Media-icmal 06.1017

Ölkə regionlarının inkişafı, "Azərsu"nun fəaliyyətinə baxış, işsizliyin əsas problem olaraq qalması bugünki medianın (06 oktyab, 2017) aparıcı mövzularındandır...

Ölkənin sabit inkişaf stimulu

"Azərbaycan" qəzeti "Ölkənin hərtərəfli sabit inkişafı respublikanın hər bölgəsinin timsalında görünür" (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=131178) sərlövhəli məqalədə ölkə regionlarının inkişafını dəyərləndirir.

Müəllif dövlət baçısı İlham Əliyevin bu günlərdə Qobustana və Şamaxıya səfəri fonunda bu inkişafı diqqətə çatdırır: "Bu baxımdan Prezidentin Qobustan və Şamaxı rayonlarına səfərləri zamanı istifadəyə verilmiş müəssisələr, yollar, başa çatdırılmış layihələrlə tanışlıq bölgələrimizin, nəticə etibarilə bütövlükdə ölkənin inkişafının sabit olduğunu göstərir".

Müəllif dünyanın hər yerində maliyyə çətinliyi, iqtisadi problemlər yaşandığını desə də, Azərbaycanda düzgün və məqsədyönlü siyasət nəticəsində uğurlar qazanıldığını bildirir.

Müəllif 2004-cü ildən bu yana icra edilən dövlət proqramları fonunda 11 min kilometr yol çəkildiyini, yol tikintisinin hələ də davam etdiyini söyləyir.

Məqalə müəllifi dövlət başçısının bu il oktyabrın 2-də Qobustan və Şamaxı rayonlarına səfəri zamanı da bir neçə yeni yolun açılışında iştirak etdiyini vurğulayır: "İstifadəyə verilən yeni yollar kənd əhalisinin təkcə gediş-gəlişinin rahatlığı ilə yox, yetişdirdikləri məhsulları bazarlara tez və itkisiz çatdırması, eləcə də turizmin inkişafı üçün potensialı böyük olan sözügedən ərazilərə yerli və xarici turistlərin daha çox meyl etməsi ilə nəticələnəcək".

Hər iki rayon sakinləri üçün əhəmiyyətli olan içməli su təchizatı və kanalizasiya sistemlərinin yenidən qurulması layihəsinə gəlincə, Qobustanda müəllif bu layihənin başa çatdığını bildirir.

"Şamaxı şəhərinin içməli su təchizatı və kanalizasiya sistemlərinin yenidən qurulması" layihəsi 2035-ci ildə 41 min nəfər əhalinin istifadəsinə hesablanıb.

Müəllifə görə, belə səfərlər insanlara stimul verən, xalq-dövlət birliyini möhkəmləndirən ünsiyyət vasitəsidir.

Yazı müəllifi hər iki rayonda istər infrastruktur, istər sosial və ya iqtisadi baxımdan obyektlərin açılışını yüksək dəyərləndirir və bunun özünü belə Azərbaycanın gələcəyinə, gələcək inkişafına hesablanmış böyük işlərin bir nümunəsi adlandırır.

Ekspert: "Azərsu"yun özəlləşdirilmə vaxtı "yetişib"

"Yeni Müsavat" qəzetində "Azərsu"dakı korrupsiya Bakını çökdürür" sərlövhəli məqalə diqqət çəkir.

(http://musavat.com/news/azersu-daki-korrupsiya-bakini-cokdurur_472903.html).

Müəllif xatırladır ki, oktyabrın 4-də Nizami rayonu, Qara Qarayev prospekti, Mehdi Abbasov küçəsində magistral yolda kollektorun partlaması üzündən dərinliyi iki metrə çatan çuxur əmələ gəlib və Azəravtoyol buna görə "Azərsu"yu təqsirli bilir.

Müəllif deyir ki, son illər "Azərsu" ASC-yə dövlət büdcəsindən, beynəlxalq qurumlardan milyonlarla kreditlər verilib, amma əvəzində görülmüş işlərin nəticələri özünü göstərmir.

Daha sonra müəllif "Azərsu" ASC-yə ayrılan kreditlər, həcmi barədə məlumat verir və bu qədər maliyyə vəsaiti verilməsinə baxmayaraq, durumun xoşagəlməz olmasını ekspert Natiq Cəfərli ilə müzakirə edir.

N.Cəfərli hesab edir ki, mövcud durum son illərdə bu quruma verilən milyardlarla manat vəsaitin səmərəsiz xərclənməsinin nəticəsidir.

Ekspert deyir ki, dövlət büdcəsindən birbaşa ayırmalardan əlavə, "Azərsu"ya dolayı ayırmalar da olub, müxtəlif beynəlxalq maliyyə qurumları kredit şəklində milyonlarla dollar vəsait verib: "Həmin layihələrin həyata keçirilməsində də çox böyük problemlər yaşanıb, söhbət təxminən milyardlarla dollar vəsaitdən gedir. Son 10 ili götürsək, bəlkə də bu vəsaitlərin həcmi 5 milyarddan yuxarıdır. Söhbət vəsaitlərin böyük həcmindən əlavə, işin keyfiyyətindən gedir".

N.Cəfərli deyir ki, Azərbaycanda artıq büdcə xərcləmələrində korrupsiyanın olması heç kimi təəccübləndirmir, ancaq korrupsiya ilə yanaşı, işin keyfiyyətsizliyi də böyük problemlər yaradır.

Ekspert hesab edir ki, bütün bunlar qeyri-şəffaf idarəetmənin, tenderlərin normal keçirilməməsinin və korrupsiya hallarının nəticəsidir: "Azərsu" bu qədər monopolist şirkət olmasına baxmayaraq həm dotasiya ilə işləyir, zaman-zaman vergi borcları, digər dövlət nəzarətindəki təbii inhisarçılara olan borcları silinir. Büdcədən əlavə vəsaitlər ayrılır, xaricdən kreditlər alır, bütün bunlara baxmayaraq, çox qeyri-effektiv və zərərlə işləyən dövlət müəssisəsidir.

Ekspert bildirir ki, bütün bu deyilənlər isə artıq "Azərsu" adlı dövlət inhisarçısının özəlləşdirilmə vaxtının çatdığından xəbər verir və büdcəni çapıb talayan, üstəgəl, fəaliyyətsizliyi və zərəri göz önündə olan bir qurumun yalnız özəlləşdirilməsi dövlətə müəyyən fayda verə bilər.

Əsas problem-işsizlik

"Novoye Vremya" qəzetində isə "İşsizlik əsas problemlərdən biridir, amma Səlim Müslümov başqa cür düşünür" sərlövhəli məqalə oxumaq olar. (http://www.novoye-vremya.com/w107542/.../#.WdZyqGi0PIU).

Müəllif deyir ki, Azərbaycanda yarımştat çərçivəsində çalışan çoxsaylı şəxslər var ki, bunların da əksəriyyəti müəlimlər və tibbi mütəxəssislərdir və bu, ona görə deyil ki, bu əmək formatı onları razı salır, ona görədir ki, iş yeri qıtlığı yaşanır.

Daha sonra müəllif bu yaxınlarda İstanbul şəhərində Beynəlxalq Əmək Təşkilatının (BƏT) X Avropa regional konqresində əmək və əhalinin sosial məşğulluğu naziri Səlim Müslümovun Azərbaycanda iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi, yeni iş yerlərinin yaradılması, gənclər arasında işsizliyin Avropadan da (10%) az olması kimi olduqca nikbin çıxış etdiyini xatırladır.

Bu nikbin çıxış fonunda müəllif nazirə xatırladır ki, manatın iki devalvasiyası başlayandan bu yana Azərbaycanda işsiz vətəndaşların sayı artıb:

"Bu gün iş yeri qıtlığı yaşanır, iş yerlərində ya kadrların ixtisarı, ya da maaşların azaldılması baş verir. Qeyd etmək lazımdır ki, bundan ən çox ölkənin kişi nəsli əziyyət çəkir. Tikinti, ticarət, nəqliyyat xidməti sistemində kişilər işdən məhrum olublar, bu isə 10-larla ailənin qeyri-müəyyən müddətə gəlirsiz qalması deməkdir".

Müəllif vurğulayır ki, bundan əlavə, devalvasiyadan sonra xeyli şəxs öz biznesini itirib, indi də sıfırdan başlamağa məcburdur, BƏT isə məşğulluq üzrə dünya bazarının perspektivini heç də nikbin dəyərləndirmir.

Müəllif xatırladır ki, BƏT rəsmiləri işsizliyin 2019-cu ildə 212 milyon nəfər həddinə çatacağını və məşğulluq böhranının hələ davam edəcəyini və tezliklə sona çatmayacağını bildirirlər.

Müəllif deyir ki, müəyyən qədər şəxsi işlə təmin etməklə əmək bazarında gərginlik azalmır, çünki bunların çoxu qısamüddətli iş yeri layihələridir və burada problem başqa yerdədir: "Bizdə nə üçünsə ləğv edilən vakansiyalar, bağlanan müəssisələr, mağazalar, istehsal sahələri, eləcə də orta və ali məktəblərdə ixtisarlar barədə məlumat verilmir. Buna görə də əmək bazarında durumun nə qədər dəyişdiyini anlamaq olmur".

Müəllif deyir ki, hakimiyyət torpağı olan, amma bundan gəlir əldə etməyən kəndlini də işsiz saymır, belə şəxslərin sayı isə 700 min nəfərə yaxındır və onlara hətta işsiz statusu da verilmir.

Müəllifə görə, əgər Azərbaycanda işsilzik səviyyəsi ümumi qəbul edilən qaydalarla hesablansaydi, real işsizlik səviyyəsi bu sahədə göstərilən rəsmi rəqəmləri dəfələrlə üstələrdi.

Müəllif hesab edir ki, bağlanan müəssisə və vakansiyalar barədə faktlar ona görə gizlədilir ki, cəmiyyətdə gərginlik və narazılıq artmasın, hökumətin tənqidinə yol verilməsin.