17 noyabr -Milli Dirçəliş Günü, hakimiyyətin daxili qüvvələrə münasibəti, bank problemilə bağlı dövlətin maliyyə itkilərinə məruz qalması bugünki (17 noyabr, 20187-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır...
17 noyabr - Milli Dirçəliş günü
"Azərbaycan" qəzeti "Milli birliyin təntənəsi" sərlövhəli məqalədə
(http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=133994) ölkə həyatı üçün xüsusi əhəmiyyəti olan 17 noyabr - Milli Dirçəliş gününü dəyərləndirir.
Müəllif xatırladır ki, bu gün Milli Dirçəliş Günüdür: "Xalqın milli-azadlıq mübarizəsinin əsas mərhələlərindən biri olan bu tarix Azərbaycanın müstəqilliyinin bərpa edilməsində mühüm rol oynayıb".
Yazıda bu mübarizənin XX əsrin 80-ci illərinin sonunda aktiv fazaya keçdiyi, milyonlarla insanı bu ideya ətrafında birləşdirdiyi vurğulanır: "XX əsrin əvvəllərində istiqlalın ləzzətini dadan xalq bu dəfə müstəqillik arzularını reallaşdırmaq üçün tarixi bir fürsətin yarandığını hiss etdi. 1988-ci ildən başlayaraq Azərbaycanda milli istiqlal hərəkatı geniş vüsət aldı. Milyonlarla insanın toplaşdığı Azadlıq meydanında səslənən tələblərin mahiyyəti getdikcə dəyişərək müstəqil dövlət qurmaq ideyası milli düşüncəyə hakim kəsildi".
Müəllif bundan irəli gələrək xaqlın Azərbaycanı müstəmləkə əsarətində saxlayan sovet imperiyasına qarşı ilk kütləvi etiraz səslərini qaldırmasını azad yaşamağa layiq olmasının göstəricisi kimi dəyərləndirir.
Amma müəllifin düşüncəsinə görə, həmin zaman ölkəyə rəhbərlik edənlər milli azadlıqdan uzaq olublar, milli-azadlıq hərəkatına rəhbərlik edənlərin isə gələcəyə hesablanan təkmil ideyaları olmayıb.
Yenə də müəllifə görə, azadlıq istəyi xalq hərəkatından başlasa da, meydanda rəhbərlik iddiasında olanların səbatsızlığı və səriştəsizliyi nəticəsində respublika dərin böhrana sürüklənirdi.
Müəllif deyir ki, bunun səbəbi həqiqi liderə böyük ehtiyac yaranması idi və belə tarixi şəxsiyyət, dahi siyasətçinin Heydər Əliyev olduğu hər kəs tərəfindən qəbul olunurdu.
Yazıda vurğulanır ki,Azərbaycanda dövlət müstəqilliyi yolunda mücadilə 1988-ci ildə xalq hərəkatı ilə başlansa da, bu istiqamətdə həlledici proseslər Heydər Əliyevin 1993-cü ilin iyununda Bakıya dönüşündən sonra başlayıb.
Müəllif deyir ki, bu yeni siyasi kurs vətəndaş müharibəsi təhlükəsini aradan qaldırdı, separatçılıq meyillərinə son qoydu, ən əsası, Azərbaycanın dövlət müstəqilliyini təmin etdi.
Son 14 ildə isə bu kursu Prezidnet İlham Əliyevin davam etdirdiyi vurğulanır və çoxşaxəli siyasi kurs Azərbaycan dövlət müstəqilliyini daha da möhkəmləndirir.
Banklara görə itirilən 14 milyard manat
"Exo" qəzetində "Bankların problemlərilə bağlı Azərbaycan 14 milyard manata yaxn itkiyə məruz qalıb" (http://ru.echo.az/?p=64566) sərlövhəli məqalə oxumaq olar.
Müəllif bu sahədə problemlərin yaranması səbəbini ekspert Əkrəm Həsənovla araşdırır: "Ola bilər ki, Azərbaycan dövləti bankların üzündən daha çox itkilərə məruz qalıb, amma dövlət qurumları bu barədə tam informasiya vermirlər. Dövlət büdcəsinə ən böyük ziyan isə Azərbaycan Beynəlxalq Bankı tərəfindən vurulub. Bu bank dövlətdən 10 milyardla 13 milyard manat arasında vəsait "sümür"üb. Dövlət bankın problemli kreditlərini almaq üçün ən azı 10 miyard manat ayırıb. Bankın aktivləri və borcları isə bu kreditləri qaytarmalı olan "Aqrarkredit" QSC-yə verilib". Ekspert bu sahədəki durumu qəzetə belə şərh edir.
Ekspert bu məsələ ilə bağlı "Aqrarkredit"in uzun müddətdir susmasını hələ ki, işinin öhdəsindən gələ bilməməsi kimi dəyərləndirir.
Ə.Həsənova görə, hələlik məlum olan budur ki, "Aqrarkredit" banka problemli borcları olanların bəzi obyekt və müəssisələrini ələ keçirə bilib.
Ekspert deyir ki, bu əmlakları satmaq mümkün olmayıb, belə ki, ölkədə qiymətlər çox aşağı düşüb.
Ə.Həsənov bildirir ki, bankın problemi bununla bitmir: "Rəsmi məlumatlara görə, bank 2016-cı ili 1 milyard manat zərərlə başa vurub, odur ki, 2017-ci il sevinclə başlamayıb və bu ilin yayında dövlət bankın 3 milyard manat xarici borclarının ödənməsini öz üzərinə götrüb.
Ekspert deyir ki, özü də bu o zaman baş verir ki, bank indiki şəraitdə 2 milyard manat həcmində xalis gəlir mərhələsinə çıxmalı idi, yenə də rəsmi məlumatlara görə, bu ilin 9 ayı ərzində bankın xalis gəliri heç 500 milyon manata da çatmayıb.
Ə.Həsənova görə qalan 1,5 milyard manat hara qeyb olubsa, məlum deyil və dövlət qurumları bu məsələ ilə bağlı susmağa üstünlük verirlər.
Ekspert deyir ki, Beynəlxalq Bank yeganə bankdır ki, dövlət onu xilas edə bilib, müəyyən məbləğ vəsait ayıraraq hökumətin bütün qalan bankları xilas etmək səyləri baş tutmadı, banklar iflasa uğrayaraq ölkənin maliyyə bazarını birdəfəlik tərk etdilər.
Ə.Həsənov xatırladır ki, hökumət "Standatbankı" xilas etmək üçün 115 milyon manat ayırdı ki, bu pulların da taleyi aydın deyil, haraya xərcləndiyi bilinmir: "Burada Mərkəzi Bank 154 milyon manat itirib, Sahibkarliğin İnkişafına Yardım Milli Fondunun burada 20 milyon manat vəsaiti qalıb. Əgər bütün yuxarıdakı xərcləri və itirilmiş vəsaitləri bir yerə toplasaq məlum olar ki, bankların problemi üzündən ölkə təqribən 14 milyard manata yaxın vəsait itirib. Bu, əlbəttə, təqribi rəqəmdir, bütün xərclənmiş vəsait barədə ictimaiyyət informasiyaya malik deyil".
Bir medalın iki üzü
"Azadlıqinfo" saytında isə diqqəti "Əliyev rejimi üçün əsl düşmən kimdir?" sərlövhəli (https://www.azadliq.info/206614.html) məqalə cəlb edir.
Müəllif ölkə rəhbərliyinin xarici ölkələrlə, hətta Azərbaycan ərazilərinin bir qisminə nəzarət edən Ermənistanla da apardığı danışıqlarda ifadə tonu ilə ölkə daxilindəki danışıq tonu arasındakı fərqi izah edir.
Müəllif deyir ki, xarici danışıqlarda ton mülayim olur, tərəflər bir-birilə gülür, zarafatlaşırlar, amma ölkəyə qayıtdıqdan sonra keçirilən müşavirədə sifətlər bozarır, buradakı tərəflər nifrətlə antimilli qrup, ünsür və s. bu kimi epitetlərlə təhqir edilir: "İndi oturub fikirləşirsən, ölkədə hakim rejim üçün düşmən kimdir?
Torpağımızı işğal edən, xalqımıza yağı kəsilən, bacarsaydı, Allah qanad versəydi türkün dam-daşını başına uçurmağa hazır olan Serj Sarkisyan, yoxsa, min əzab-əziyyətlə, daxili manqurdların tənələrindən, təhqirlərindən keçərək Azərbaycanı bir işğalçıdan qoparan, əvəzində təhqirə məruz qalanlar?".
Müəllif deyir ki, bu nöqtədə ən ağır olanı rejimin düşmən saydığı adamları adam saymamasıdır.
Müəllif vurğulayır ki, rejimin belə davranışına səbəb neft hesabına varlanmasıdır, odur ki, sağına, soluna, ətrafına münasibətini özünə layiq bircə kəlimə ilə ifadə edir: "ağıllısansa, niyə kasıbsan?"
Müəllif bunu xüsusi vurğulayır ki, bu münasibət hakimiyyətin varlandırdığı bütün məmurlar ordusu üçün səciyyəvidir.
Yazıda deyilir ki, məmurlar bu pulları qazanmayıblar, sadəcə xalqa aid olan milyonlar və milyardları talayaraq ölkəni bugünki acınacaqlı duruma salıblar.
Müəllif bu yerdə xarici mətbuatda Azərbaycanda 3 milyard dollara yaxın korrupsiya faktının üstünün açılması ilə bağlı yazıları xatırladır.
Müəllif oğru, talançı olan məmurların bu ölkəni əsarətdən azad edən insanlara həqarət edə bilməsinin özünü də ölkənin ağır duruma düşməsinin göstəricilərindən biri kimi dəyərləndirir.
Yazıda ölkədə islahatlar keçirməklə normal, stabil inkişaf yoluna çıxmağın da, çıxışı müşkül olan uzunmüddətli xaosa yuvarlanmağın da mümkünlüyünü bildirərək, hər ikisinin mənbəyinin məmurlar olduğunu söyləyir.
Müəllif hesab edir ki, ölkədəki durum hakimiyyət-müxalifət tərəfi kimi "siz-biz" müstəvisindən çıxıb, bu, artıq xalqın, millətin taleyi müstəvisidir.
Rəy yaz