Media-icmal 26.09.18

Ölkə əhalisinin işlə təminatı, məhkəmə-hüquq sistemində vəziyyət, valyutadəyişmə məntəqələrinin fəaliyyətsizliyi və s. məsələlər bugünkü (26 sentyabr, 2018-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır.

Vətəndaşın sosial müdafiə təminatı-iqtisadi inkişaf

"Azərbaycan" qəzeti "Güclü dövlət, iqtisadi inkişaf vətəndaşın sosial müdafiəsinin təminatıdır" sərlövhəli məqalədə ölkədə davamlı olaraq iş yerlərinin açılmasını dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, son 15 ildə daha çox istehsal və xidmət sahələrinin yaradılması

Azərbaycan dövlətinin həyata keçirdiyi iqtisadi siyasətin əsas məqsədlərindəndir.

"Belə ki, ölkəmizdə yeni müəssisə və xidmət sahələri yarandıqca əhalinin məşğulluq problemi də həll olunur. Bunun nəticəsidir ki, ölkədə işsizliyin səviyyəsi 5 faizədək azalıb. İndi dünyada baş verən siyasi və iqtisadi gərginlik dövründə bu, yüksək rəqəmdir.

Müəllif Nazirlər Kabinetinin 2018-ci ilin birinci yarısının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunan iclasında prezident İlham Əliyevin də əhalinin məşğulluğuna xüsusi önəm verdiyini bildirir: "Özünüməşğulluq proqramını icra etmək üçün indi kifayət qədər vəsait var. Hesab edirəm ki, hər il 6-7 min insan bu proqrama cəlb olunarsa, bir neçə ildən sonra heç sosial yardıma da ehtiyac qalmayacaq və insanlar öz halal zəhmətləri ilə pul qazanacaqlar, ailələrini saxlayacaqlar və ölkə iqtisadiyyatına töhfələrini verəcəklər".

Müəllif vurğulayır ki, qarşıya qoyulan hədəfə yetmək üçün dövlət iqtisadiyyatın kapitallaşması və kreditləşməsi siyasətini həyata keçirir, bu sırada özəl sektoru da unutmur: "Son 15 ildə sahibkarlara 2,2 milyard manat güzəştli kredit verilib, bu proses davamlıdır. Hər il sahibkarlar dövlətin bu dəstəyindən faydalanır. Alınan həmin kreditlər nəticəsində sahibkarlar tərəfindən 163 min yeni iş yeri açılıb".

Yazı müəllifi deyir ki, bu il sahibkarlara 170 milyon manat güzəştli kredit ayrılıb və bu kreditlərin çox hissəsi verilib və 7 mindən çox yeni iş yerinin yaradılması imkanı yaranıb.

Müəllif deyir ki, 1500 fermerlə müqavilə bağlanılıb ki, bu müqavilələrin icrası kənd təsərrüfatında əlavə olaraq 3600 iş yerinin açılması demək olacaq.

Müəllif vurğulayır ki, qeyri-neft sektorunun inkişafı və sənayeləşmə siyasəti də yeni iş yerlərinin açılmasına səbəb olub, sənaye parkları və məhəllələrinin yaradılması buna örnəkdir. "İndiyədək sənaye parklarına 2,6 milyard dollar investisiya yatırılıb ki, tikintidə və istehsal sahələrində 11 minə yaxın yeni iş yeri açılıb. Növbəti mərhələdə bu sahəyə əlavə olaraq 1,1 milyard dollardan çox investisiya yatırılacaq və yatırılan bu sərmayə əlavə 7500-dək yeni iş yerinin açılmasına imkan verəcək".

Müstəqil məhkəmə sistemi olmadan ...

"Novoye Vremya" qəzetində "Müstəqil mühakimə -qanun qarşısında hamının bərabərliyinin zəmanətidir" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif bütünlükdə ölkənin məhkəmə sistemindəki mövcud vəziyyəti müzakirəyə çıxarır.

Bu sahədə vəziyyətin yaxşı olmamasını müəllif manatın 2015-ci ildə devalvasiyasına qədər dollarla götürülmüş kreditlərlə bağlı bank-müştəri münaqişəsində Azərbaycan Konstitusiya Məhkəməsinin sentyabrın 21-də bankların xeyrinə çıxardığı qərarla əsaslandırır: "Məhkəmənin bu qərarını ən aşağısı qəribə və mübahisəli adlandırmaq olar, belə ki, manatın devalvasiyaya uğramasında vətəndaşın hər hansı günahı yoxdur. Amma indi məsələ vətəndaşla dövlət orqanları arasında münaqişə olduqda məhkəmələrin niyə sonuncuların tərəfini tutmasındadır. Əlbəttə, ona görə ki, müstəqil məhkəmə sistemi olduğu yerdə belə hal istisnadır. Əgər hakimlər özləri qanunvericiliyi pozduqda nə edək?".

Müəllif xatırladır ki, ədliyyə naziri Fikrət Məmmədov sentyabrın 24-də Ağstafada keçirilən zona müşavirəsində 100-dən yuxarı hakimin səhv və pozuntulara yol verdiyinə görə məhkəmə sistemindən uzaqlaşdırıldığını, korrupsiya hüquqpozmalarına görə 35 hakimin intizam məsuliyyətinə cəlb edildiyini, 80-ə qədər hakimin fəaliyyətinin prinsipial qiymətləndirmə mərhələsində olduğunu bildirib.

Müəllifə görə, Azərbaycan məhkəmə sistemində korrupsiyanın "çiçəklənməsi" nəzərə alınsa bu cinayətə görə cəzalandırmanı alqışlamaq olar, amma burada təkcə intizam məsuliyyətilə məhdudlaşmaq olmaz: "Korrupsiya və rüşvətə, eləcə də qanunların başqa şəkillərdə pozulmasına qarşı mübarizə sərt aparılmalıdır. Amma qanunu inkar edən hakimlərin heç də hamısı cəzalandırılmır".

Müəllifin deməsinə görə, cəzasızlıq yeni qanun pozmalarına səbəb olur ki, bu da mülki, cinayət və hətta siyasi motivli proseslərdə müşahidə edilir və təəssüf ki, hakimlər siyasi motivli qərarlarda qəbul edirlər.

Yazı müəllifinin iddiasına görə, ölkə vətəndaşları milli məhkəmə sisteminə onsuz bir o qədər inamla yanaşmırlar və Azərbaycandan Avropa məhkəməsinə göndərilən iddiaların sayı bunu təsdiq edir.

Müəllifin fikrincə, haqqında danışılan və s. neqativlərin Azərbaycan məhkəmələrində aradan qaldırılmasının yolu kompleks məhkəmə-hüquq sistemində islahatlardan keçir: "Real məhkəmə islahatları olmadan hakimlər nə qədər cəzalandırılsa da pozuntular azalmayacaq, Hüquq və qanunun aliliyini ancaq müstəqil məhkəmə sistemi təmin edə bilər. Müstəqil məhkəmə sistemi olmadan iqtisadiyyatda uğurlara, qeyri-neft sektorunun, sahibkarlığın inkişfına nail olmaq mümkünsüzdür.

Valyutadəyişmə məntəqəsi "dərdi"

"Modern.az" da isə "Bakıda niyə valyutadəyişmə məntəqəsi açılmır" sərlövhəli məqalə diqqəti çəkir.

Müəllif 2016-ci ilin martına kimi fəaliyyət göstərmiş valyutadəyişmə məntəqələrinin hələ də aktivləşməməsi səbəblərini araşdırır.

"Bu gün Azərbaycanda bir dənə də olsun valyutadəyişmə məntəqəsi yoxdur. Axı niyə? Biz valyutadəyişmə məntəqələrinin açılması üçün axı qanuna dəyişiklik etmişdik. Hesab edirəm ki, bununla bağlı heç bir problem yoxdur".

Müəllif deyir ki, bunu sentyabrın 25-də Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin iclasında çıxış edən deputat Rüfət Quliyev bildirib və banklar şənbə və bazar günləri işləmədikləri üçün pul dəyişilməsində problemin olduğunu söyləyib.

Müəllifin deməsinə görə, bu səbəbdən deputat istər vətəndaşların, istərsə də turistlərin valyuta dəyişməsində çətinliklərlə qarşılaşdıqlarını iddia edib:

"Onda vətəndaş xarici valyutada olan pulunu bəs necə xırdalasın? Biz qarşımıza turizmi inkişaf etdirməyi məqsəd qoymuşuq. Şəhərdə gəzən zaman görürük ki, turistlər bir-birindən soruşur ki, burada valyutadəyişmə məntəqəsi harada var?".

R.Quliyev iclasda iştirak edən Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasının baş icraçı direktorunun müavini, Strateji Xidmətlər Departamentinin direktoru Asim Zülfüqarovdan bu sualı cavablandırmasını istəyib.

Müəllif bildirir ki, bu məsələ ilə bağlı Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasına "Valyutadəyişmə məntəqəsi açmaq üçün müraciət edənlər varmı?" sorğusu edilib.

Palata isə sualı belə cavablandırıb ki, valyuta mübadiləsi məntəqələrinin açılması üçün sənədlərin qəbulu valyuta mübadiləsi fəaliyyətini tənzimləyən bütün normativ xarakterli hüquqi aktların qüvvəyə minməsindən sonra başlanacaq.