Media-icmal 27.08.20

Qanunçuluğun tələblərinə riayət olunması, Gömrük Komitəsinin fəaliyyətinə baxış, avtomobillərin bahalaşması ehtimalı və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır...

Qanun hər şeydən üstün

"Azərbaycan" qəzeti "Hər kəsdən, hər şeydən üstün qanundur" sərlövhəli məqalədə qanunçuluğa riayət olunması məsələsini dəyərləndirir. 

Müəllif vurğulayır ki, hazırda dünya ölkələri və o cümlədən Azərbaycan da koronavirus pandemiyasına qarşı mübarizə apaırır, bu virusu üstələmək üçün xüsusi davranış qaydaları müəyyən edildi.

Müəllif əlavə edir ki, pandemiya şəraitində digər ölkələr kimi, Azərbaycanın da iqtisadi gəlirləri azaldı, amma vətəndaşların sağlamlığı qorundu, itkilər də az oldu: "Səhiyyə sistemi Azərbaycandan güclü olan inkişaf etmiş ölkələrlə müqayisədə respublikamızda istər yoluxma, istərsə də ölüm sayına görə göstəricilər qat-qat aşağıdır. Ölkəmizdə müalicəsi davam etdirilən aktiv koronavirus xəstələrinin sayı 1700 civarındadır".

Müəllif deyir ki, buna görə, Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargah avqustun 5-dən mərhələli şəkildə yumşaldıcı tədbirlərin tətbiqi barədə qərar qəbul etdi, amma kütləvi tədbirlərin, o cümlədən yas və toy mərasimlərinin keçirilməsinə qadağa qüvvədə saxlanıldı. Çünki mütəxəssislərin fikrincə, virus qapalı yerlərdə daha sürətlə yayılır.

Müəllifin sözlərinə görə, əksəriyyət karantin qaydalarına əməl edir, toy, nişan, yas mərasimləri, demək olar ki, keçirilmir, ancaq bununla belə, hansısa bölgədə toy, nişan mərasimləri keçirilməsinə cəhd göstərənlər də olub.

Müəllif karantin rejimində yumşaldılmalardan irəli gələrk bəzi insanların toy şənlikləri təşkil etməsini məsuliyyətsizlik adlandırır, xüsusi karantin rejiminin tələblərini pozaraq əyləncə təşkil edən, toy, yas və s. mərasimləri keçirən çoxlu sayda şəxsin məsuliyyətə cəlb edildiyini bildirir.

Müəllifə görə, bəzi vəzifəli şəxslər koronavirusla mübarizənin ümummilli məsələ olduğunu unudaraq, şəxsi mənafeyi naminə tutduğu mövqeyə, vəzifəsinə görə özünü üstün saymaqla qanunları pozmağa cəhd ediblər.

"Heç bir vəzifəli şəxs öz statusundan istifadə edərək qanunları poza və onun tələblərinə hörmətsiz yanaşa bilməz".

Bu qurum ləğv edilməlidir -  ekspert

"Yenisabah.az" saytı "Gömrük Komitəsi ləğv edilməlidir – Son dəyişiklik komitəni hədəfə gətirdi" sərlövhəli məqalədə müəllif bu qurumun fəaliyyətilə bağlı iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli ilə söhbətləşir.

Söhbət isə daha çox Nazirlər Kabinetinin 2013-cü ildə qəbul edilmiş "Fiziki şəxslər tərəfindən istehsal, yaxud kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan malların gömrük sərhədindən keçirilməsinin güzəştli və sadələşdirilmiş Qaydaları"na avqustun 21-də edilən dəyişikliklərlə bağlıdır.

Müəllif deyir ki, pandemiya dövründə müxtəlif güzəştlərin tətbiq edilməsi gözlənildiyi halda, vətəndaşların sosial rifahına mənfi təsir edəcək addımlar atılır.

Müəllif hesab edir ki, gömrük rüsumu ilə bağlı son qərar cəmiyyətdə böyük narazılığa səbəb olub.

Ekspert isə hesab edir ki, gömrüyün ümumi fəlsəfəsində problem var: "Gömrük Komitəsinin dünən və sırağagünkü açıqlaması onu göstərir ki, bu işin fəlsəfəsini, yaranmasını, iş qaydalarını doğru qavraya bilməyib".

N.Cəfərli vurğulayır ki, vətəndaşın hansısa bir formada kiçik sahibkarlıqla məşğul olub pul qazanması dövlətin yükünü azaldır: "Dövlətə 190 manat üçün müraciət yaxşıdır, yoxsa bir kiçik biznes qurub pul qazanmaq? Dövlət bunu rəsmiləşdirmək istəyirdisə, xarici sifarişlərdə 1500 dollardan yuxarı hissəni VÖEN-ə bağlaya və onun dövriyyəsindən 5 faiz vergi istəyə bilərdi".

Ekspert təklif edir ki, komitə ayrıca bir dövlət qurumu kimi ləğv olunaraq İqtisadiyyat Nazirliyi yanında bir departament kimi fəaliyyət göstərsin.

"Bizim təklifimiz illərdir ki, bundan ibarətdir. Gömrüyün ayrıca bir qurum kimi qalmasının ona görə mənası yoxdur ki, əlavə dəyər vergisi yığır. Bu da absurd bir yanaşmadır. Ona görə də bu sahədə ciddi struktur islahatlarına ehtiyac var". 

Natiq Cəfərli bu tip qərarların iri oyunçuların maraqlarına xidmət etdiyini vurğulayıb və onun fikrincə, ölkəyə mal gətirib satan iri şirkətlərin maraqlarına xidmət göstərən qərarları vətəndaşın marağı kimi təqdim etmək sadəcə absurddur.

Avtomobillər bahalaşır?

"Redaktor.az" saytı isə "Gələn aydan avtomobillər  bahalaşacaq - qiymətlər" sərlövhəli məqalədə müəllif  ölkənin avtomobil bazarındakı vəziyyəti Elməddin Muradlı ilə qiymətləndirir. 

Müəllif deyir ki, pandemiya dövrü yeni və işlənmiş avtomobil bazarına təsir edib, son aylarda ölkəyə avtomobillərin gətirilməsi çoxalıb. Bunu ekspert E.Muradlı bildirib. 

Ekspertin sözlərinə görə isə, yaz-payız aylarında avtomobil bazarında həmişə artım olur, ikinci əl avtomobil bazarında işbaz satıcılar süni qiymət artımı edirlər, ona görə də, işlənmiş avtomobil bazarında qiymətlər heç vaxt stabil olmur.

Amma ümumilikdə ötən ilə nisbətən, bu il qiymətlərdə ucuzlaşma müşahidə olunur. Buna ilin əvvəlindən başlayan pandemiya çox təsir göstərib.

"Alıcılıq qabiliyyəti aşağı düşüb, satıcılar da məcburdular ki, qiyməti aşağı salsınlar", deyə ekspert məsələnin mahiyyətinə aydınlıq gətirir.

Ekspert qeyd edib ki, hazırda işlənmiş avtomobil bazarında qiymət fərqi az hiss olunur.

Onun sözlərinə görə, ötən ilin bu vaxtlarında 15-16 minə təklif olunan avtomobilin qiyməti bu il 13-14 min manatdır, amma hesab edir ki, payız aylarında qiymətlərdə yenidən artım müşahidə olunacaq.

E.Muradlı deyir ki, alıcı kütləsi artdıqca, bu, qiymətə də öz təsirini göstərir, çünki pandemiya dövründə bu işlə geniş məşğul olanlar xarici ölkələrdən kifayət qədər avtomobil gətiriblər.

Onun sözlərinə görə, satıcılar avtomobil üzərində kosmetik dəyişikliklər edərək, olduqca baha qiymətə satırlar, odur ki, avtomobil bazarında qiymətlərə dövlət tərəfindən çox ciddi şəkildə nəzarət edilməlidir.