Media-icmal - 21.07.2016

Dövlət başçısının səfərləri nə ifadə edir

“Azərbaycan” qəzeti dövlət başçısı İlham Əliyevin xarici səfərlərinə dair məqalə  (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=101487)   ilə çıxış edib.

Müəllifin düşüncəsinə görə, hər il olduğu olduğu kimi, bu il də dövlət başçısının xarici səfərləri, beynəlxalq konfranslara, forumlara dəvət edilməsi ölkənin önəmini göstərir və Azərbaycan üçün yeni imkanlar açır. Müəllif qeyd edir ki, dövlət başçısı bu ilin ötən dövrü ərzində 7 beynəlxalq tədbirdə iştirak edib. Bu sırada bu ilin fevralında Davosda keçirilən Forumda, NATO-nun zirvə sammitində iştirak ilk sırada gəlir. Məqalədə dövlət başçısının bu ilin fevralında 4 ölkəyə səfər etməsi və 11 görüş keçirməsi xüsusi vurğulanır. Bu səfərlər sırasında Almaniya, London, Tehran səfərlərinə toxunulur.

Müəllif İ.Əliyevin bu ilin ötən dövrü ərzində Türkiyəyə 3 dəfə səfər etməsini ayırmaqla iki qardaş ölkə arasında münasibətlərin xüsusilə önəmli olduğuna işarə edir.    

Bu səfərlər sırasında ABŞ-a səfərlər də xüsusi yer alır və müəllif bunu iki ölkə arasında strateji əməkdaşlığın yeni mərhələsi kimi dəyərləndirir. Dövlət başçısının ABŞ-da IV Nüvə Təlükəsizliyi Sammitində iştirakı da xüsusi olaraq xatırladılır.

Bu ilin aprelində Vyana, may ayında Sankt-Peterburq, iyulunda Varşava səfərləri də yada salınır, həm də bu görüşlərin Qarabağ münaqişəsilə birbaşa bağlı olduğu nəzərə çatdırılır.

NATO-nun Varşava sammitində qəbul edilən yekin sənədə belə münasibət ifadə edilir: “NATO-nun zirvə görüşündə qəbul edilmiş yekun sənəddə həmçinin Azərbaycanın suverenliyi və ərazi bütövlüyü ilə bağlı çox ciddi məqamlar öz əksini tapıb. Həmin sənəddə Azərbaycanın suverenliyi, müstəqilliyi, ərazi bütövlüyü tanınır və münaqişənin bu prinsiplər əsasında öz həllini tapmasının vacibliyi qeyd edilir”

Müəllif ötən müddətdə Azərbaycanın 6 beynəlxalq tədbirə ev sahibliyi etməsini də vurğulayır.

 Bu, kimə lazımdır

“Azadlıq” qəzeti dövlət başçısı İlham Əliyevin “Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında dəyişikliklərin edilməsi haqqında” Referendum Aktı layihəsini  (http://www.azadliq.info/147484.html)  müzakirə edir. 

İ.Əliyev layihənin Konstitusiya Məhkəməsinə (KM) göndərilməsi barədə sərəncam imzalayıb və KM Akt layihəsinə rəy verməlidir. Layihədə diqqət çəkən dəyişikliklər prezidentlik müddətinin 5 ildən 7 ilə qaldırılması, vitse-prezidentlik institutunun yaradılması, prezidentə Milli Məclisi buraxmaq, növbədənkənar prezident seçkiləri təyin etmək səlahiyyəti verilməsi, prezidentlik və deputatlıq üçün yaş məhdudiyyətinin götürülməsidir.

Müəllifə görə, layihədə nəzərdə tutulan müddəalar hakimiyyətin məqsədinin ölkədə islahatlar aparmaq, antiböhran tədbirləri hazırlamaq yox, sülalə hakimiyyətinin ömrünü uzatmaq olduğu qənaətini ifadə edir.

Müəllif deyir ki, I.Əliyevin məhz indiki mərhələdə prezidentlik müddətinin uzadılmasına nail olmaq istəməsi təsadüfi deyil. Müəllifə görə, səbəb aşağıdakıdır:

 “İ.Əliyev hakimiyyəti 23 il ərzində belə vəziyyətə düşməyib. Yarıtmazlıq, səriştəsizlik, məsuliyyətsilik, acgözlük ölkəni elə bir fəlakətə sürükləyib ki, bu komanda ilə vəziyəti dəyişmək mümkün olmayacaq”.

Müəllif düşünür ki, bunu Ilham Əliyev bilir, qarşıdakı mərhələdə narazılığın daha çox artacağını, hökumətə nifrətin dərinləşəcəyini başa düşür. Ona görə də məsələni indidən həll etmək, əbədi hakimiyyətə gedən yolu legitimləşdirmək istəyir. Müəllifin firkincə, Ilham Əliyevin bu dar macalda Konstitusiyaya dəyişiklik etmək istəməsi cəmiyyətdəki etimad limitinin tükəndiyindən xəbərdar olmasıyla bağlıdır.

         Müəllif düşünür ki, layihədə nəzərdə tutulan bütün səlahiyyətlər, istər vitse- president postları təsis etmək, parlamenti buraxmaq və yeni seçkilər keçirmək və s. səlahiyyətlər bu təhlükədən yaranıb. Bu səlahiyyətlərlə ən etibar etdiyi  şəxsləri hakimiyyətə gətirmək istəyir.

Böhran davam edir

 “Novoye Vremya” qəzeti “Neft gəlirləri olmadığı üçün dövlət büdcəsində kəsr” (http://www.novoye-vremya.com/w63061/.../#.V5ApxxHr2P8) sərlövhəli məqalədə dövlət büdcəsinin hazırkı durumu araşdırılır.

Müəllif bu ilin ilk yarısı üçün büdcənin aşağıdakı vəziyyətdə olduğunu  bildirir: “Dövlət büdcəsinin ilin ilk yarısına olan yekunları hesablanıb. Cari ilin ilk yarısına aid bütün iqtisadi göstəricilər kimi, onlar da sevindirici deyil. Büdcə gəlirlərinin əsas təminatçısı olan iki dövlət idarəsinin öz proqnozlarını yerinə yetirmələri haqda raportlarına baxmayaraq, büdcənin nə gəlir, nə də xərclər hissəsi icra edilməyib”. 

Müəllif bu ilin ilk yarısında büdcə gəlirləri 6133,8 mln. manat (icra 79%), xərcləri isə 6821,5 mln. manat (icra 89%) olub, beləliklə, ÜDM-in 2%-i həcmində və ya 687,7 mln. büdcə kəsiri yaranıb. İkinci rübdə isə büdcə xərcləri 4198,1 manat olmaqla gəlirləri kəskin şəkildə üstələyib.

Müəllif büdcədə kəsirin yaranmasına əsas səbəb kimi Neft Fondundan daxil olan vəsaitlərin azalmasını göstərir və bunu belə izah edir: “Beləliklə, büdcənin gəlirlər hissəsinin tam icra olumaması Dövlət Neft Fondundan daxilolmaların tam həcmli olmaması ilə bağlıdır. Bu, bir daha neft gəlirləri olmadan büdcənin keçinə bilmədiyini göstərir”.

Müəllif büdcənin ilk yarımildəki durumunu bütünlükdə belə dəyərləndirir ki, dövlət büdcəsini doldurmaq üçün neft gəlirlərini əvəz edəcək mənbə yoxdur, bundan da irəli gələrək büdcə proqnozları yerinə yetirilməyib. Bunlar isə bütünlükdə bir daha iqtisadiyyatda böhranın davam etməsini, sosial sahədə gərginliyin güclənməsini təsdiq edir. 

Bakının su probleminin həlli yalan çıxdı

“Bizim Yol” qəzeti “Azərbaycanın su dərdi” sərlövhəli məqalədə ölkənin içməli su (http://www.bizimyol.info/news/81579.html) problemini araşdırır.

         Müəllif  yazır ki, bu sahəyə uzun dövrdür ki, böyük investisiyalar cəlb edilib, amma problemin heç yarısı həll olunmayıb. Məsələn, “Taxtakörpü” su anbarının tərkibinə daxil olan Samur-Abşeron suvarma sisteminin yenidən qurulmasına bu ilin iyuluna kimi Dövlət Neft Fondundan 1,3  milyard manat xərclənib. Tikinti işləri davam etməkdədir. 

         "Azərsu" ASC Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəmərinə isə 780 milyon manat sərf edib, amma Abşeron yarımadasını hələ də  fasiləsiz su ilə təmin edə bilmir. Bakının ətraf rayonları, yeni fərdi yaşayış massivləri artezian quyularından istifadə edirlər. “Ekspertlər bildirirdilər ki, Oğuzdakı yeraltı su mənbələri Oğuz-Qəbələ Bakı kəmərini təmin edəcək gücdə deyil, kəmərin bir müddət çalışması nəticəsində yeraltı suların quruması baş verər və ərazi üçün ekoloji problemlər yarada bilər.

         Müəllif layihələndirmə zamanı, Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəmərində sutkalıq suyun verilişi 5 kub/metr nəzərdə tutulduğunu, indi isə bu rəqəmin 2 kub/metrdən  çox olmadığını bildirir. Səbəb kimi kəmərətrafı kəndlərdə yeraltı suyun azaldığı göstərilir. Demək olar ki, Bakının su şəbəkəsinin yenidən qurulması sahəsində atılan addımlar paytaxt sakinlərinin içməli su təminatında ciddi dəyişikliklərə səbəb olmayıb. "Halbuki, Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəməri tikilən zaman Bakı sakinlərinin 85%-nin fasiləsiz su ilə təmin olunacağı deyilirdi.

Müəllif deyir ki, OQB su kəməri boyu ərazilərdə drenaj sisteminin pozulması əhaliyə məxsus torpaq sahələrinin su ilə dolmasına və bataqlıqlaşmasına səbəb olur,  bu da yerli əhalinin əsas gəlir mənbəyi olan fındıq bağlarının quruması ilə nəticələnir. Oğuz rayonu ərazisində əhalinin içməli su mənbəyi  30  bulaq və artezian isə artıq quruyub.