Cəngəllik qanunu

Ötən həftə sonu ölkənin internet seqmentini əsasən iki xəbər məşğul etmişdi - on milyoncu ölkə vətəndaşı, balaca Mehribanın dünyaya gəlməsi və onun həmvətəni, yenə balaca, 14 yaşlı Elina Hacıyevanın ölümü xəbəri.

On milyonuncu vətəndaşın şərəfinə atəşfəşanlıq və konsertlər, əlbəttə ki, yaxşı və müsbət haldır, amma salyut səsləri Elinanın dəfn edildiyi gün yüksəlib.

Bir neçə gün əvvəl 162 saylı ümumtəhsil məktəbinin pəncərəsindən özünü atan Elina sağ qalıb, amma uzun müddət həyatda qala bilməyib. Əvvəlcə çanaq sümüyünün və döş qəfəsinin zədələndiyini bildirən və qızın anasına ertəsi gün onu palataya keçirməyi vəd edən həkimlər onun həyatını xilas edə bilməyiblər.

O, etirazını yalnız bu davranışla bildirə bilmişdi. Bu, sinif yoldaşlarının, başqa siniflərin şagirdlərinin onu ələ salmasına etiraz idi, onu incidən uşaqların valideynlərinin biganəliyinə etiraz idi, müəllimlərin, məktəb müdirinin və müdir müavinlərinin müdaxilə etməməsinə etiraz idi.

Əvvəlcə qız dərsləri buraxaraq, məktəbə getməyərək etiraz etməyə çalışıb, amma bu etiraz lazımi nəticəni verməyib. Rəfiqəsinin sözlərinə görə, o, rəfiqəsi ilə birlikdə məktəb müdiri Sevinc Abbasovanın yanına gedərək, sinif yoldaşlarının bitmək bilməyən təqibindən, biologiya müəlliməsi Leyla Mixaylovnanın kobud davranışından şikayət edirdi, müdir isə uşaqların fikir ayrılıqlarına müdaxilə edəcək vaxtları olmaması bəhanəsi ilə onu başından edirdi. Amma çoxları görürdülər və bilirdilər ki, uzun müddətdir qızı söyürdülər, yuxarı sinif şagirdləri ona təpik atırdılar, onu başqaları kimi görmürdülər.

Qız həqiqətən içinə qapanmış idi, hər şeyi içində yaşayırdı, bu da nəticəsi. Yaşadığımız cəmiyyət həqiqətən də dözülməzdir, amansızdır, kimsə kütlədən bir qədər ayrılmaq istəsə "ağ qarğanın" təqibi başlayır, hələ insanda bu "uzaqlaşma" yaxşı istiqamətdədirsə, ay haray! Təpikləyirlər, incidirlər, özlərinə uyğunlaşdırmağa çalışırlar. Hamı kimi ol, ya da öl!

Bu ümidsiz addımı atmağa qərar verən Elina bir qutu "Ketotifen" dərmanı içib. O, özünə kiçik bir şans belə vermədən, yəqinliklə həyatla vidalaşırdı. Zəhlə tökən Yeniyetmə maksimalizmi və yeniyetməlik dövrünün çətinlikləri haqqında iddiaları kənara qoyduqda hələ yenicə yaşamağa başlayan on dörd yaşlı yeniyetmənin var gücü ilə ölməyə çalışmasının yaratdığı dəhşət qalır. Və ritorik suallar başlayır - günah kimdədir və nə etmək lazımdır?

Faciədən sonra məktəb direktoru yalnız hadisə ilə bağlı təəssüfünü bildirməklə və "məktəbdə təhsil aldığı müddət ərzində onun həmişə məktəb rəhbərliyinin nəzarəti altında olduğunu, onun davranışı ilə əlaqədar bir neçə dəfə məktəb psixoloqunun iştirakı ilə özü və anası ilə söhbətlər aparıldığını, bununla əlaqədar müvafiq dövlət qurumlarına müraciətlər göndərildiyini" qeyd etməklə kifayətlənib.

Amma, Elinanın rəfiqəsinin sözlərinə inansaq, məktəb rəhbərliyi artıq susmasa, qızın ölümünü onun üstünə "yıxmaq" üçün hər şeyə əl atılacağı ilə təhdid edib. Məktəb deyil, Siciliyadır sanki. Belə şey eşitdikdə elə təəssürat yaranır ki, sanki bəlalı 90-cı illərə düşmüsən, televizorda isə hamını pisliyi ilə məşhur olan Koza nostranın idarə etdiyi "Sprut" bədii filmini göstərirlər. Bir halda ki, yetkinlik yaşına çatmamış və məktəb hüdudları daxilində olan uşağa görə məsuliyyəti bilavasitə rəhbərlik və müəllim heyəti daşıyır.

Təhsil Nazirliyi də faciəyə özünəməxsus reaksiya verib, nazirlik baş vermiş faciə ilə bağlı yalnız hüquq-mühafizə orqanlarının hadisənin təfərrüatını araşdırdığı barədə quru bəyanatla kifayətlənib.

Bakı şəhər Təhsil İdarəsi, öz növbəsində, xidməti araşdırmaya başlayıb, Səbail rayon prokurorluğu isə AR CM-in 125-ci maddəsi (özünü öldürmə həddinə çatdırma) ilə cinayət işi açıb.

Biz heç nə iddia etmirik, amma Elinanın məktəbin pəncərəsindən, diqqət edin, başqa bir çoxmərtəbəli binadan deyil, yaşadığı evin damından deyil, məhz məktəbin pəncərəsindən özünü atması məqamə özü müəyyən düşüncələr yaradır.

Müəllimlərin qızının taleyinə biganəlikdə ittiham etdikləri Elinanın anası Sevil Hacıyeva qeyd edir ki, qızının problemləri var idi, o, qızı məktəbdən qayıtdıqdan sonra ağladığını görürdü, amma qızının təqibi haqqında qorxunc təfərrüatı yalnız faciədən sonra öyrənib.

Hamı susurdu, hamı göz yumurdu, bitmək bilməyən "bəlkələrə", bir də nikbin-qeyri-müəyyən "hər şey yaxşı olacaq" ifadəsinə arxalanırdı.

Elinanın hadisəsində bu sehirli cadular işləmədi və yaxşı olmadı. Demək olar ki, cəngəllik qanunları ilə yaşayan - güclünün qəzəbini zəifdən çıxardığı, orduda köhnə əsgərlərin yeni əsgərləri dedovşinaya məruz qoyduğu, məktəbdə isə köhnələrin yeniləri təngə gətirdiyi cəmiyyət. Köhnə "Günahkar kimdir?" sualının isə bir cavabı var - biz hamımız. Maddi dəyərlərin ardınca qaçarkən mənəvi dəyərlərimizi, demək olar ki, unudan biz və Vayner qardaşlarının bizə vəd etdiyi mərhəmət əsri bu sürətlə, görünür, heç vaxt gəlib çatmayacaq.