Media-icmal 23.04.20

Koronavirus pandemiyasına qarşı görülən tədbirlər, “kredit tətilləri”nin yubanması qayğıları, dünya neft bazarındakı durum, internet sahəsindəki problemə  baxış və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır...

“Azərbaycan” qəzeti  “Azərbaycanda həyata keçirilən uğurlu siyasət effektiv nəticə verir” sərlövhəli məqalədə ölkədə koronavirus pandemiyasına qarşı görülən tədbirləri deputatlarla dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, bu pandemiyadan bütün dünya əziyyət çəkir, virusun miqyası dərin qlobal böhrana, dünya iqtisadiyyatı üçün çox ciddi təhdidə çevrilib.

Müəllif əlavə edir ki, Azərbaycanda zamanında atılan qabaqlayıcı tədbirlər nəticəsində təhlükənin ciddi fəsadlara yol açmasının qarşısı alındı.

Deputat Bəxtiyar Əliyevə görə, dünya sosial-iqtisadi böhran dövrünə qədəm qoyub, belə ki, koronavirus pandemiyası ciddi fəsadlar törədir, Azərbaycan isə bu durumdan az itki ilə çıxmaq üçün qabaqlayıcı tədbirlər görüb.

B.Əliyev deyir ki, koronavirus pandemiyasının Azərbaycanda qarşısını almaq üçün dövlət rəhbərliyi bütün imkanları, sosial-iqtisadi həyatın bütün sahələrini, vətəndaşların, xüsusilə aztəminatlı ailələrin sosial müdafiəsinə yönəltdi.

Deputat hesab edir ki, son günlər sağalmanın yoluxma faktlarından daha çox olması isə onu deməyə əsas verir ki, həyata keçirilən tədbirlər effektiv nəticə verməkdədir.

Müsavat.com-da “Kredit tətili gecikir: faiz və dəbbə pulu hesablanacaqmı?” sərlövhəli məqalədə isə müəllif koronavirus pandemiyası fonunda bank-müştəri münasibətləri barədə ekspert Rəşad Həsənovla söhbətləşir.

Müəllifin sözlərinə görə, dünyanın əksər ölkələrində koronavirusun iqtisadiyyata vurduğu zərbələrə cavab olaraq banklar “kredit tətilləri” elan ediblər, amma Azərbaycanda banklar belə addım atmayıblar.

Müəllif hesab edir ki, bu istiqamətdə hökumətdə müzakirələrin getdiyi bilinsə də, gözləntilər o qədər də yüksək deyil, bu halda isə faizlərin və dəbbə pullarının hesablanması ilə problemli kreditlərin həcminin artması da gündəmə gələcək. 

R.Həsənov deyir ki, bu məqsədlə Mərkəzi Bankda işçi qrup yaradılıb, amma bu işçi qrup tədbirlər planını və bu çərçivədə qəbul ediləcək qərarları ictimailəşdirməyib. Onun fikrincə, Mərkəzi Bank “kredit tətilləri”ni özəl bankların işi sayaraq, buna müdaxilə etmir.

Ekspertə görə, bununla belə, Mərkəzi Bankın əlində alətlər var ki, bununla kredit tətillərinə şərait yarada bilir.

R.Həsənov deyir ki, proses gecikir, vəziyyət isə daha çevik qərarlar tələb edir, amma görünən də odur ki, bu işçi qrupu çox ciddi qərarlar qəbul etməyəcək.

Onun fikrincə, nəticədə həm vətəndaş, həm də biznes öz öhdəliklərini yerinə yetirə bilmir, hətta pandemiyanın başa çatması belə problemi həll etməyəcək, çünki 2020-ci il üçün Azərbaycan iqtisadiyyatında resessiya qaçılmazdır. “İqtisadiyyat geriləyirsə, bütün fəaliyyət sahələrində domino effekti ilə təsirlər olacaq və gəlirlər azalacaq. Bunun nəticəsində vətəndaş və  biznes öhdəliklərini yerinə yetirə bilmədiyi üçün banklar daha ciddi bir böhranla üzləşmiş olacaqlar”.

R.Həsənovun sözlərinə görə, Azərbaycan bank sektoru pandemiyanın effektlərinə hazır deyil. 

“Bizimyol.info”da “Neft “ölür”: Azərbaycanı nə gözləyir…?” sərlövhəli məqalədə müəllif dünya bazarında neftin qiymətinin kəskin ucuzlaşmasını, bunun Azərbaycana mümkün təsirlərini dəyərləndirir.

Müəllif dünya neft bazarında ABŞ-ın WTI markalı neftinin 40 dollara, “Brent” markalı benzinin 19-20 dollara  düşdüyünü, Azərbaycan neftinin 21 dollara təklif edildiyini bildirir. 

“Anbarlar təbii sərvətlə dolub-daşır. Neft ehtiyatını saxlamağa faktiki yer qalmayıb... Onlar məhsulun öz üstlərində qalmaması üçün hətta əlavə pul ödəməyə hazır olduğunu göstərirdi... Ərəblər avropalılara orta qiymətdən 10,3 dollar ucuz məhsul təklif edir. Bu addım bizim üçün arzuolunmaz nəticə ortaya çıxara bilər”, deyə müəllif neft bazarındakı ümumi mənzərəni təsvir edir.

Müəllif Azərbaycan neftinə  Avropanın cənubunda müştəri tapa biləcəyini söyləyir, amma hələ ki, dünya ölkələrinin hava əlaəqələrini qaydaya salmağa tələsmədiyini yada salır.

Müəllifə görə, Avropa İttifaqı qeyri-Avropa ölkələrinin Şengen zonasına buraxılmasını sentyabra qədər təxirə salmaq istəyir və görünən budur ki, dünya neft bazarının əsas oyunçuları ciddi addımlar atmasa, yaxın müddətdə qiymətin yüksəlişi baş verməyəcək.

“Yeniavaz.com”da isə “Osman Gündüz: Düşünürəm ki, nazirliyin açıqlaması reallığı əks etdirmir” sərlövhəli məqalədə müəllif Azərbaycanda internet kəsintisinin səbəblərini multimedia sahəsində ekspert Osman Gündüzlə araşdırır.

O.Gündüz hesab edir ki, Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinin ölkədə internet problemi yaranmasına səbəb kimi Azərbaycana gələn beynəlxalq rabitə xətlərindəki nasazlıqları göstərməsi reallığı əks etdirmir.  

Onun sözlərinə görə, ölkəyə interneti gətirən 2 magistral provayderin, Delta Telecom və AzerTelecom-un yetərincə rezerv və alternativ kanalları var: “Hazırda ölkə internetində baş verən problem daxili problemdir, lokal infrastrukturun problemidir. Əgər bütün provayderlərdə internet varsa, yalnız Aztelekomda internet yoxdursa, NRYTN-nin bunu yalnız backbone provayderin üzərinə atması bir qədər qeyri-ciddi səslənir”.

O.Gündüz hesab edir ki, “Aztelekom” özəl provayderləri sıxışdırıb regionlardan çıxarmaq, onların müştərilərini oğurlayıb öz müştəri sayını artırmaq əvəzinə internet dayanıqlığını artırmalı idi, bunu etmədi.