Media-icmal 13.12.19

Ölkənin iqtisadi inkişafı, daşınmaz əmlakın icbari sığortası ətrafında müzakirələr, bələdiyyə seçkilərinə baxış və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır.

Hərtərəfli inkişafın əsasları

“Azərbaycan” qəzeti “Azərbaycanda möhtəşəm inkişaf bütün sahələri əhatə edir” sərlövhəli məqalədə ölkədəki inkişafı dəyərləndirir.

Müəllifə görə, Azərbaycandakı sosial-iqtisadi siyasət, siyasi sabitlik, investisiya imkanlarının genişliyi ölkəni dünyanın sayılıb-seçilən ölkələri sırasına çıxarıb.

Müəllif əlavə edir ki, üstəlik, zəngin enerji ehtiyatları və əlverişli coğrafi mövqe beynəlxalq əhəmiyyətli layihələrin icrasına imkan verib.

Yazı müəllifi vurğulayır ki, 1994-cü ildə bir sıra beynəlxalq şirkətlərlə “əsrin müqaviləsi” adı almış neft kontraktı imzalandı və bununla Azərbaycan yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoydu.

Müəllifin fkriincə, XX əsrin 90-cı illərinin ortalarında əldə edilən siyasi sabitlikdən sonra ölkə davamlı iqtisadi islahatlara və iqtisadiyyatın şaxələndirilməsinə önəm verərək neft-qaz və qeyri-neft-qaz sektorlarının inkişafına nail oldu.

Məqalə müəllifi deyir ki, “əsrin müqaviləsi” imzalandıqdan üç il sonra ilkin neft əldə edildi, Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft ixrac kəmərinin təməli qoyuldu, “Şahdəniz” kəşf olundu.

“BTC-dən sonra Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəməri, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu çəkildi. “Şərq-Qərb”, "Şimal-Cənub” marşrutu  önəmli qovşağa çevrildi. Ölkəmiz Xəzərin sahillərindən Adriatik dənizinin sahillərinədək 3500 kilometrlik qaz dəhlizi açdı” deyə müəllif bildirir.

Həm də müəllif deyir ki, hətta dünyada baş verən maliyyə böhranı Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişaf tempinə təsir edə bilmədi.

Müəllif deyir ki, ölkə regionlarının sosial-iqtisadi inkişafına yönəldilən, 2004-2008-ci, 2009-2013-cü və 2014-2018-ci illəri əhatə edən üç dövlət proqramı çərçivəsində ölkədə genişmiqyaslı və çoxşaxəli işlər görülüb.

Müəllifə görə, üç proqramın icrası nəticəsində ölkədə bir çox önəmli məsələlər öz həllini tapıb, o cümlədən sosial infrastruktur sahəsində 3200-dən çox məktəb tikilib və təmir edilib, 640-dan çox tibb müəssisəsi tikilib və yenidən qurulub”.

Yazının sonunda isə müəllif prezident İlham Əliyevdən sitat gətirir: “Əminəm ki, qarşıda duran bütün vəzifələr uğurla icra ediləcək. Tam əminlik var. Ölkə uğurla inkişaf edir. Ölkəmizdə sabitlik təmin olunur. Sabitliyin təminatçısı Azərbaycan xalqıdır. Siyasətimizə göstərilən dəstək bizi gücləndirir. Əlbəttə ki, biz daha inamla irəliyə, nikbinliklə gələcəyə baxırıq. Çünki ölkənin qarşısında duran bütün vəzifələr icra edilir”.

Bu seçkilər sönükdür, ya yox?

“Modern.az”da isə “Bələdiyyələrə seçki prosesi niyə sönük keçir? - Deputat incik danışdı” sərlövhəli məqalə diqqəti çəkir.

Müəllif ölkədə bələdiyyə seçkilərinin keçirilməsinə az qalsa da bu prosesin insanları cəlb etməməsi səbələri barədə deputatlarla söhbətləşir. 

Müəllif vurğulayır ki, bu il dekabrın 23-nə ölkədə bələdiyyə seçkilərinin keçirilməsi təyin edilib, amma vətəndaşlar hesab edir ki, bələdiyyə seçkiləri ilə bağlı proses sönük gedir, üstəlik dekabrın 5-də parlamentin buraxılması hadisəsi  bu seçkiləri kölgədə qoyub.

Artıq buraxılmış parlamentin deputatı Kamran Bayramov isə iddia edir ki, indiki dövr bələdiyyə seçkilərinin ən qızğın zamanıdır və namizədlər təbliğat-təşviqat kampaniyaları həyata keçirirlər: “Bələdiyyə seçkiləri ilə bağlı prosesin sönük olduğunu deyə bilmərik. Hansısa bələdiyyəyə namizədin təşviqatı ölkə üzrə yayımlanan qəzet və jurnallarda verilməz. Amma istənilən seçki ölkənin ictimai-siyasi həyatında önəmlidir”.

K.Bayramov hesab edir ki, 2014-cü ildə bələdiyyə üzvü olmaq üçün müraciət edənlərin sayının təxminən 38 min nəfər, qarşıdakı seçkilərdə isə 42 mindən çox olması bu seçkilərə marğın artmasının göstəricisidir.

“Əslində parlament buraxılıb və bizim elə bir səlahiyyətimiz yoxdur. Mənim hansısa fikir söyləməyimin mənası da yoxdur. Yeni parlament yaradılanda bu sualları onlara verərsiniz”. Bunu keçmiş deputat Arif Rəhimzadə bildirib.

A.Rəhimzadəyə görə, bələdiyyə seçkiləri sönük deyil, bu seçkilərin də  parlament seçkilərinə isə heç bir aidiyyatı yoxdur: “Bələdiyyələrə seçkilər dekabr ayının 23-də keçiriləcək. Bu istiqamətdə işlər də davam etdirilir.

Digər keçmiş deputat Tahir Rzayev isə hesab edir ki, bələdiyyə seçkilərinin gündəmdə olmaması namizədlərin qeyri-aktivliyi ilə əlaqəlidir:

“Bələdiyyələrə namizədlər özləri özlərini təbliğ etməlidirlər. Əgər onlar özlərini təbliğ etmirlərsə, yerlərdə insanlarla görüş keçirmirlərsə, bu, seçkinin sönüklüyü deyil. Həmin namizədin özünün fəal olmamasının nəticəsidir”, -T.Rzayev belə düşünr.

T.Rzayevin fikrincə, Azərbaycanda seçki sistemi elə foprmalaşıb ki, prosesə hazırlıq zamanı əvvəlki kimi hay-küyə ehtiyac qalmır: “Əvvəllər seçkilər hay-küylü olurdu. Çünki müəyyən çatışmazlıqlar, nöqsanlar var idi. Amma bütün bunlar aradan qaldırılıb. İstər Mərkəzi Seçki Komissiyası, istərsə də digər aidiyyatı qurumlar lazımi tədbirləri həyata keçiriblər”.

Məcburi sığorta düz deyil-ekspert

“Marja.az”da isə “Daşınmaz əmlakın sığortasının icbari olması düzgün deyil” sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Sayt hüquqşünas Əkrəm Həsənovun daşınmaz əmlakın məcburi sığortası ilə bağlı fikirlərinə yer verib.

Ə.Həsənov hesab edir ki, daşınmaz əmlakın belə məcburi sığortası düzgün deyil. “Son günlər əhali arasında söz gəzir ki, növbəti ildən daşınmaz əmlakın (yaşayış binalarının, yaşayış evlərinin və mənzillərin) icbari sığortası qüvvəyə minir, buna görə də bu ilin sonunadək kim sığorta müqaviləsi bağlamasa, cərimələnəcək”, - müəllif bildirib.

Amma müəllif əlavə edir ki, əslində, sözügedən icbari sığorta növü “İcbari sığortalar haqqında” qanunun 2-ci fəslinə əsasən 2011-ci ildən mövcuddur və məcburidir: “Belə ki, sığorta haqqı Bakıda 50, Gəncə, Sumqayıt və Naxçıvanda 40, digər yerlərdə isə 30 manatdır. Sadəcə, əhalinin mütləq əksəriyyəti əmlakını sığorta etdirmir”.

Ə.Həsənov xatırladır ki, İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 469.1-ci maddəsinə görə, yerli icra hakimiyyəti orqanları daşınmaz əmlak ödənişlərini etmədikləri üçün vətəndaşları 30 manat məbləğində cərimə edə bilər.

Yenə də həmin məcəlləyə görə, özü də hər 20 gündən bir əgər vətəndaş sonuncu cərimədən sonra 20 gün ərzində sığorta müqaviləsi bağlamasa yenə də cərmiə edilə bilər.

“Amma etmirlər. Məndə olan məlumata görə, son günlər vətəndaşların aldığı bildirişləri yerli icra hakimiyyəti orqanları göndərməyib. Bəs onda kim göndərib?  Böyük ehtimalla sığorta şirkətləri. Yəqin ilin sonunda ajiotaj yaradaraq xeyli gəlir əldə etmək istəyirlər”. 

Ə.Həsənov hesab edir ki, icra hakimiyyətlərinin seçkiöncəsi vətəndaşların kütləvi cərimələməyə başlamasını inandırıcı saymır: “8 il ərzində heç nə etməyiblər. İndi birdən- birə niyə etsinlər ki? Özü də heç bir maarifləndirmə işi aparmadan”.

Hüquqşünasa görə, bütövlükdə sözügedən sığorta növünün icbari olmasının özü düzgün deyil.

“Hər kəs öz əmlakını sığortalamaqda sərbəst olmalıdır (axı söhbət üçüncü şəxslərə deyil, mülkiyyətçinin özünə dəyə biləcək zərərdən gedir). Yəni, bu, könüllü sığorta növü olmalıdır. Buna görə də narahat olmuş vətəndaşlarımıza tövsiyəm budur ki, deputatlığa namizədlərdən bu sığorta növünün gələcəkdə könüllü olması üçün qanuna dəyişiklik etsinlər”,- o qeyd edib.