Media-icmal 08.08.20

“Yenisabah.az”  saytı “Kubada nə səhiyyə var ki, oradan həkim gətirirlər?”-etiraz” sərlövhəli məqalədə pandemiya ilə mübarizə aparmaq üçün xarici ölkələrdən Azərbaycana həkim briqadalarının dəvət olunmasına münasibət ifadə edilir.

Müəllif yada salır ki, bir neçə gün əvvəl koronavirus pandemiyası ilə mübarizə üçün Çindən Bakıya 10 nəfərlik tibbi ekspert gətirilib. Onlar özləri ilə birgə bəzi tibbi cihaz, avadanlıqlar da gətiriblər və avqustun 5-dən etibarən 15 gün müddətində həkimlərimizlə bərabər çalışmağa başlayıblar. 

Professor Adil Qeybulla bunu koronavirusla mübarizədə dünyasını dəyişən 30 azərbaycanlı həkimin ruhuna sayğısızlıq sayıb: “Bizdə öz həkimlərimizə lazımi qədər maaş verilmir, onların sosial müdafiəsi möhkəmləndirilmir, lakin xaricdən həkim gətirilir, bu, doğru addım deyil. Biz, ümumiyyətlə, məsələ qaldırmışıq ki, xaricdən həkim gətirilməyə nə lüzum var? Biz ön cəbhədə bu infeksiya ilə mübarizə aparan həkimlərə xüsusi diqqət göstərmirik. Dünyasını dəyişən həkimlərlə bağlı qərar qəbul etmirik, ancaq Kubadan, Çindən həkim gətiririk. Mənim dediyim sözlər tibb ictimaiyyətinin etirazıdır. Bunları eşidirəm, görürəm. Öz həkimlərimizə normal vəsait ayrılmalıdır. Biz öz resurslarımızdan istifadə eləməmiş, özümüzə dəyər verməmiş niyə kənardan həkim gətiririk?, Bu, nə məqsəd güdür?”. 

Professor deyir ki, bir çox dəyərli tibb işçisi itirildi, bütün bunların hamısı işin düzgün təşkil olunmaması ilə bağlıdır”: “Necə olur ki, xaricdən gətirilən həkimlərə 8-10 min dollar maaş verilir, amma yerli həkimlərə manatla onun yarısı da verilmir?! Bu, biabirçılıqdır. Bu, onu göstərir ki, burada qara və təmənnalı maraqlar yatır”. 

“Müsavat.com” saytında yer alan “Manat valyuta ehtiyatlarımızı yeyir” sərlövhəli məqalədə manatın məzənnəsi barədə ekspertlər şərh verirlər.

Müəllif  deyir ki, koronavirus pandemiyasının Azərbaycan iqtisadiyyatında yaratdığı böhrana və dünya neft bazarında qiymətlərin kəskin enməsinə baxmayaraq, manatın məzənnəsində dəyişiklik baş verməyib.

Manatın dəyərsizləşməsinin qarşısının alınması üçün ötən yeddi ayda Dövlət Neft Fondu tərəfindən valyuta hərraclarında 4 milyard 525,7 milyon dollar satılıb. Müəllifə görə, bununla da neftin aşağı qiymətləri fonunda manatın məzənnəsinə yaranan təzyiqlər neytrallaşdırılıb.

İqtisadçı-ekspert Rəşad Həsənova görə, əldə olunan nəticələr ölkə iqtisadiyyatının nisbətən zəif inkişaf etmiş iqtisadiyyat olmasından irəli gəlir: “Nə qədər paradoksal olsa da, iqtisadiyyatın zəif inkişafı pandemiyanın yaratdığı böhranın təsirlərinin ona gözləniləndən daha az zərər vurmasına gətirib çıxarıb. Azərbaycanda milli valyutanın məzənnəsi neftə bağlı olduğu üçün ona təhlükələr daim yarana bilər”.

Bununla belə ekspert əminliklə deyir ki, ən azı ilin sonunadək Azərbaycan hökumətinin devalvasiyaya getməyəcəyini söyləmək olar.

R.Həsənov deyir ki, əvvəlki illərlə müqayisədə ölkə iqtisadiyyatı, əhali, dövlət, biznesin dollara tələbatı çox deyil, Neft Fondu bazara kifayət qədər valyuta çıxarır, manata olan təzyiqlər neytrallaşdırılır: “Bütün bunlar manatın məzənnəsinin sabit qalmasına imkan yaradacaq”.

“Azpolitikainfo.az” saytı isə “Çox ciddi problemlərlə üzləşəcəyik...”- “sonra nə edəcəyik?” sərlövhəli məqalədə müəllif ölkə iqtisadiyyatının vəziyyəti barədə deputat Vahid Əhmədovla söhbətləşir. 

Deputat deyir ki, pandemiya, neftin qiymətinin aşağı düşməsi Azərbaycan iqtisadiyyatına ciddi təsir göstərib.

Amma deputat ölkə iqtisadiyyatı ilə bağlı bəzi məsələlərə də toxunub: “Necə ola bilər ki, Azərbaycanda pandemiyanın ən şiddətli dövrü olan ilin ilk yarısında dövlət büdcəsinin gəlir və xərclərini yerinə yetirə bildik? Deyirik ki, turizmdə, tikintidə geriləmə oldu. Tikintidə 2019-cu ildə 6 faiz, 2020-ci ildə 14,5% geriləmə olub. Bütün bunların hamısını neftin qiyməti, pandemiya ilə bağlamaq düzgün deyil”.   

Deputat işarə edir ki, qonşu Rusiya, Türkiyə, Gürcüstan var. Türkiyədə bütün müəssisələr, dövlət obyektləri işləyir, karantin  tədbirləri də görülür.

V.Əhmədov əlavə edir ki, Nazirlər Kabineti var, Operativ Qərargah var, fikirləşsinlər ki, hansı müəssisələri işlətmək olar. Bəzi müəssisələrin işləməsinə ehtiyac var, bunu təcili təmin etmək lazımdır.     

V.Əhmədov yanvar ayından sonra vəziyyətin pisləşə biləcəyini də istisna etmir: “Əgər pandemiya davam edəcəksə, neftin qiyməti aşağı düşəcəksə sonra nə edəcəyik? İstehsal sahələrinin təcili işləməsi lazımdır”.

Deputat hesab edir ki, manatın məzənnəsinə də aydınlıq gəlməlidir: “Neftin qiyməti aşağı düşürsə, istehsal azalırsa manatı da ciddi risklər gözləyir.

V.Əhmədov banklarla problemlərə də toxunub : “4 bankı bağladılar. İnsanlar küçələrdədir, bankların qabağında yığışırlar, vəsaitlərini ala bilmirlər. 

Konstitusiya Məhkəməsi qərar verməlidir, hələ bu qərar verilməyib”.