Media-icmal 22.07.20

Paytaxtda ətin qiymətinin baha olmasının səbəbləri, COVİD-19-a yoluxmanın arta bilməsi ehtimalı, deputatdan 2020-ci il 12-14 iyul döyüşlərinə baxış və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır.  

Ət niyə bahadır?-ekspert şərhi

“Yenisabah.az” saytında yer alan  “Monopolistlər imkan versə, Bakıda ətin qiyməti 7-8 manat olar”-ekspert sərlövhəli məqalədə müəllif Bakıda ətin satış qiymətinin baha olması barədə iqtisadçı-ekspert Akif  Nəsirli ilə söhbətləşir.

Müəllifə görə, ətin qiymətinə təsir edən amillər əsasən, toy-yas mərasimləri və restoran biznesidir, hazırda bunların hamısına yasaq tətbiq edilib.

Müəllif vurğulayır ki, bu halda bazarda ət bolluğu müşahidə olunmalı, ətin qiymətinin ucuzlaşması ilə nəticələnməlidir, lakin bu, baş vermir, səbəbi nədir? 

A.Nəsirliyə görə, ətin ucuzlaşması Bakıda müşahidə olunmur, rayonlarda isə qiymətdə 20%-ə qədər azalma müşahidə edilir.

Ekspert Bakıda ətin baha olmasına əsas səbəb kimi bölgələrdən Bakıya ət gətirilməsində müəyyən problemlərin olmasını, karantin tətbiqilə bağlı fərdi sahibkarların paytaxta əvvəlki qədər ət gətirə bilmədiyini göstərir.

Ekspertə görə, daha bir səbəb rayonlarda bazara mal çıxarılmasına olan əngəllərdir, bazarların çoxu ya işləmir, ya da zəif işləyir, bazara heyvan çıxarmaq üçün fermerlərdən, kəndlilərdən sənədlər istənilir.

A.Nəsirli hesab edir ki, növbəti səbəb tələbi nəzərə alaraq Bakıya gətirilmiş ət tədarükünün azalması, həm də rəsmi ət tədarük edən sahibkarların sayının az olması ilə bağlıdır: “Belə ki, sayı az olduğuna görə onlar bir-birləri ilə sindikat razılaşmaya gedirlər, mal müəyyən qədər azaldılmalıdır. Bu da monopoliyanın bir formasıdır. Bakı şəhərində ətə tələbatı elə tənzimləyirlər ki, qiymət sabit qalsın”, - A.Nəsirli paytaxtda ətin baha olmasına şərh verir.

İqtisadşı hesab edir ki, Bakıda ətin qiyməti indikindən təxminən 20-30% aşağı olmalı idi, amma süni maneələr nəticəsində qiymət düşmür.

Ekspertin vurğulamasına görə, ən çox ət gətirilən Bərdə, Beyləqan, İmişli  Ağcabədi, Saatlı, Sabirabad rayonlarında qoyun ətinin qiyməti 8-9,  quzu əti 9-10, mal əti isə 7-8 manatdır.

İqtisadçi iddia edir ki, hətta Bakıya mal tədarük edən sahibkarların Bakıda ətin qiymətini özlərinə sərf edən kimi saxlamaları rayonlarda qiymətə ciddi təsir edir, belə ki, Bakıya mal az gəlir, yerlərdə çox qalır, təklif tələbi üstələyir, yerlərdə ətin qiymətini aşağı salır. 

Yoluxma arta bilər xəbərdarlığı

Redaktor.az saytı “Professor:  Yoluxanların sayı yenidən arta bilər-sərt karantin” sərlövhəli məqalədə tibb professoru Adil Qeybulla  bir neçə gündür Azərbaycanda koronavirusa yoluxanların sayının azalmasına aid şərh verir.

Adil Qeybulla bildirib ki, yoluxma sayının azalmasının səbəbi bir çox insanların qeydiyyata alınmadan müalicə almasıdır: “Bəzi insanlar virusa yoluxduqlarını gizlədir, beləliklə qeydiyyata düşmədən və buna görə də yoluxma sayında azalma müşahidə edilir.  

Amma professora görə, bu baxımdan hələ də yoluxmanın azalmasına aldanaraq insanlarda rahatlıq yaratmaq əsaslı deyil.  

“Vətəndaşlar mütləq şəkildə karantin qaydalarına əməl etməlidirlər. Əks halda ölkədə yenidən ciddi vəziyyət yarana bilər, ”- professor məsələnin perspektivi barədə fikrini bildirir.

Professor  xüsusi karantin rejiminin yumşaldılmsı, karantin qaydalarına diqqətin artırılmasının daha doğru olduğunu bildirib: “Hesab edirəm ki, artıq xüsusi karantin rejiminin tətbiqini dayandırmaq, karantin qaydalarına nəzarəti artırmaq lazımdır”.

Professor vurğulayır ki, xüsusi karantin rejimində metro bağlanıb, insanlar da məcbur şəkildə avtobusdan istifadə edirlər, nəticədə ictimai nəqliyyatda sıxlıq yaranır. Belə olan halda da yoluxmanın sayı artır. Sıxlıq olan yerdə nə sosial məsafə, nə də digər karantin qaydaları gözlənilmir”, - o bildirib.

Ermənistan bunu təkbaşına etmədi- deputat

“Modern.az” saytı  “Vahid Əhmədov xaricdəki azərbaycanlı iş adamlarına müraciət etdi” sərlövhəli məqalədə 2020-ci il iyulun 12-14-də Tovuz rayonu istiqamətində baş vermiş döyüşlərin mahiyyəti barədə deputat Vahid Əhmədovun fikirlərinə yer verir. 

Deputat deyir ki, Ermənistanın hərbi təxribatı nəticəsində baş verən 4 günlük müharibənin məqsədi enerji çəkişməsilə bağlı olub.

Deputat vurğulayır ki, neft-qaz kəmərləri məhz Tovuz rayonunun ərazisindən keçir və Ermənistan ona görə bu istiqamətdə aktivləşib: “Ermənilər faktiki olaraq enerji layihələrini pozmaq üçün belə təxribatçı addım atdılar. Bunu isə özbaşına etmədilər, Ermənistanı bu addımı atmağa vadar edən dövlət var. Rusiya çox maraqlı idi ki, Azərbaycan enerji layihələrini onların vasitəsilə xaricə çıxarsın. Amma  prezident İlham Əliyev siyasi iradə ortaya qoyaraq, Azərbaycanın qaz kəmərlərinin Gürcüstan və Türkiyə vasitəsilə Qərbə çıxışını təmin etdi. Həmin vaxt ölkədə çox ciddi problemlər də yaşanmışdı. Nəhayət, 2012-ci ildə bu müqavilələr imzalandı və TANAP, TAP layihələri reallaşdırıldı”.

Deputata görə, pandemiya ilə bağlı dünya bazarında Rusiya qazına ehtiyac kəskin azalıb, o cümlədən, Türkiyə Rusiyadan qaz almaq istəmir, Azərbaycan qazı onlara daha çox sərfəlidir, hətta bu məsələdə Rusiya-Türkiyə arasında müəyyən gərginləşmələr gözlənilir.

V. Əhmədov həmçinin Rusiyada fəaliyyət göstərən Azərbaycanın iş adamlarına müraciət edərək onları erməni ixracını blokadaya alaraq onlara ziyan vurmağa çağırıb: “Bölgədə vəziyyət gərgindir. Ermənistan bu gərginliyi yaradan dövlətin oyuncağıdır, onun istədiyi kimi hərəkət edir. Amma məsələ bu cür davam edə bilməz”.