“Azərbaycanda bir imitasiya prosesi gedir” – Anar Məmmədli

Bakı/05.04.22/Turan:  Bu gün, aprelin 5-də Bakıda Azərbaycanla Avropa Şurası arasında 2022-2025-ci illəri əhatə edən Fəaliyyət Proqramı təqdim edilir.

Azərbaycan üçün 2022-2025-ci illər üzrə Fəaliyyət Planı Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsi tərəfindən fevralın 16-da qəbul edilib. Fəaliyyət Planının ümumi büdcəsi 9,6 milyon avro təşkil edir.

Bu Plan Azərbaycan qanunvericiliyinin, onun  praktikasının insan hüquqları, qanunun aliliyi və demokratiya sahəsində Avropa Şurasının standartlarına uyğunlaşdırılmasını əhatə edir.

Sənəd Avropa Şurasına üzv ölkə kimi Azərbaycanın öz öhdəliklərini yerinə yetirməsi, milli qanunvericiliyi Avropa və beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırması üzrə səylərinin dəstəklənməsinə yönəlib.

Bundan öncə Avropa Şurasının 2014-2018-ci illər və 2018-2021-ci illər üçün Azərbaycana dair fəaliyyət planları olub. Fəaliyyət planları Azərbaycanda məhkəmə hakimiyyətinin artırılması və insan haqların vəziyyətini nəzərdə tutub.

Həmin fəaliyyət proqramlarının nə kimi faydası oldu? Azərbaycan Avropa Şurasına üzv olarkən insan hüquqları, demokratik seçkilər və başqa məsələlərlə bağlı bir sıra öhdəliklərini yerinə yetirirmi?

Fəaliyyət Planın təqdimatı zamanı Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin Beynəlxalq təşkilatlarla İş sektorunun müdiri Həbib Mikayıllı bildirib ki, Azərbaycan Avropa Şurası qarşısında üzərinə götürdüyü öz öhdəliklərini lazımınca yerinə yetirib.

Onun sözlərinə görə, Azərbaycan Avropa Şurası ilə qarşılıqlı hörmət və anlaşma əsasında əlaqələrini davam etdirir.

Milli Məclisin Avropa Şurası Parlament Assambleyasındakı nümayəndə heyətinin üzvü Asim Mollazadə Turana bildirib ki, Azərbaycan Avropa Şurası ilə hər zaman uğurlu əməkdaşlıq edib. «Bu, çoxşaxəli əməkdaşlıqdır və ümidvaram ki, bu əməkdaşlıq həm Azərbaycanın maraqlarına uyğun inkişaf edəcək, həm də Avropa Şurası bu əməkdaşlıqla Azərbaycana müvafiq dəstəyi verməyə davam etdirəcək».

Deputatın sözlərinə görə, hazırda Azərbaycan müəyyən qədər maraqlıdır ki, Avropa Şurası postmünaqişə dövründə Azərbaycana Qarabağda yaşayan erməni əhalisi ilə Azərbaycan əhalisi arasında qarşılıqlı inamı artırmağa kömək etsin.

O, qeyd edib ki, demokratiya quruculuğu, insan haqları məsələsi hansısa qısa dövrdə həll olunası məsələ deyil. «Hər bir xalq demokratiya yolunu özü keçir, bu istiqamətdə çoxlu işlər görülməlidir və hansısa təcrübə təbii ki, müsbət təsir göstərə bilər. Ancaq Avropanın tarixinə baxanda görürük ki, hazırda orada da çoxlu işlər görülməlidir».

Nümayəndə heyətinin üzvü bildirib ki, Azərbaycan gənc dövlətdir və cəmi 30 il müstəqillik dövrünü keçir. «Bu dövrdə münaqişə, Azərbaycana təcavüz, 1 milyona yaxın qaçqın olub. Hazırda biz inkişaf dövründəyik. Ümidvaram ki, Avropa Şurası bəyan etdiyi dəyərlərin bölüşməklə həm gənc Azərbaycan dövlətinin inkişafına bir dəstək olacaq, eyni zamanda Avropa Şurası da öz fəaliyyətində yeni dövrün reallıqları ilə hesablaşacaq». A.Mollazadə qeyd edib ki, çox vaxt postkolonial təfəkkürə rast gəlmək olur. «Yəni, hansısa «böyük qardaş» rolu oynamaq istəyən dövlətlər köhnə təfəkküründən tam qurturmayıblar. Hətta inkişaf etmiş ölkələrdə biz görürük ki, antiislami, antisemit, ksenofob siqnallar var. Buna görə də biz bu istiqamətdə qarşılıqlı əməkdaşlıq etməliyik ki, bütün bu təhlükəli məsələlərin qarşısı alınsın».

Hüquq müdafiəçisi Anar Məmmədli isə AzadlıqRadiosuna bildirib ki, bu Fəaliyyət Planın əvvəlkindən fərqli olacağına inanmır. «Çünki əvvəlki Fəaliyyət Planları ilə bağlı ciddi nailiyyətlər yoxdur. Ölkədə nə medianın inkişafı, nə vətəndaş cəmiyyəti ilə bağlı, nə məhkəmə-hüquq sistemində ciddi dəyişikliklər baş verməyib. Bu Fəaliyyət Planları imzalanır, amma icrasında problem yaranır».

Ekspertin sözlərinə görə, Avropa Şurası bu Fəaliyyət Planlarını daha çox dövlət orqanları ilə icra edir. «Əvvəllər Fəaliyyət Planların qəbulunda vətəndaş cəmiyyəti cəlb olunurdu. İndi Avropa Şurasının Azərbaycandakı nümayəndəliyi özünü məmnun şəkildə aparır. Amma burada məmnuniyyət üçün bir şey yoxdur. Çünki bu cür Fəaliyyət Proqramları başqa ölkələrdə vətəndaş cəmiyyəti, siyasi partiyaları və media iştirakı ilə icra olunur. Amma Azərbaycanda bir imitasiya prosesi gedir. Sanki Azərbaycanda Avropa Şurası var, fəaliyyət göstərir. Əslində isə Avropa Şurası uzun illərdir ki, Azərbaycanı tərk edib, sadəcə burada ofisi qalıb».—21D-