Əlahiddə Ümumqoşun Ordusu yaradılmasına baxış birmənalı deyil

Azərbaycan dövlət başçısı İlham Əliyevin sərəncamı ilə Müdafiə Nazirliyinin Əsasnamaəsi təsdiq edilib və fərmanı ilə isə Əlahiddə Ümumqoşun Ordusu (ƏÜO) yaradılıb.

Amma hər iki sənəd mətbuata təqdim olunmayıb və mətbuatda əksini tapmayıb.

Turan-a şərh verən hərbi ekspert Üzeyir Cəfərli bu dövlət sənədlərinin mətbuatda əksini tapmamasını “rəsmi Bakının mətbuata davranışı”nın gösətricisi kimi dəyərləndirib.  

ƏÜO-nun yaranmasına gəlincə, ekspert bunun tarixçəsinə də toxunub. O, hələ neçə illər öncə belə bir ordunun yaradılması təklifinin Türkiyə tərəfdən gəldiyini açıqlayıb. Amma o zaman edilən təkliflər elə təklif olaraq qalıb və gerçəyə çevrilməyib. Ü.Cəfərli ƏÜO-nun yaradılmasını əsaslı adlandırıb.

Onun sözlərinə görə, bu ordu Naxçıvandakı 5-ci korpusun bazası əsasında yaradılır. Bütün qoşun növləri, yəni, daxili, sərhəd  qoşunları bir komandanlıqda birləşir və vahid mərkəzdən idarə edilir. Ekspertə görə, Ermənistanla üz-üzə qalan, anklav durumda olan Naxçıvanda belə bir hərbi idarəetmənin olması zərurət idi. Ü.Cəfərli ƏÜO-nu “mini müdafiə nazirliyi” adlandırmağın da mümkün olduğunu nəzərə çatdırıb. Onun sözlərinə görə, hələlik korpusa general Kərəm Mustafayev başçılıq etdiyi üçün ordunun komandanı da o sayılır. Amma dövlət başçısının bu məsələ ilə bağlı sərəncamında yeni şəxsin də ordu komandanlığna təyinat ala biləcəyini söyləyib. O, korpusa münasibətdə ƏÜO-nun şəxsi heyətinin kəmiyyətcə fərqlənə biləcəyini, briqada sayının adi korpusla müqayisədə çox ola biləcəyini nəzərə çatdırıb. Ü.Cəfərli ƏÜO-nin “Naxçıvan ordusu” kimi təqdim edilməsi kimi xəbərləri əsassız adlandırıb.

Digər ekspert “Doktrina” Jurnalistlərin Hərbi Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri Cəsur Sümərinli isə belə ordunun yaradılmasını əsassız sayıb. Mərkəz rəhbəri belə ordunun yaradılması üçün əsas göstərilən Naxçıvanın müdafiə qabiliyyətinin möhkəmləndirilməsi, bütün hərbi hissə və bölmələrin döyüş qabiliyyətlərinin artırılması, bir mərkəzdən idarəetmənin təkmilləşdirilməsi kimi arqumentləri mənasız adlandırıb.

Onun fikrincə, bu addım Vahid Əliyev və 5-ci korpus komandanı Kərəm Mustafayevin istəyilə olub. Belə ki, K.Mustafayevin həmişə əlahiddə səlahiyyətləri olub və Müdafiə Nazirliyi ilə hesablaşmayıb, daha çox V.Əliyevin tapşırıqlarını yerinə yetirib.    

Ekspertə görə, ilk təəssürat bu olur ki, nazirin dəyişdirilməsi K.Mustafayevi özünəməxsus yeni strateji addımlar atmağa məcbur edib. K.Mustafayev nazirlikdəki dəyişikliklərin ona hər-hansı təsiri olmaması üçün “azad” fəaliyyətini qanuniləşdirməyə nail olub.

Ekspert yeni yaradılan ƏÜO-nu “Naxçıvan Ordusu” hesab edir, bu ordu komandanının birbaşa Ali Baş Komandana tabe olacağını yazır. Ola bilər ki, müəyyən məsələlərdə Bakıdakı Müdafiə Nazirliyinə tabeçilik qaydaları olsun. O, mövcud duruma ölkədə faktiki “iki Müdafiə Nazirliyinin fəaliyyət göstərməsi kimi yanaşır. C.Sümərinliyə görə, bu durum vahid mərkəzdən idarəetməni təkmilləşdirməkdən çox, mürəkkəbləşdirir. -05B-