Media-icmal 20.02.21

Azərbaycanın Ermənistanla sərhədlərinin müəyyən olunmasına baxış,  Ordunun hərbi təlimlərinin intensivləşməsi, Xəzər dənizinin çirkləndirilməsi, karantin rejiminin sərtləşdirilə bilməsi və s. medianın aparıcı mövzuları sırasındadır...

“Yenisabah.az” saytı “Ermənistanın 10 kəndi Naxçıvana qaytarılır?” sərlövhəli məqalədə müəllif məsələni deputat Fazil Mustafa ilə şərh edir.

Müəllif tarixə ekskurs edərək deyir ki, vaxtilə Azərbaycanın da daxil olduğu Zaqafqaziya Sovet Federativ Sosialist Respublikaları Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin 1929-cu il 18 fevral qərarı ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasının 10 kəndi Ermənistana verilib.

Müəllifə görə, o vaxt muxtar respublikanın 657 kvadratkilometr ərazisinin Ermənistana verilməsi ilə 1921-ci il 16 mart Moskva və 1921-ci il 13 oktyabr  Qars müqavilələrinin şərtləri kobud şəkildə pozulub. Bundan irəli gələrək müəllif həmin kəndlərin yenidən Azərbaycana qaytarıla bilməsinin mümkünlüyünü müzakirə müstəvisinə  gətririr.

F.Mustafa deyir ki, bu ərazilər Ermənistana qanunsuz olaraq verilib, habelə Nüvədili və daha 4 kəndin də, Mehri-Naxçıvan-Ordubad yolu üzərində  təxminən 15 kilometr ərazinin də 1931-ci ildə verilməsi bu qəbildəndir.

F.Mustafa vurğulayır ki, hazırda Azərbaycan SSRİ-dən ayrılanda hansı ərazilərə malik idisə Ermənistanla sərhədləri o çərçivədə müəyyən edir.

Deputata görə, o itirilmiş əraziləri indi hüquqi tələb kimi gündəmə gətrimək nəticə doğurmayacaq, amma tarixi fakt olaraq qalır. 

“Redaktor.az” saytı  “Azərbaycan Ordusunun hərbi təlimləri: yeni müharibə olacaq? –hazır olmalıyıq və ...” sərlövhəli  məqalədə son zamanlar Azərbaycan Ordusunun təlimlərinin intensivləşməsini  hərbi ekspert Abuzər Əbilovla dəyərləndirir.

Müəllif  son zamanlar Azərbaycan Ordusu hissələrinin təlimlərinin intensivləşdiyini bildirir. O bu intensivləşmənin yeni müharibə carçısı, yoxsa ordunun inkişafda olan gücündən xəbər verməsi kimi yanaşma ortaya qoyur

Hərbi ekspert isə  açıqlamasında təlimlərin vacibliyini vurğulayaraq deyib ki, Azərbaycan Ordusunda təlimlər mütəmadi olaraq həyata keçirilir, çünki indiki ordu 90-cı illərdə olan ordudan çox fərqlənir. 

“Ordumuz artıq müharibə, döyüş əməliyyatları aparanda onun qüvvəsi tükənmir, ehtiyyat qüvvəsi baxımından çatışmazlıq yaranmır. Müharibədən çıxmağımıza baxmayaraq, təlimlər davam etdirilməlidir, potensial artırılmalıdır, bu addımları yüksək qiymətləndirirəm", - ekspert bildirir.

Yeni müharibə təhlükəsi olması ehtimalına gəlincə, ekspert vurğulayır ki, müharibəyə hər zaman hazır olmaq lazımdır: “Belə bir deyim var, sülh içində yaşamaq istəyirsənsə, müharibəyə həmişə hazır ol. Biz hər zaman müharibəyə hazır olmalıyıq, çünki Azərbaycan 4 fərqli ölkə ilə sərhəddə yerləşir. Təhlükə hər zaman var”, - eskpert bildirir.

“Bizimyolinfo.az”  saytı “Xəzərə qənim kəsilən kanal” sərlövhəli məqalədə Xəzər dənizinin çirkləndirilməsinin səbəbləri müzakirə edilir.

Müəllif  iddia edir ki, Abşeronu ən çox çirkləndirən Hövsan kanalıdır və rəsmi məlumatlara görə, orta hesabla gün ərzində 100 min m3 həcmində tullantı suları təmizlənmədən dənizə axıdılır. “Hazırda “Balaxanı Oil”, “Suraxanı Oil”, “AzGerneft” MMC-də, eləcə də, Zabrat-1, Zabrat-2, Ramana, Sabunçu, Suraxanı və Binə qəsəbələrində yığılan tullantı sular Hövsan kanalına axıdılır. Həmin ərazilərin kanalizasiya sistemləri mərkəzi kanalizasiya sisteminə qoşulmayıb”, - müəllif bildirir.

Müəllif əlavə edir ki, Hövsan kanalı illərdir ki, bir problem kimi qalır, hətta mütəxəssislərin fikrincə, bu problemin həlli mümkünsüzdür. Hövsan kanalı təkcə bu ərazidə yaşayanların həyatı üçün yox, Xəzər dənizinin ekosistemi, biomüxtəlifliyi üçün də təhlükəlidir.

Müəllif iddia edir ki, Xəzərin Hövsan sahilində hazırda vəziyyət acınacaqlıdır, dənizə axıdılan çirkab suları təmizlənmədiyi üçün məişət tullantıları sahilə yılğılır və təhlükəli hal alıb, ərazidən üfunət qoxusu gəlir.

Ekoloq Vaqif Əliyevin sözlərinə görə isə həmin kanal vasitəsilə dənizə təkcə kanalizasiya suları deyil, eyni zamanda qrunt suları və neft istehsalı zamanı yaranan tullantılar da axıdılır və bu da istər ətraf mühit, istərsə də insan sağlamlığı üçün təhlükə mənbəyidir.

“Müsavat.com”  saytı Novruz bayramında karantin rejimi yenidən sərtləşdirilə bilər-.açıqlama” sərlövhəli məqalədə  bu ehtimal edilən sərtləşdirilmənin səbəbləri araşdırılır.

Müəllif  deyir ki, son günlər yoluxanların sayında azalma dinamikası davam etsə də bəziləri karantin rejinminin sərtləşə bilməsilə bağlı fikirlər də səsləndirirlər.

Müəllif vurğulayır ki, mart ayında karantin rejimində yenidən sərtləşmələrin olması ilə bağlı iddialar var.

Bununla bağlı  dosent Ədalət Rüstəm bildirib ki, Novruz bayramına kimi karantin rejimi yenidən sərtləşə bilər və səbəbi belə izah edir: “Mart ayında bayramlar çox olduğu üçün, karantin rejiminin sərtləşdirilməsi gözələniləndir. İnsanlar bayram günlərində karantin rejiminə baxmayaraq, yenə də bir-birilərinin evinə gedib- gəlirlər. Bayram günlərində yoluxma və ölüm saylarının artmaması üçün yenidən məhdudiyyətlər ola bilər. Əlbəttə, vaksinasiyadan və vətəndaşlarımızın 3 qızıl şərtə əməl etməsindən də çox şey asılı olacaq. Sevincidirici haldır ki, insanlarımız qaydalara əməl edirlər”, -  Ə.Rüstəm bildirir.