Media-icmal 11.06.2016

Sənayeləşmə kursu 

“Azərbaycan” qəzeti “İqtisadi inkişaf sənayeləşmədən keçir” sərlövhəli məqalədə bu sahədəki durumdan yazır. Müəllifə görə, bu gün Azərbaycanda  sənayeləşmənin hədəfi müasir dünya standartlarına cavab verən potensialın yaradılması və dünya bazarına rəqabətə davamlı məhsul çıxarmaqdır. Bununla bağlı ölkədə sənayeləşməyə xüsusi maraq göstərildiyi bildirilir: “Azərbaycanda sənayeləşmə prosesi son illər yüksək sürətlə gedir. Səbəb Prezident İlham Əliyevin ölkənin sənayeləşməsinə xüsusi əhəmiyyət verməsidir. Ötən illər ərzində tikilən sənaye müəssisələrinin statistikasına nəzər saldıqda bu inkişafın yüksələn xətlə getməsinin şahidi oluruq”.

Müəllif təkcə son 12 ildə Azərbaycanda müasir standartlara cavab verən 100-lərlə müəssisə yaradıldığını deyərək, bu sektorda şaxələnmənin genişləndirilməsini əsas məqsədlərdən biri adlandırır.

Müəllifə görə, sənayeləşmə təkcə ölkənin şəhərlərini deyil, rayonlarını da əhatə edir.

Məqalədə ölkədə sənayeləşmənin miqyasını genişləndirmək üçün növbəti özəlləşdirmə proqramı həyata keçiriləcəyi vurğulanır: “Şübhə yoxdur ki, növbəti özəlləşmədən sonra ölkəmizdə yeni modern sənaye müəssisələri fəaliyyət göstərəcək”.

Həbslər də əhəmiyyətini itirir

“Azadlıq” qəzeti “Siyasi məhbuslar hakimiyyəti necə zəiflədir?” sərlövhəli məqalədə  hakimiyyəti vətəndaş münasibətlərini araşdırır. Müəllif  ölkəni qorxu, xof altinda idarə etməyin bütün avtoritarlara aid olduğunu və bu sırada rəsmi Bakının istisna olmadığını bildirir. Məqalədə hakimiyyətin əldə zor gücünə saxlandığı, hazırda həbsxanalarda 80-dən çox siyasi məhbus olduğu vurğulanır. Amma müəllif bir məqamı yuxarılara xüsusilə xatırladır: “Amma artıq dövr dəyişib, hakimiyyətin əsas silahı olan həbslər öz qüvvəsini itirib. Bu qədər təzyiq, təqib etirazçı təbəqəni sıradan çıxara bilmir, əksinə, hökuməti daha sərt tənqid edənlərin sayı artır”.

Məqalədə siyasi məhbus kateqoriyalı məhbusların həbslərinin belə hakimiyyət üçün problem yaratdığı vurğulanır. Müəllifə görə, insanların günahsız həbsləri rejimin  günahkar obrazını yaradıb. “Faktiki olaraq siyasi məhbus məsələsi hakimiyyətin bir saylı probleminə dönüb və bütün dünyada ona etimadı sıfıra endirib”.  Müəllifə görə, bundan sonra həbslərin artması, siyasi məhbusların azadlığa buraxılmaması yalnız demokratiyanın lehinə işləyəcək.

Tarixi məhv edilən Bakı

Məmurların qoltuqları altında  bəslənən tikinti şirkətləri Bakının tarixi olan binaları bir-birinin ardınca sökürlər. “Novoye Vremya” qəzeti Bakının “sovetski” məhəlləsində tarixi binaların sökülməsini belə dəyərləndirir. Müəllif yazır: “Fəaliyyətdə olan qanunların əksinə, arxitektura nümunəsi olan 10-larla bina hər il yoxa çıxır. İndi də qorunan abidələr siyahısında olan M.F.Axundov küçəsi 45-də olan binanı sökürlər”.

Müəllif bu binanı sökənlərin hansı təşkilata mənsub olduqlarının belə bilinmədiyini vruğulayır. Sökülən binanın sahibi Faiq Əliyev Mədəniyyət Nazirliyinin və ya Yasamal RİH-in söküntü ilə bağlı nə bina sahibinə, nə də burada yaşayan sakinlərə hər-hansı sənəd təqdim etmədiyini deyir: “Sakinlər kompensasiya təklifi ilə razı deyillər. Biz heç bir kompensasiya istəmirik, 1909-cu ildə tikilmiş bu binanın qorunub saxlanmasını istəyirik”.

Müəllif vaxtilə Bakıda əksini tapan klassik, ampir, barokko. konsrtruktivizm kimi ən müxtəlif inşaat üslublarının məhv edildiyini deyir. Məqalədə bu sırada Bakının nadir binalarından olan “Azərbaycan” kinoteatrının sökülməsini də xatırladır: “Son 150 ildə Bakıda Bakı xeyriyyəçilərinin, görkəmli arxitektor və inşaatçıların səylərilə müxtəlif arxitektura nümunəlirini özündə əks edən minlərlə binalar tikilib. İndi biz həmin Bakını itiririk, özü də hər gün itiririk, Bakı merinin şəhərin mərkəzində yeni tikintiyə verdiyi sərəncamlarla itiririk. Nə etmək olar, Bakı icra hakimiyyəti tarixiliyi bəyənmir, onlar xay-tek, daha doğrusu, bütün münasibətlərdə ticarət-pul pərəstişkarlarıdır”.

Güzəşt yox, çünki pul yox

"Yeni Müsavat" iki devalvasiyadan sonra kreditləri ödəmək sahəsində problemləri yaranan vətəndaşlarla bank münasibətlərini araşdırır. Banklarla məhkəmə çəkişmələrində vətəndaşların hüquqlarını qoruyan “Antikollektor”un qurucusu ekspert Əkrəm Həsənov kredit borcları ilə bağlı quruma 800 nəfərə yaxın şəxsin müraciət etdiyini, 90 nəfərlə bağlı məhkəmə müdafiəsinə çıxdıqlarını bildirir. Onun sözlərinə görə, bu şəxslər pulları olmadığına görə krediti verə bilmir,  bu yandan da icra məmurları onları həbslə qorxudur. Ə.Həsənov vətəndaşın icra məmuruna pul verərək guya həbsdən kənarda qaldığı düşüncəsində olduğunu deyir və bunu belə izah edir: “Vətəndaşın icra məmuruna verdiyi puldan 7% icra məmurlarının Fonduna ödənilir, icra məmurunu da o pul maraqlandırır və guya vətəndaşa həbsdən möhlət verdiyini deyir”.

Ə.Həsənov kreditlərlə bağlı 3 işin bitdiyini, heç birinin də vətəndaşın xeyrinə başa çatmadığını, amma belə işlərin illərlə davam etdiyini xatırladır. Ekspert “Antikollektor”a müraciətlərinin kütləvi olmamasına toxunaraq, bunu hələ də əhalinin hökumətin hansısa güzəştləri edəcəyinə umidi olması ilə əlaqələndirir, "amma belə bir güzəşt gözlənilmir". 

Ekspertə görə, burada əsas məsələ bütün kredit problemi olanların birləşərək banklara məhkəmə işi açmalarıdır, amma əhali də bunu etmir. Digər tərəfdən, müflisləşmə haqda qanun olmadığı üçün fərdlər özlərini müflis elan edə bilmirlər.