Media-icmal 24.06.17

Azərbaycanda "Formula-1" yarışları, neftdən asılılığın davam etməsi, Azərbaycanda reklam işinin perspektivi bugünkü (24 iyun 2017-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır...

Dünyanın idman mərkəzi-Azərbaycan

"Azərbaycan" qəzeti "190 ölkədən 500 milyondan çox tamaşaçı..." sərlövhəli (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=124898) məqalədə ölkədə dünəndən start götürən "Formula-1" "Azərbaycan "Qran-Pri" yarışlarının əhəmiyyətini dəyərləndirir.

Müəllif Azərbaycanın artıq idman ölkəsinə çevrildiyini və onlarla Avropa və dünya miqyaslı yarışlar keçirdiyini, böyük uğurlar əldə eydiyini və "Formula-1" yarışlarının başlanması ilə dünyanln diqqətini yenə də özünə cəlb etdiyini bildirir.

"Belə bir möhtəşəm yarışın Bakıda keçirilməsi dünyaya növbəti dəfə azərbaycanlıların mehribanlığı, qonaqpərvərliyi, qədim tarixi, füsunkar təbiəti, mentaliteti, sürətlə inkişaf edən müasir ölkə ilə tanışlıq fürsəti verib".

Müəllif məqaləsində "Formula-1" yarışları, burada istifadə olunan avtomobillər barədə məlumat verir və hazırda sürət yarışı azərkeşlərinin "Azərbaycan həyəcanı" yaşadıqlarını vurğulayır.

Müəllif deyir ki, Bakı Şəhər Halqası "Formula-1" təqviminə ən yeni əlavədir, bu trekin uzunluğu 6 kilometrdən bir qədər çoxdur, əsasən paytaxtın tam mərkəzindən və gözəl məkanlarından keçir.

Yarışa dünəndən, yəni, iyunun 23-dən start verildiyini deyən müəllif buna hazırlığın xeyli vaxtdır getməsinə diqqət çəkərək bunu ideal ev sahibliyi nümunəsini növbəti dəfə nümayiş etdirmək kimi dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, bütövlükdə bu mötəbər tədbir Azərbaycanı növbəti dəfə beynəlxalq aləmə daha yaxından tanıdır, çünki bu yarışların dünyada kifayət qədər tamaşaçısı var, bütün dünyada isə "Formula-1" Azərbaycan mərhələsini 190 ölkədən 500 milyondan artıq tamaşaçı izləyir.

Müəllif bu məqamı da yada salır ki, hazırda dünyanın ən böyük kütləvi informasiya vasitələri, eləcə də 100-dən çox ölkənin xəbər agentlikləri Bakıda keçiriləcək "Formula-1" yarışı barədə xəbərləri dünyaya yayırlar: "Tək yarışın keçirilməsi deyil, qonaqların, tamaşaçıların ölkə, milli dəyərlərlə tanışlığı, Bakıda olduğu günlərdə vaxtlarını səmərəli keçirmələri üçün yaradılan şərait, dünyada sevilən populyar müğənnilərin iştirakı ilə konsert proqramlarının təşkili Azərbaycanın mükəmməl ev sahibliyi nümunəsinin ayrı-ayrı detallarıdır. Beləliklə, Azərbaycan yüksək təşkilatçılıq ənənəsinə bu dəfə də sadiqdir".

Beləliklə, Azərbaycan yenidən dünya idmansevərlərinin diqqət mərkəzində olacaq, bu münasibətlə Azərbaycan gələn qonaqlar, habelə paytaxt sakinləri yarışları canlı şəkildə izləyə bilirlər: "Şübhə yoxdur ki, "Odlar ölkəsində, sürət zirvəsində" devizi ilə keçirilən bu yarışlar da insanlara uzun müddət xatırlanacaq həyəcanlı və sevincli dəqiqələr bəxş edəcək. Başqa cür ola da bilməz. Çünki bu yarışların təşkilatçısı dünyanın idman mərkəzi olan Azərbaycan dövlətidir!"

İnkişaf üçün yetərli olmayan islahatlar

"Novoye Vremya" qəzetində "Heft tələsindən necə çıxmalı?" sərlövhəli məqalə oxumaq olar (http://www.novoye-vremya.com/w96060/.../#.WU1JkmiLTIU).

Müəllif deyir ki, son illər neftin qiyməti sabit deyil, daim enməkdədir, buna baxmayaraq, OPEK-ə daxil olan və olmayan neft istehsal edən ölkələr qara qızılın hasilatının azaldılması barədə sazişi uzatdılar: "Bu isə o deməkdir ki, neft sahəsi aparıcı olan ölkələr büdcənin doldurulmasında yenə də gərginlik yaşayırlar, çünki valyuta daxilolmaları ilk növbədə neftin qiymətindən asılıdır".

Müəllif son illər Azərbacanda islahatlar getsə də ölkənin hələ də neftdən asılı qaldığını deyir və neftin qiymətinin bundan sonra da enməsinin bəzi yaxşılaşmış göstəriciləri də heçə endirə biləcəyini söyləyir.

Ölkədə qeyri-neft sektorunun inkişafını deyən müəllif bunu da vurğulayır ki, amma bu sahə hələ ki neft sahəsindəki itkilərin yerini doldura bilmir.

Məqalədə kənd təsərrüfatı, informasiya texnologiyaları və s. sahədə inkişaf olduğu deyilsə də bunların hələlik neft sahəsinə alternativ olmağı bacarmadıqları vurğulanır.

Müəllif ölkənin ixrac sahəsunə toxunaraq qeyri-neft sektorundan olan ixrac barədə danışır və sonda xatırlatmağa məcbur olur ki, ölkənin yenə də əsas ixrac məhsulu olaraq enerji daşıyıcıları qalmaqdadır: "Bunların hamısı yaxşıdır, amma bütünlükdə ixrac sistemini və rəsmi statistikanı nəzərə alsaq 5,2 milyard manatlıq bütün ixracın 3,6 milyard dolları neft-qaz məhsullarının payına düşür ki, bu da bütün dövriyyənin 92%-i deməkdir".

Məqalədə bu məqam da xüsusi olaraq vurğulanır ki, 2017-ci ilin ilk rübündə neft-qaz sektorunun payına 1,5 milyard dollar profisit düşsə də qeyri-neft sektorunda 1,1 milyard dollar defisit olub.

Müəllif deyir ki, ölkə daxilində də maraqlı durum yaranıb, belə ki, ölkədə qeyri-neft sahəsini inkişaf etdirmək üçün islahatların getdiyi elan olunsa da əsas sərmayələr neft-qaz hasilatı sənayesinə yatırılır və bu ilin mayında bu sahəyə 2,982 milyard manat yatırılıb ki, bu da bütün kapital qoyuluşunun 70%-ə yaxını deməkdir.

Yazı müəllifi ölkədə qeyri-neft sektorunun inkişaf etdiyini desə də onun ÜDM-in yaranmasındakı payının çox cüzi olduğu vurğulanır, hazırda Azərbaycanın neftdən asılılığı kritik həddədir və odur ki, neftin qiymətinin bundan sonra da düşməsi manatın sabitləşməkdə olan məzənnəsini alt-üst edə bilər.

Bunu demək olar ki, qeyri-neft sahəsinin inkişafı üzrə görülən tədbirlər yetərli deyil, kifayət qədər problem var ki, sahibkarlığın, azad rəqabətin inkişafına mane olur və bu sahədəki 2-3%-lik artım ölkə iqtisadiyyatını dəyişdirə bilmək üçün olduqca azdır.

Ölkədə reklamın qeyri-müəyyən perspektivi

"Yeni Müsavat" qəzeti "Hökumət reklam bazarını nəzarətə aldı, bəs sonra?"

(http://musavat.com/news/hokumet-reklam-bazarini-nezarete-aldi-bes-sonra_448775.html) sərlövhəli məqalədə ölkədə reklam işinin perspektivini ekspert Natiq Cəfərli ilə müzakirə edir.

Müəllif iyunun 20-də ölkədə Reklam Agentliyi publik hüquqi şəxsin yaradılması haqda fərmanın imzalandığını, reklam məsələlərilə bağlı bu qurumun sorumlu olduğunu bildirir.

Müəllif xatırladır ki, bu fərmana qədər ölkədə reklam sahəsində yeganə təşkilat Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətindəki Reklam və İnformasiya İdarəsi idi.

Məqalədə deyilir ki, ekspertlər də Reklam və İnformasiya İdarəsinin fəaliyyətini müsbət dəyərləndirmirlər: "Qurumun fəaliyyəti dövründə reklam bazarında həm gəlir, həm də keyfiyyət baxımından heç bir müsbət nəticə əldə olunmayıb, qanun və göstərişlərə riayət edilməyib", ekspertlər belə deyirlər.

Müəllif deyir ki, bu reklam idarəsi küçə reklamlarından 1 milyon 250 min dövriyyə olduğunu göstərsə də əslində real rəqəm 10 dəfələrlə çoxdur, odur ki, Reklam Agentliyi yaradılaraq milyonların dövr etdiyi reklam bazarına, gəlirli sahəyə nəzarət Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətindən alındı.

"Əslində dünyagörüşüm və iqtisadi baxışlarıma görə, dövlətin iqtisadiyyatda iştirakı minimum olmalıdır. Reklam elə bir sahədir ki, burada nə qədər çox ciddi rəqabət mühiti yaranarsa, bir o qədər də keyfiyyət üstünlükləri və qiymət fərqi yaranar". Ekspert Natiq Cəfərli bu durumu ölkədə reklam sahəsinin perspektivilə bağlı qəzetə şərh edir.

N.Cəfərli relklam bazarına nəzarətin dövlətin əlinə keçməsini də yaxşı hal saymır, hesab edir ki, reklam ciddi rəqabətli mühit olan ölkələrdə güclü olur.

Ekspert Azərbaycanla eyni əhali sayına və əraziyə malik Macarıstanda

reklam dövriyyəsinin təqribən 2 milyard avro olduğunu bildirir: "Burada çap mediasından, küçə reklamlarından tutmuş, televiziyalara qədər ümumilikdə 2 milyard avroya yaxın reklam bazarı var ki, bu da çox böyük rəqəm, böyük iqtisadi faktordur və iqtisadiyyatda on minlərlə insanın çalışmasına səbəb olur".

Ekspert Azərbaycan reklam bazarının son rəsmi rəqəmlərə görə 80-90 milyon dollar civarında olduğunu deyərək bunu çox kiçik rəqəm adlandırır və reklam bazarında inkişaf üçün böyük rəqabət mühitinin yaranmasının vacibliyini bildirir: "Yeni yaradılmış agentlik ilkin mərhələdə bu mühitin formalaşmasına kömək edəcəksə, sonradan agentliyin özəlləşdirilməsi və ya digər formaya keçməyə baş verəcəksə, təbii ki, bazarda aktiv dinamikaya səbəb olmağa əsas verə bilər. Amma dövlətin nəzarətində olacaqsa, həm qiyməti, tarifi agentlik diqatə edəcəksə, bu, bazarda kiçik reklam şirkətlərinin sıradan çıxmasına səbəb ola bilər".