndəlik aça bilər, 30-1.1 maddəyə əsasən, yalnız Ədliyyə Nazirliyi QHT-lərin, onların filial və nümayəndəliklərinin fəaliyyətinin yoxlanılması qaydalarını müəyyən edir.

10.5-ci maddəyə əsasən, QHT üzvünün hüquqlarının pozulması fakt müəyyən edildiyi halda məhkəmə həmin QHT-nin fəaliyyətini 1 il müddətinə qədər dayandıra bilər. Bundan əlavə, fövqəladə vəziyyət haqqında əmrin yerinə yetirilməsinə maneəçilik törədildikdə, xəbərdarlıq edildikdən, yaxud inzibati cəza təyin edildikdən sonra da fəəliyyətində pozuntular aradan qaldırılmadığı halda da məhkəmə QHT-nin fəaliyyətini 1 il müddətinə dayandıra bilər.

  Əgər çatışmazlığın aradan qaldırılması ilə bağlı iki xəbərdarlıqdan sonra bir il ərzində tədbir görülməsə, müvafiq icra hakimiyyəti orqanının təqdimatı əsasında məhkəmə tərəfindən QHT-nin qeydiyyatı dayandırıla bilər. --17D–