Media-icmal

Neft-qaz infrastrukturunun inkişafı, Qubanın Digah kəndinin içməli su qayğıları, uşaq ölümləri və s. məsələlər bugünkü (11 sentyabr, 2019-cu il) medianın aparıcı mövzularındandır.

Zəngin neft-qaz infrastrukturlarından biri

"Azərbaycan" qəzeti "Azərbaycan dünyada ən zəngin neft-qaz infrastrukturuna malik ölkələrdəndir" (http://www.azerbaijan-news.az/view-173676/azerbaycan-dunyada-en-zengin-neft-qaz-infrastrukturuna-malik-olkelerdendir) sərlövhəli məqalədə ölkənin neft-qaz infrastrukturunun yaradılmasını dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, bu gün Azərbaycanın həm dənizdə, həm də quruda geniş və dünya səviyyəli neft-qaz infrastrukturuna malik olması məhz 25 il əvvəl başlanan nəhəng işlərin uğurlu nəticələrindən biridir.

Həm də əlavə edir ki, "Əsrin müqaviləsi" (1994-cü ilin sentyabrında imzalanmış neft kontraktları nəzərdə tutulur-red) çərçivəsində qazanılan nailiyyətlərdən bəhs edərkən ilk növbədə Heydər Əliyev adına Bakı Dərin Özüllər Zavodunda (BDÖZ) yaradılan yenilikləri xatırlatmaq vacibdir.

"Mütəxəssislərin fikrincə, əgər bu zavod olmasaydı, "Əsrin müqaviləsi" çərçivəsində görülən işlər illərlə gecikə bilərdi. Belə ki, AÇG yataqlarında quraşdırılmış 8 platformanın bir çox əsas hissələri BDÖZ-də inşa edilib" deyə müəllif ölkənin neft-qaz infrastrukturunun yaradılmasında bu sənaye müəssisəsinin rolunu qiymətləndirir.

Müəllif deyir ki, bunun üçün isə son 25 ildə zavodda genişmiqyaslı yenidənqurma və modernləşdirmə işləri aparılıb, müəssisədə ən müasir standartlara malik qurğuların inşasına şərait yaradılıb.

Yazıda vurğulanır ki, bu gün dünyanın ən böyük neft-qaz terminallarından biri də məhz Bakının yaxınlığındakı Səngəçal qəsəbəsindəki "Səngəçal terminalı"dır ki, sözün əsl mənasında regionun neft-qaz ixracı mərkəzinə çevrilib.

Məqalədə deyilir ki, "Əsrin müqaviləsi" imzalanandan sonra tam modernləşdirilib ən müasir dəniz qurğularının inşa edildiyi məkana çevrilən obyektlərdən biri də Bakının Bibiheybət ərazisindəki ATA ("AMEK-Tekfen-Azfen") tikinti-quraşdırma sahəsidir.

Müəllif bildirir ki, dəniz neft paltformalrının bəziləri məhz bu şirkətdə inşa edildi, hazırda isə Xəzərdə Azərbaycanın qazma qurğuları işləyir və neft-qaz layihələrinin uğurlarında Azərbaycan gəmilərinin də payı var.

Müəllif hesab edir ki, 2013-cü ildə istismara verilmiş Bakı Gəmiqayırma Zavodunun fəaliyyətinin mühüm bir hissəsi neft-qaz sənayesi ilə bağlıdır və bu müəssisə neft-qaz sektoruna da böyük dəstək verir.

Yazının sonunda isə oxuyuruq: "Azərbaycan zəngin neft-qaz infrastrukturu potensialına görə Xəzər regionu ölkələri arasında xüsusi mövqeyə malikdir.

Diversifikasiya olunmuş magistral neft və qaz kəmərləri sistemi, terminallar və zavodlar, dənizin dərinliklərində istənilən əməliyyatı keçirməyə imkan verən infrastruktur regional əhəmiyyət daşıyır. Odur ki, Azərbaycan qlobal enerji təhlükəsizliyinin təminatı naminə bütün mövcud imkanlarını digər ölkələrə də təqdim etməyə hazır olduğunu dəfələrlə bəyan edib.

Dünya göstəricsindən yuxarı uşaq ölümü

"Oxu.az"da isə "Azərbaycanda uşaq ölümü dünyadakı göstəricidən çoxdur - açıqlama" (https://oxu.az/society/331186) sərlövhəli məqalə diqqəti cəlb edir.

Müəllif ölkədə qida təhlükəsziliyinin təmin olunması vəziyyətilə bağlı Milli Məclisin Aqrar siyasət komitəsinin sədr müavini, deputat Eldar Quliyevlə söhbətləşir.

Müəllifin deməsinə görə, Milli Məclisin 2019-cu il payız sessiyası dövründə "Qida təhlükəsizliyi haqqında" qanun layihəsinin müzakirəyə çıxarılması gözlənilir.

Yazı müəllifi əlavə edir ki, deputat E.Quliyev isə "oxu.az-a açıqlamasında qida təhlükəsizliyinin həyata keçirilməsi ilə bağlı təkliflərini verib.

Azərbaycanda Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin tam gücü ilə fəaliyyət göstərdiyini, qida təhlükəsizliyinin təmin olunması ilə bağlı iş aparıldığını deyən deputat həm də görüləcək işlərin də çox olduğunu da bildirib.

"Müasir avadanlıqlarla məhsullar yoxlanılır. Ekoloji təmiz məhsullar olmalıdır. Yoxlamalar getsə də, tez-tez zəhərlənmə hallarına rast gəlinir", - E.Quliyev əlavə edib.

Deputat bildirib ki, qida təhlükəsizliyi ilə bağlı nəzarət güclü olsa da, görülən tədbirlər buna adekvat deyil.

"Bir də görürsən yazırlar ki, filan rayonda 10 nəfər zəhərləndi. Nədən zəhərləndi? Buna görə kim məsuliyyət daşıyır? Bu məsələ qabardılmır. Bu da bizi narahat edir. Bəzən işbazlar mənşəyi bilinməyən məhsullardan qida istehsal edirlər".

Məsələyə eyni yanaşma da lazım gəldiyini deyən deputat həm də uşaqların qidalanmasına da diqqəti çəkib.

Deputatın deməsinə görə, onları ən çox maraqlandıran məsələ uşaqların qidalanmasıdır: "Azərbaycanda beş yaşına qədər uşaqlar arasında ölüm səviyyəsi

hələ dünyadakı orta göstəricilərdən artıqdır. Bu da uşaqların düzgün qidalanmaması və mənşəyi bilinməyən məhsulların uşaqlara verilməsidir.

Digər məsələ isə analarla bağlıdır. Ana uşağa minimum altı ay süd verməlidir", deyə E.Quliyev vurğulayıb.

Bir kəndin içməli su dərdi...

"Moderator.az"da isə "Qubanın Digah kəndindəki içməli su böhranı həllini tapacaqmı? (https://www.moderator.az/news/287762.html) sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif Digah kəndinin içməli su kimi sosial problem yaşamasının səbəblərini araşdırır.

Müəllif deyir ki, redaksiyaya müraciət edən sakinlər yay boyu içməli suyun palçıq və lil şəklində gəlməsi səbəbilə içməli sudan istifadə edə bilmədiklərinə görə əziyyət çəkiblər.

Yazıda vurğulanır ki, məsələ ilə bağlı Quba rayon Su İdarəsi ilə əlaqə saxlanılıb və idarə məsələdən xəbərdar olduğunu bildirib: "Məsələdən xəbərdarıq.

Amma Digah kəndi bizim tabeçiliyimizdə deyil. İcra Hakimiyyəti və bələdiyyənin tabeçiliyindədir deyə, biz heç nə edə bilmirik. "Azərsu"nun da sayğacı yoxdur. Kənd camaatına Bakıdan bir qrup ezam gəlir, suyu maşınlarla Digah kəndinin camaatına paylayırlar", idarədən belə bildiriblər.

İdarə təmsilçisi suyun sakinlərə satılması, yoxsa pulsuz verilməsini bilmədiyini söyləyib: "Onu deyə bilmərəm, satırlar, ya pulsuz verirlər. O kəndə su çəkmək üçün layihə lazımdır. "Azərsu" rəsmi olaraq xidmət götərmir. Köməklik edirik ki, camaat su ilə təchiz olunsun. Oranın suyu artezandan gəlir. Qaya aşıb kanalın ağzını tutub, ona görə də su palçıq kimi gəlir.Yəni, bizlik deyil. O kəndə içməli su verilməsi, çəkilməsi dövlət səviyyəsində olan bir məsələdir".

Müəllif deyir ki, kəndin içməli su ilə təmin olunması məsələsinə aydınlıq gətirmək üçün "Azərsu" ASC ilə də əlaqə saxlanılıb.

"Azərsu" təmsilçisi də təmsil etdiyi idarənin bu kəndə xidmət göstərmədiyini, bu məsələnin bələdiyyənin səlahiyyətində olduğunu bildirib: "Bizim cəmiyyət xidmət etmir. Bizə də bu barədə müraciət edilib. Bizim mütəxəssislər orada olublar, araşdırma aparıblar, gələcəkdə orda müəyyən işlər görüləcəkdir ki, sel olanda o kəndlərin sakinləri təmiz içməli su ilə təchiz edilsin. Buna baxmayaraq, bu günlərdə bizim şimal regional idarəmiz ora 2 maşın ayırıb, insanlara içməli su verilir. Baxmayaraq ki, bizim xidmətimizə aid deyil".

Son olaraq isə müəllif BMT-nin araşdırmalarına görə, yaxın 50 ildə bəşəriyyəti gözləyən ən qlobal fəlakət məhz içməli su çatışmazlığı ilə bağlı olacağını vurğulayaraq bunu ironiya ilə "deyəsən, elə indidən Qubanın bəzi kəndləri "qlobal içməli su böhranı"nın fəsadlarını hiss etməkdədir..." kimi dəyərləndirir.